Νέα Κίος

Η Νέα Κίος είναι κωμόπολη 2.743 κατοίκων. Βρίσκεται στην Περιφερειακή Ενότητα Αργολίδας, στο μυχό του Αργολικού κόλπου, έξι χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Ναυπλίου και θεωρείται το επίνειο του Άργους. Διοικητικά υπάγεται στο δήμο Άργους-Μυκηνών με τη μορφή κοινότητας και δημοτικής ενότητας, αφού ήταν ο μόνος οικισμός που αποτελούσε τον «καποδιστριακό» δήμο Νέας Κίου. Σήμα της πόλης είναι η Αργώ.

Νέα Κίος
Νέα Κίος Νέα Κίος
Χάρτης
Διοίκηση
Χώρα	Ελλάδα
Περιφέρεια	Πελοποννήσου
Περιφερειακή Ενότητα	Αργολίδας
Δήμος	Άργους - Μυκηνών
Δημοτική Ενότητα	Νέας Κίου
Δημοτική Κοινότητα	Νέας Κίου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμα	Πελοπόννησος
Υψόμετρο	5 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος	2.743
Έτος απογραφής	2021
Πληροφορίες
Πολιούχος	Παναγία Θεομάνα-Οδηγήτρια
Ταχ. κώδικας	212 50
Τηλ. κωδικός	2751
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Στη Νέα Κίο εκβάλλουν δύο ποταμοί, ο Ίναχος και ο Ερασίνος. Τα νερά τους δημιουργούν στη γύρω περιοχή πολλά έλη, όπου και ο λόγος η περιοχή αναφέρεται σε παλιούς χάρτες και ως Βάλτος. Κοντά στην κωμόπολη, από τη πλευρά του Ερασίνου ποταμού, βρίσκεται το αρχαίο Τημένιο, επίνειο του αρχαίου Άργους.

Ως πόλη έχει καλή ρυμοτομία, ενώ προσφέρει χώρους αναψυχής και περιπάτου στους κατοίκους της. Με τη διαρκή πολυετή συμμετοχή της στα πολιτιστικά δρώμενα θεωρείται σημείο αναφοράς στην Αργολίδα σε αυτό τον τομέα.

Ιστορία

Η Νέα Κίος διαθέτει λιμάνι, το οποίο αποτελεί επίνειο του Άργους.

Η Νέα Κίος αποτελεί ιστορική συνέχεια της Κίου της Μικράς Ασίας, πόλης 15.000 κατοίκων χτισμένης στο μυχό του Κιανού κόλπου της Προποντίδας, έδρας της Μητρόπολης Νίκαιας και επινείου της Προύσας. Οι πρόσφυγες της Κίου, μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922 μεταφέρθηκαν στην Καλαμαριά όπου έμειναν λίγα χρόνια και μετά ξεκίνησαν οι περισσότεροι για την Αργολίδα όταν τους δόθηκε χώρος για να εγκατασταθούν, ενώ άλλοι είχαν αναχωρήσει για την Πιερία ώστε να ιδρυθεί μετέπειτα η Παραλία Κατερίνης.

Η ίδρυση της Νέας Κίου ξεκίνησε το 1926, μετά από ενέργειες ειδικής επιτροπής που συστάθηκε το 1925, πρόεδρος της οποίας ήταν ο Χρήστος Δελής^[1]. Η κατοίκηση ξεκίνησε το 1927 και αναγνωρίστηκε ως οικισμός στην απογραφή του 1928. Λόγω της βαλτώδους περιοχής, χρειάστηκε πολύς κόπος και θυσίες για να γίνει μια κωμόπολη-πρότυπο, όπως χαρακτηρίζεται.

Εκκλησίες

Όταν έφτιαξαν οι πρόσφυγες τη Νέα Κίο, η πρώτη εκκλησία που οικοδομήθηκε ήταν αφιερωμένη στην Αγία Ειρήνη, φτιαγμένη από πλίθρα. Το 1981 γκρεμίστηκε ώστε να φτιαχτεί στη θέση της καινούργιος ναός λόγω περιορισμένου χώρου του παλιού ναού. Ο νέος ναός εγκαινιάσθηκε το 1990 και θεωρείται από τους μεγαλύτερους ναούς της Αργολίδας και εκτιμάται ότι χωράει περί τα 1000 άτομα. Γιορτάζει στις 5 Μαΐου.

Το 1952 οικοδομήθηκε η δεύτερη εκκλησία, αφιερωμένη στην Παναγία Θεομάνα - Οδηγήτρια, η οποία είναι πολιούχος της Νέας Κίου, και γιορτάζει στις 23 Αυγούστου κατά την Απόδοση της εορτής της Κοίμησης. Εκεί βρίσκονται οι εικόνες της Θεομάνας – Οδηγητρίας, της Κουκουζέλισσας – Τριχερούσας, της Ευαγγελιστρίας, της Πορταΐτισσας^[2] και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης^[3] οι οποίες διασώθηκαν από την Κίο της Μικράς Ασίας. Στις 12 Ιουλίου γιορτάζει η Παναγία Τριχερούσα ή Κουκουζέλισσα. Είναι η κεντρική ενορία της πόλης, αλλά λόγω χωρητικότητας οι μεγάλες λειτουργίες γίνονται στο ναό της Αγίας Ειρήνης.

Το 1960 κτίσθηκε στο κοιμητήριο της Νέα Κίου, έξω από την πόλη στα βόρεια, εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Μηνά.^[4]

Πολιτισμός

Διάφοροι σύλλογοι δραστηριοποιούνται στη Νέα Κίο, όπως ο Μορφωτικός Σύλλογος όπου διοργανώνει τα Κιανά κάθε Αύγουστο και το καρναβάλι την εποχή των Αποκριών, ο Πολιτιστικός Σύλλογος όπου πραγματοποιεί τα Μικρασιάτικα κάθε Ιούλιο και ο Σύλλογος Απανταχού Κιωτών όπου οργανώνει Πρωτάθλημα Ταβλιού τον Ιούνιο. Οι σύλλογοι διαθέτουν επίσης ερασιτεχνικά θεατρικά και χορευτικά τμήματα, ενώ η πόλη διαθέτει δημοτική Χορωδία, δημοτική Φιλαρμονική και Πνευματικό Κέντρο.

Λειτουργεί από το 1982 το Λασκαρίδειο Λαογραφικό Μουσείο, το οποίο φιλοξενεί ενδυμασίες και διάφορα αντικείμενα από την Κίο της Μικράς Ασίας, καθώς και φωτογραφικό υλικό από τη Νέα Κίο. Το όνομα του μουσείου είναι αναφορά στον Ευρυσθένη Λασκαρίδη, γιατρός ο οποίος έκδωσε βιβλία για την ιστορία της Κίου.^[5]

Εκπαίδευση

Η πόλη διαθέτει παιδικό σταθμό, νηπιαγωγείο, δημοτικό και γυμνάσιο. Άλλες εκπαιδευτικές δομές είναι το ΚΔΑΠ, το ΚΠΕ Νέας Κίου, με λειτουργία από το 2005 και το Κέντρο «ΔΗΜΗΤΡΑ» (πρώην ΚΕΓΕ) του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού, το οποίο είναι ανενεργό από το 2018 και γίνονται συνεχώς προτάσεις για επαναλειτουργία του.

Αθλητισμός

Η Νέα Κίος διαθέτει δύο αθλητικούς συλλόγους, τον Αθλητικό Όμιλο Αργοναύτη Νέας Κίου, ιδρυθείς το 1933 και τον Αθλητικό Όμιλο Νέας Κίου (ΑΟΚ), ιδρυθείς το 1979.

Ο Αργοναύτης Νέας Κίου είναι ιστορικό αθλητικό σωματείο της πόλης. Διαθέτει τμήμα Ποδοσφαίρου, Μπάσκετ (Ανδρικό, Γυναικείο), καθώς και τμήματα ακαδημιών και στα δύο αθλήματα. Χρώματα της ομάδας ορίστηκαν το μπλε – άσπρο – γαλάζιο, επίσημο σήμα η Αργώ. Έχει ως έδρα το αθλητικό κέντρο Νέας Κίου με φυσικό χλοοτάπητα το οποίο εγκαινιάστηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2010.

Το ποδοσφαιρικό τμήμα του Αργοναύτη παίρνει μέρος στο πρωτάθλημα της ΕΠΣ Αργολίδας και είναι ένα εκ των έξι σωματείων που ίδρυσαν την ένωση το 1963 μαζί με τους:

• Απόλλωνα Άργους
• ΑΕΚ Άργους
• Παναργειακό
• Προίτο Νέας Τίρυνθας
• ΑΕ Κρανιδίου

Έχει αγωνιστεί στο πρωτάθλημα της Δ΄ Εθνικής τρεις φορές και έχει φτάσει στα ημιτελικά του κυπέλλου ερασιτεχνών Ελλάδας τη σεζόν 1991-1992 χάνοντας με σκορ 2-0 από τον Α.Ο. Κέρκυρα στο γήπεδο της Πάτρας. Υπό τη σκέπη του λειτουργεί και το σωματείο του Α.Ο. Ν. Κίου, το οποίο αποτελεί το ποδοσφαιρικό μέλλον του Α.Ο. Αργοναύτη.

Δήμος Νέας Κίου

Η Νέα Κίος αυτοδιοικητικά ξεκίνησε ως Κοινότητα το 1928 και μετατράπηκε σε Δήμο το 1997. Το 2010 καταργήθηκε και ενσωματώθηκε στον «καλλικρατικό» δήμο Άργους-Μυκηνών ως Δημοτική ενότητα. ^[6]

Κοινοτάρχες και δήμαρχοι

Ονοματεπώνυμο	Θητεία	Παρατηρήσεις
Χρήστος Δελής	-	Πρώτος κοινοτάρχης, για δύο δεκαετίες
Παναγιώτης Παππίας	-	Πρόεδρος κοινότητας κατά το 1933[7]
-	-	(έλλειψη πληροφοριών)
Δημήτριος Κιουμουρτζόγλου	1978-1994	-
Γεώργιος Κατριλιώτης	1994-2006	Πέθανε εν ενεργεία στις 6 Μαρτίου 2006[8]
Γεώργιος Μανινής	2006-2010	Δικηγόρος. Διαδέχθηκε τον Κατριλιώτη μετά το θάνατο του και κέρδισε τις εκλογές του Οκτωβρίου

Αδελφοποιήσεις

Το 2008 η Νέα Κίος είχε συνάψει αδελφοποίηση με το Meddersheim της Γερμανίας.^[9]

Πληθυσμός

Ιστορική εξέλιξη πληθυσμού

Έτος	Πληθ.	±%
1928	1.084	—
1940	1.899	+75.2%
1951	1.915	+0.8%
1961	2.032	+6.1%
1971	2.180	+7.3%
1981	2.272	+4.2%
1991	2.457	+8.1%
2001	3.548	+44.4%
2011	2.778	−21.7%
2021	2.743	−1.3%
Πηγή: Απογραφές Πληθυσμού ΕΛΣΤΑΤ 1928 - 2021

Η Νέα Κίος έχει αναδειχθεί ως ένας από τους μεγαλύτερους οικισμούς της Αργολίδας. Από την ίδρυση της μετά την Μικρασιατική Καταστροφή μέχρι και το 2011 κατέγραφε συνεχώς αύξηση πληθυσμού αλλά απο το 2011 και έπειτα έχει μειωθεί.

Διάγραμμα ιστορικής εξέλιξης πληθυσμού από το 1928

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Ιστότοπος Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Νέας Κίου
• Ιστότοπος Ιερού Ναού Θεομάνας-Οδηγήτριας Νέας Κίου
• Ιστότοπος πρώην Δήμου Νέας Κίου

Παραπομπές

1. «Δελής Χρήστος (1887-1960)». ΑΡΓΟΛΙΚΗ ΑΡΧΕΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ». Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2021.
2. «Η Νέα Κίος τιμά την Παναγία την Τριχερούσα». Ο Άρχων. 11 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2020.
3. «Η Νέα Κίος υποδέχεται την εικόνα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης που διασώθηκε από την παλαιά Κίο». argolika.gr. 24 Οκτωβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2022.
4. «Η ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΗΝΑ ΣΤΗΝ ΝΕΑ ΚΙΟ ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ». Ιερός Ναός Θεομάνας- Οδηγήτριας Νέας Κίου. 1 Δεκεμβρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2020.
5. «Λασκαρίδειο Λαογραφικό Μουσείο - Αργολίδα | Terrabook». greece.terrabook.com. Ανακτήθηκε στις 14 Ιανουαρίου 2022.
6. «Διοικητικές μεταβολές της Τ.Α.». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2021.
7. «Ο Ενοριακός Ιερός Ναός <<Θεομάνας– Οδηγήτριας>> Νέας Κίου». Ιερός Ναός Θεομάνας- Οδηγήτριας Νέας Κίου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2022.
8. «Ο αείμνηστος Δήμαρχος Γιώργος Κατριλιώτης...». argolida-net. 3 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2021.
9. «Αδελφοποίηση με τη Νέα Κίο της Ελλάδας». Δήμος Meddersheim (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2021.