Τσανκιρί

Το Τσανκιρί (τουρκικά: Çankırı) είναι πόλη στη βορειοδυτική Τουρκία και αποτελεί πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας. Βρίσκεται περίπου 140 χλμ. βορειοανατολικά της Άγκυρας. Στη θέση της σημερινής πόλης βρισκόταν η αρχαία ελληνική πόλη της Γάγγρας, με το οποίο όνομα ήταν γνωστή η πόλη στην αρχαιότητα, και αργότερα ως Γερμανικόπολις.

Τσανκιρί
Τσανκιρί
Χώρα	Τουρκία
Διοικητική υπαγωγή	Επαρχία του Τσανκιρί
Υψόμετρο	730 μέτρα
Πληθυσμός	90.564 (2021)
Ταχ. κωδ.	18000
Τηλ. κωδ.	0376
Ζώνη ώρας	Ώρα Ανατολικής Ευρώπης
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ιστορία

Το Τσανκιρί ήταν γνωστό στην αρχαιότητα ως Γάγγρα ή Γάγγραι, και αργότερα ως Γερμανικόπολις. Η πόλη ήταν επίσης γνωστή ως Τσάνγκρα, Κανταρί ή Κανγκαρί.

Ήταν μία πόλη της Παφλαγονίας, που φαίνεται να ήταν κάποτε πρωτεύουσα της Παφλαγονίας και πριγκιπική κατοικία, καθώς είναι γνωστό από τον Στράβωνα ότι εκεί διέμενε ο Δειόταρος Φιλάδελφος (πριν από το 31 π.Χ.–5/6 μ.Χ.), ο τελευταίος βασιλιάς της Παφλαγονίας.^[1] Παρά ταύτα, ο Στράβων την περιγράφει μόνο ως μία «μικρή πόλη και φρουρά».

Άγιος Υπάτιος

Σύμφωνα με τον συγγραφέα του 1ου π.Χ. Αλέξανδρο τον Πολυίστορα^[2] η πόλη δημιουργήθηκε από έναν γιδοβοσκό, που βρήκε σ' εκείνη την περιοχή ένα κατσίκι του, που είχε χαθεί, αλλά αυτή η προέλευση είναι πιθανώς μια απλή φιλολογική εικασία καθώς γάνγκρα σημαίνει «κατσίκα» στην Παφλαγονική γλώσσα.

Η Γάγγρα απορροφήθηκε στη ρωμαϊκή επαρχία της Γαλατίας με το θάνατο του Δειώταρου το 6/5 π.Χ. Η παλαιότερη πόλη χτίστηκε στο λόφο πίσω από τη σύγχρονη πόλη, στον οποίο βρίσκονται τα ερείπια ενός όψιμου φρουρίου, ενώ η ρωμαϊκή πόλη καταλάμβανε τη θέση της σύγχρονης πόλης.^[3]

Στα γραπτά του ελληνορωμαίου συγγραφέα Πτολεμαίου του 2ου αιώνα μ.Χ., η πόλη αναφέρεται ως Γερμανικόπολις.^[4][5] Ονομαζόταν Γερμανικόπολις, από το όνομα του Γερμανικού ή πιθανώς του αυτοκράτορα Κλαυδίου, μέχρι την εποχή του Καρακάλλα.

Στους χριστιανικούς χρόνους, η Γάγγρα ήταν η μητροπολιτική έδρα της Παφλαγονίας.^[3] Ο Υπάτιος, επίσκοπος Γάγγρας, θεωρείται άγιος στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση. Σκοτώθηκε από τους Αρειανούς κατά την επιστροφή του από τη Σύνοδο της Νίκαιας (325 μ.Χ.), στην οποία πήρε μέρος.

Τον 4ο αιώνα, η πόλη ήταν ο τόπος μιας σημαντικής εκκλησιαστικής συνόδου, της Συνόδου της Γάγγρας, στην οποία προέδρευσε ο Ευσέβειος Νικομηδείας. Υπάρχει διαφωνία για την ημερομηνία της συνόδου, με ημερομηνίες που κυμαίνονται από το 341 μ.Χ. έως το 376.^[6] Η συνοδική επιστολή αναφέρει ότι είκοσι ένας επίσκοποι συγκεντρώθηκαν, για να αναλάβουν δράση σχετικά με τον Ευστάθιο Σεβαστείας^[7] και τους οπαδούς του. Η σύνοδος εξέδωσε είκοσι έναν κανόνες γνωστούς ως Κανόνες της Γάγγρας. Αυτοί οι κανόνες επικυρώθηκαν από την Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο. ^[6]Σύμφωνα με αυτούς τους κανόνες, η αίρεση των Ευσταθιανών αποκήρυττε το γάμο, απαξίωνε τα αξιώματα της εκκλησίας, διατηρούσε δικούς της μοναχούς, φορούσαν μια περίεργη ενδυμασία, κατήγγειλαν τα πλούτη και επηρέαζαν την ιδιαίτερη ιερότητα. Η σύνοδος καταδίκασε τις πρακτικές των Ευσταθιανών, δηλώνοντας ωστόσο ότι δεν ήταν η παρθενία, που καταδικάστηκε, αλλά η απαξίωση του γάμου, όχι η φτώχεια, αλλά η δυσφήμιση του έντιμου και καλοπροαίρετου πλούτου, όχι ασκητισμός, αλλά η πνευματική υπερηφάνεια, όχι η ατομική ευσέβεια, αλλά η ατίμωση του οίκου του Θεού.^[3]

Στο πέρασμα των αιώνων ο οικισμός γνώρισε την ηγεμονία πολλών πολιτισμών και φυλών, όπως των Χετταίων, των Περσών, των αρχαίων Ελλήνων, των Πάρθων, των Ποντίων, των Γαλατών, των Ρωμαίων, των Βυζαντινών Ελλήνων, μέχρι τους Σελτζούκους και τέλος των Οθωμανών Τούρκων. Ίχνη από το μακρύ παρελθόν της είναι ακόμα ορατά σε όλη την πόλη. Η συνέχεια του ονόματος της πόλης από την αρχαιότητα σε όλες τις γλώσσες είναι αξιοσημείωτη: Χάνγκαρα για τους Άραβες, Γάγγρα για τους Εβραίους και Τζούνγκρα ή Κανγκιρί ή Τσανκιρί για τους Τούρκους.

Κλίμα

Το Τσανκιρί έχει ξηρό καλοκαιρινό ηπειρωτικό κλίμα (κλιματική ταξινόμηση Köppen: Dsa και Dsb) ή υγρό ηπειρωτικό κλίμα (κλιματική ταξινόμηση Trewartha: Dca και Dcb). Άλλες τοποθεσίες στα βόρεια του κέντρου της πόλης έχουν πιο υγρά χαρακτηριστικά (Κλιματική ταξινόμηση Köppen: Dfa και Dfb). Τα καλοκαίρια είναι συνήθως ζεστά και ξηρά και οι χειμώνες είναι κρύοι και χιονισμένοι. Ο πιο βροχερός μήνας είναι ο Μάιος, ενώ ο πιο ξηρός μήνας είναι ο Ιούλιος.

Κλιματικά δεδομένα Çankırı (1991–2020, extremes 1929–2020)
Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μάρ	Απρ	Μάι	Ιούν	Ιούλ	Αύγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ	Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F)	15.0	22.0	29.0	31.0	35.2	39.6	42.4	41.8	39.8	34.2	24.4	18.2	42,4
Μέση Μέγιστη °C (°F)	3.9	7.0	12.8	18.3	23.5	28.0	32.0	32.2	27.5	20.9	12.4	5.7	18,7
Μέση Μηνιαία °C (°F)	−0.4	1.5	6.0	11.0	15.9	20.1	23.4	23.3	18.5	12.7	5.5	1.4	11,6
Μέση Ελάχιστη °C (°F)	−3.8	−2.9	0.1	4.2	8.7	12.3	14.7	14.6	10.1	5.8	0.2	−2	5,2
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F)	−25	−24	−20.5	−8.9	−3	1.6	4.3	4.6	−2	−6.3	−19.4	−18.8	−25
Υετός mm (ίντσες)	41,6	31,7	38,1	45,2	57,8	45,5	20,4	22,9	20	32,5	26,3	45,9	427,9
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων	10.40	9.27	9.90	11.43	13.40	11.10	4.83	5.00	5.17	7.67	7.13	10.23	105,5
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας	68.2	107.4	164.3	198.0	241.8	282.0	328.6	306.9	260.4	189.1	123.0	62.0	2.331,7
Μέσες ημερήσιες ώρες ηλιοφάνειας	2.2	3.8	5.3	6.6	7.8	9.4	10.6	9.9	8.4	6.1	4.1	2.0	6,3
Πηγή: Turkish State Meteorological Service[8]

Οικονομία

Γεωργία

Στην περιοχή καλλιεργούνται διάφορα γεωργικά προϊόντα, όπως σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια και μήλα.

Βιομηχανία

Το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανίας συγκεντρώνεται κοντά στο κέντρο της πόλης Τσανκιρί και την πόλη Κόργκουν. Άλλες πόλεις που περιλαμβάνονται στη μεγαλύτερη βιομηχανική περιοχή της πόλης είναι οι Σαμπανόζου, Τσέρκες, Ίλγκαζ, Κουρσουνλού και Γιαπράκλι.

Παραπομπές

1. Strab. xii. p.564; comp. Liv. 38.26.
2. Smith, W., Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, vol. 3, s.v. "Stephanus" of Byzantium.
3.  Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Changra» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 5 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 840
4. Ptol., Geo. v. 4. § 5, but also "Gangra (Byzantium)"
5. Γυφτοπούλου, Σοφία (28 Νοεμβρίου 2003). «Γάγγρα (Βυζάντιο)». Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού - Μικρά Ασία. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2023.
6. Κουντούρης, Γεώργιος. «Οι κανόνες της Συνόδου της Γάγγρας και η αντιμετώπιση της αιρέσεως των Ευσταθιανών» (PDF). Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2022.
7.  «Eustathius of Sebaste». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913.
8. «Resmi İstatistikler: İllerimize Ait Mevism Normalleri (1991–2020)» (στα Τουρκικά). Turkish State Meteorological Service. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2021.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Τσανκιρί

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Τσανκιρί

• (Τουρκικά) Επίσημος ιστότοπος