Λιμνοθάλασσα της Βενετίας
περίκλειστος κόλπος της Αδριατικής Θάλασσας From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Λιμνοθάλασσα της Βενετίας (Laguna Veneta στην ενετική διάλεκτο) είναι ο περίκλειστος κόλπος της Αδριατικής Θάλασσας μέσα στον οποίο βρίσκεται η νησιωτική πόλη της Βενετίας, καθώς και το νησί-προάστιό της, το Μουράνο, ενώ εξωτερικά οριοθετείται από το άλλο σημαντικό νησί-προάστιο, το Λίντο.
Η Λιμνοθάλασσα της Βενετίας εκτείνεται από τον ποταμό Σίλε στα βόρεια μέχρι τον ποταμό Μπρέντα στα νότια. Η έκτασή της είναι περίπου 550 τετραγωνικά χιλιόμετρα, από τα οποία περί το 8% είναι η έκταση των νησιών της, που περιλαμβάνουν την ίδια τη Βενετία και πολλά μικρότερα νησιά. Από τα υπόλοιπα μόλις το 11% περίπου είναι μόνιμα πλωτό, με εκβαθυνόμενες διαύλους, κανάλια και διώρυγες, ενώ γύρω στο 80% αποτελείται από ξέρες, αμμώδεις υφαλοτράπεζες και άλλα ρηχά νερά, κάποια πλωτά μόνο κατά την πλημμυρίδα, καθώς και αλμυρά έλη. Η Λιμνοθάλασσα της Βενετίας είναι ο μεγαλύτερος υγρότοπος στη Λεκάνη της Μεσογείου[1].
Η λιμνοθάλασσα συνδέεται με την Αδριατική θάλασσα με τρεις διόδους: του Λίντο, του Μαλαμόκκο και της Κιότζια. Ως ευρισκόμενη σχεδόν στο μυχό μιας στενής θάλασσας όπως η Αδριατική, η λιμνοθάλασσα υπόκειται σε σημαντικές μεταβολές στο επίπεδο των νερών της, με τις πλέον ακραίες να εμφανίζονται στις ανοιξιάτικες πλημμυρίδες που είναι γνωστές ως acqua alta (ιταλική φράση που σημαίνει «υψηλά νερά») και τακτικά πλημμυρίζουν μεγάλο μέρος της Βενετίας, όπως την Πλατεία του Αγίου Μάρκου.
Η γειτονική Λιμνοθάλασσα Γκράντο-Μαράνο, με έκταση περί τα 160 τετρ. χιλιόμετρα, είναι η βορειότερη λιμνοθάλασσα της Αδριατικής και αποκαλείται μερικές φορές «η δίδυμη αδελφή της Λιμνοθάλασσας της Βενετίας».
Η Λιμνοθάλασσα της Βενετίας είναι αυτό που διατηρήθηκε από ένα σύστημα εκβολικών λιμνοθαλασσών που στη ρωμαϊκή εποχή εκτεινόταν από τη Ραβέννα μέχρι την Τεργέστη. Κατά τον 6ο αιώνα μ.Χ. στα νησιά της κατέφυγαν οι εντόπιοι πληθυσμοί καταδιωκόμενοι από εισβολείς (κυρίως τους Ούννους). Αργότερα παρείχε τις ίδιες συνθήκες φυσικής προστασίας για την ανάπτυξη της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας και της θαλάσσιας αυτοκρατορίας της. Ακόμα και σήμερα παρέχει μία καλή βάση για ένα λιμάνι, ναύσταθμο, αλιεία, λίγο κυνήγι και τη νεότερη «βιομηχανία» των ιχθυοτροφείων.
Η Λιμνοθάλασσα της Βενετίας δημιουργήθηκε πριν από περίπου 6 έως 7 χιλιετίες, όταν η θαλάσσια εισβολή που ακολούθησε το τέλος της περιόδου των παγετώνων πλημμύρισε τις παράκτιες πεδιάδες της άνω Αδριατικής[2]. Η εναπόθεση ποτάμιων ιζημάτων αντιρρόπησε σταδιακά την καταβύθιση, ενώ το ρεύμα από το στόμιο του ποταμού Πάδου έφραξε τις διόδους με επιμήκεις αμμώδεις υφαλοτράπεζες.
Ωστόσο, η σημερινή μορφή της λιμνοθάλασσας οφείλεται στην ανθρώπινη παρέμβαση. Κατά τον 15ο και 16ο αιώνα, κατασκευαστικά προγράμματα των Βενετών που αποσκοπούσαν στην αποφυγή της μετατροπής της λιμνοθάλασσας σε βάλτο αντέστρεψαν τη φυσική εξέλιξή της. Αρχικώς, πολλά από τα νησιά της λιμνοθάλασσας ήταν ελώδη, αλλά ένα σταδιακό αποστραγγιστικό πρόγραμμα τα κατέστησε κατοικήσιμα. Πολλές από τις μικρότερες νησίδες είναι εντελώς τεχνητές, ενώ ορισμένες εκτάσεις γύρω από το λιμάνι του Μέστρε είναι επίσης νησιά που «ανακτήθηκαν» από τη θάλασσα. Τα υπόλοιπα νησιά είναι ουσιαστικά θίνες, όπως αυτά της παράλιας λωρίδας: το Λίντο, η Πελλεστρίνα και το Τρεπόρτι.
Η Λιμνοθάλασσα της Βενετίας κατοικήθηκε από την αρχαιότητα, αλλά μόνο κατά την πτώση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μετά από αυτή κάτοικοι από την ενδοχώρα του Βένετο, εγκαταστάθηκαν σε αριθμούς αρκετούς ώστε να ιδρύσουν την πόλη της Βενετίας. Σήμερα οι κύριες πόλεις μέσα στη λιμνοθάλασσα είναι η Βενετία, στο κεντρικό της τμήμα, και η Κιότζια, στη νότια είσοδο. Τα νησιά Λίντο και Πελλεστρίνα είναι επίσης κατοικημένα, αποτελούντα μέρος της Βενετίας. Πάντως, οι περισσότεροι κάτοικοι της Βενετίας, όλες σχεδόν οι οικονομικές δραστηριότητες πλην του τουρισμού, το αεροδρόμιό της και το λιμάνι της βρίσκονται στη δυτική ακτή της λιμνοθάλασσας, γύρω από τις πρώην κωμοπόλεις Μέστρε και Μαργκέρα. Στο βόρειο άκρο της λιμνοθάλασσας βρίσκεται η πόλη Ιεσόλο, γνωστή ως παραθαλάσσιο θέρετρο, και η κωμόπολη Καβαλλίνο-Τρεπόρτι.
Η Λιμνοθάλασσα της Βενετίας υπάγεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην Επαρχία της Βενετίας, αλλά το νοτιοδυτικό μέρος της ανήκει στην Επαρχία της Πάντουα.
Τα μεγαλύτερα νησιά της Λιμνοθάλασσας της Βενετίας κατά σειρά μεγέθους, εξαιρώντας παράλιες ανακτημένες από τη θάλασσα εκτάσεις και το νησί-εξωτερικό φράγμα του Λίντο, είναι τα:
| Νησί | Έκταση (τ.χλμ.) | |
|---|---|---|
| 1 | Βενετία | |
| 2 | Σάντ Εράσμο | |
| 3 | Μουράνο | |
| 4 | Κιότζα | |
| 5 | Τζιουντέκκα | |
| 6 | Ματσόρμπο | |
| 7 | Τορτσέλλο | |
| 8 | Σάντ' Έλενα | |
| 9 | Λα Τσερτόζα | |
| 10 | Μπουράνο | |
| 11 | Τρονκέττο | |
| 12 | Σάκκα Φίζολα | |
| 13 | Ιζόλα ντι Σαν Μικέλε | |
| 14 | Σάκκα Σέσσολα | |
| 15 | Σάντα Κριστίνα | |
Υπάρχουν και άλλα κατοικημένα νησιά, μεταξύ των οποίων τα:
- Καβαλλίνο
- Λατσαρέττο Νουόβο
- Λατσαρέττο Βέκκιο
- Πελλεστρίνα
- Ποβέλια
- Σαν Κλεμέντε
- Σαν Φραντσέσκο ντελ Ντεζέρτο
- Σαν Τζιόρτζιο ιν `Αλγκα
- Σαν Τζιόρτζιο Ματζιόρε
- Σαν Λατσάρο ντέλι Αρμένι
- Σάντα Μαρία ντελλα Γκράτζια
- Σαν Πιέτρο ντι Καστέλλο
- Σαν Σερβόλο
- Σάντο Σπίριτο
- Σοττομαρίνα
- Βινιόλε
- Πρόγραμμα MOSE
- Horatio Brown, Life on the Lagoons (1884, 1900, 1904, & 1909; χαρτόδετο 2008)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
