Χερσαία γέφυρα

Μια χερσαία γέφυρα, στη βιογεωγραφία, είναι ένας ισθμός ή ευρύτερη χερσαία σύνδεση μεταξύ διαφορετικών ξεχωριστών περιοχών, πάνω από τις οποίες τα ζώα και τα φυτά μπορούν να διασχίσουν και να αποικίσουν νέες περιοχές. Μια χερσαία γέφυρα μπορεί να δημιουργηθεί με θαλάσσια παλινδρόμηση, στην οποία πέφτει η στάθμη της θάλασσας, εκθέτοντας ρηχά, προηγουμένως βυθισμένα τμήματα υφαλοκρηπίδας ή όταν δημιουργείται νέα γη με τεκτονικές πλάκες ή περιστασιακά, όταν ο βυθός ανεβαίνει λόγω της μεταπαγετώδους ανόδου μετά από μια εποχή των παγετώνων.

Ο Ισθμός του Παναμά είναι μια χερσαία γέφυρα της οποίας η εμφάνιση πριν από 3 εκατομμύρια χρόνια επέτρεψε τη Μεγάλη Αμερικανική Σύνδεση.

Εξαιρετικά παραδείγματα

• Η Γέφυρα του Αδάμ, συνδέει την Ινδία και τη Σρι Λάνκα
• Η Βερίγγεια Γέφυρα, η οποία συνέδεσε κατά διαλείμματα την Αλάσκα (Βόρεια Αμερική) με τη Σιβηρία (Βόρεια Ασία) καθώς τα επίπεδα της θάλασσας αυξήθηκαν και έπεσαν υπό την επίδραση των εποχών των παγετώνων
• Ντόγκερλαντ, μια πρώην ξηρά στη νότια Βόρεια Θάλασσα που συνέδεσε το νησί της Μεγάλης Βρετανίας με την ηπειρωτική Ευρώπη κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων
• Ο Ισθμός του Παναμά, του οποίου η εμφάνιση πριν από τρία εκατομμύρια χρόνια επέτρεψε τη Μεγάλη Αμερικανική Σύνδεση μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Νότιας Αμερικής
• Η Χερσόνησος του Σινά, που συνδέει την Αφρική και την Ευρασία

Θεωρία χερσαίων γεφυρών

Τον 19ο αιώνα, ορισμένοι επιστήμονες διαπίστωσαν περίεργες γεωλογικές και ζωολογικές ομοιότητες μεταξύ ευρέως διαχωρισμένων περιοχών. Για την επίλυση αυτών των προβλημάτων, «κάθε φορά που οι γεωλόγοι και οι παλαιοντολόγοι αποτύγχαναν να εξηγήσουν τις προφανείς διαωκεάνιες ομοιότητες της ζωής που συνήγαγαν από τα απολιθωμένα αρχεία, ακόνιζαν τα μολύβια τους και σκιαγραφούσαν τις χερσαίες γέφυρες μεταξύ των κατάλληλων ηπείρων».^[1] Η ιδέα προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Ζουλ Μαρκού στο Lettres sur les roches du Jura et leur géographique dan dan les deux hémisphères («Γράμματα στα βράχια του Ιούρα (Οροσειρά) και τη γεωγραφική τους κατανομή στα δύο ημισφαίρια»), 1857-1860.^[2]

Οι υποθετικές χερσαίες γέφυρες περιελάμβαναν:^[1]

• Archatlantis από τις Δυτικές Ινδίες έως τη Βόρεια Αφρική
• Archhelenis από τη Βραζιλία έως τη Νότια Αφρική
• Archiboreis στο Βόρειο Ατλαντικό
• Archigalenis από την Κεντρική Αμερική έως τη Χαβάη και τη βορειοανατολική Ασία
• Archinotis από τη Νότια Αμερική στην Ανταρκτική
• Λεμουρία στον Ινδικό Ωκεανό

Η θεωρία της μετατόπισης των ηπείρων παρείχε μια εναλλακτική εξήγηση που δεν απαιτούσε χερσαίες γέφυρες. Ωστόσο, η θεωρία της μετατόπισης των ηπείρων δεν έγινε ευρέως αποδεκτή μέχρι την ανάπτυξη των τεκτονικών πλακών στις αρχές της δεκαετίας του 1960, η οποία εξήγησε πληρέστερα την κίνηση των ηπείρων κατά τον γεωλογικό χρόνο.

Παραπομπές

1. Κόρλις, Ουίλιαμ Ρ. (Ιούνιος 1975). Mysteries Beneath the Sea. Apollo Editions. ISBN 978-0815203735.
2. Κόρλις, Ουίλιαμ Ρ. (Ιούνιος 1975). Mysteries Beneath the Sea. Apollo Editions. ISBN 978-0815203735. Chapter 5: "Up-and-Down Landbridges". "The basic idea is usually attributed to Jules Marcou..."

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   χερσαία γέφυρα

•  Έρνεστ Ίνγκερσολ (1920). «Land-Bridges Across the Oceans». Encyclopedia Americana. (Αγγλικά)