Τελετουργία

Με τον όρο τελετουργία εννοείται ένα σύνολο κινήσεων που διαθέτουν συμβολικό νόημα, διαφέροντας με αυτόν τον τρόπο από τις κινήσεις της καθημερινότητας. Η διαφορά θεμελιώνεται στο ιδιαίτερο νόημα που αποδίδεται στην τελετουργική πράξη με την χρήση συγκεκριμένων συμβόλων.

Τελετουργική ανθρωποθυσία των Αζτέκων, Codex Mendoza.

Στηριγμένος στον ορισμό του Κλίφορντ Γκερτζ (Clifford James Geertz) για τον πολιτισμό ο Ντέιβιντ Κέρτζερ (David Kertzer) ορίζει την τελετουργία ως δράση συνδεδεμένη σε ένα δίκτυο συμβολισμού^[1]. Κάτι τέτοιο υπονοεί ότι η τελετουργία έχει έναν επικοινωνιακό ρόλο. Εν γένει υφίσταται ένας σκοπός, μια λειτουργία και ένα νόημα πριν την τελετουργική δράση, γεγονός που δημιουργεί επιπλοκές στις σχέσεις της τελετουργίας με την πολιτική και την κοινωνική δομή^[2].

Οι απόψεις ως προς τον σκοπό, την λειτουργία και το νόημα της τελετουργίας διαφέρουν. Όπως υπέδειξαν οι Κέλι και Κάπλαν (John D. Kelly & Martha Kaplan), η τελετουργία συνδέεται εθιμικά με την παράδοση και το ιερό^[3]. Προσπάθειες καθορισμού της διασύνδεσης της τελετουργίας με το πολιτικό και το κοινωνικό γίγνεσθαι οδήγησαν τους κοινωνιολόγους στην άποψη πως η τελετουργία ενισχύει την κοινωνική δομή είτε αναπαριστώντας την άμεσα, είτε νομιμοποιώντας εν κρυπτώ την κοινωνική εξουσία. Ιδωμένος από αυτή την οπτική γωνία ο κοινωνικός ρόλος της τελετουργίας είναι είτε να προωθήσει ή να αποκρύψει την επικρατούσα πολιτική τάξη.

Σημειώσεις-παραπομπές

1. Kertzer, D.I. (1989). Ritual, Politics and Power. London: Yale University Press. σελ. 9. ISBN 978-0300043624.
2. Barnard, Alan· Spencer (eds), Jonathan (eds) (2011). Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology. New York: Routledge. σελ. 738. ISBN 978-0415809368.
3. Kelly, J.D.; Kaplan M. (1990). «History, Structure and Ritual». Annual Review of Anthropology (19): 119–150. https://archive.org/details/sim_annual-review-of-anthropology_1990_19/page/119.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Καλογερόπουλος, Κ., (2010), Τελετουργία, Kosmos-zine Αρχειοθετήθηκε 2016-11-13 στο Wayback Machine.
• Francesca Gino, Gino (14 Μαΐου 2013). «Why Rituals Work». Scientific American. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2017. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (βοήθεια)