Ελληνικές βουλευτικές εκλογές Μαΐου 2023
From Wikipedia, the free encyclopedia
Οι ελληνικές βουλευτικές εκλογές του Μαΐου 2023 πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα την Κυριακή 21 Μαΐου.[1] Διεξήχθησαν λίγες εβδομάδες πριν τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Οι εκλογικές περιφέρειες της Ελλάδας με το χρώμα του πλειοψηφούντος κόμματος. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Ήταν οι πρώτες εκλογές από το 1990 στις οποίες δεν ίσχυσε το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που καταργήθηκε με τον νόμο 4406/2016, αλλά εκείνο της απλής αναλογικής.[2] Δεδομένου αυτού του παράγοντα, ο οποίος καθιστά δυσκολότερο τον σχηματισμό μιας αυτοδύναμης μονοκομματικής κυβέρνησης και σε συνδυασμό με την ανυπαρξία κουλτούρας πολιτικών συναινέσεων, αρκετοί πολιτικοί αναλυτές θεωρούσαν την πιθανότητα διεξαγωγής δεύτερων εκλογών μεγάλη.[3]
Στήθηκαν 21.262 εκλογικά τμήματα στην Ελλάδα και 188 εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό συνολικά.[4] Από τις εκλογές αυτές προέκυψε η σύνθεση της ΙΘ΄ Κοινοβουλευτικής Περιόδου της Βουλής των Ελλήνων, που συγκλήθηκε στις 28 Μαΐου, ύστερα από σύντμηση κατά τέσσερις ημέρες της αρχικής προθεσμίας σύγκλησης, που ήταν η 1η Ιουνίου 2023.[5]
Πρώτο κόμμα ανεδείχθη η Νέα Δημοκρατία με ποσοστό 40,79% και 146 έδρες, δεύτερο κόμμα ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Προοδευτική Συμμαχία με 20,07% και 71 έδρες, τρίτο κόμμα το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα - Κίνημα Αλλαγής με 11,46% και 41 έδρες, τέταρτο κόμμα το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας με 7,23% και 26 έδρες και πέμπτο η Ελληνική Λύση με 4,45% και 16 έδρες.[6]
Η συμμετοχή ανήλθε στο 61,10% και η αποχή στο 38,90%, επί των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
Κανένα κόμμα δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης. Την επομένη ημέρα των εκλογών, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου επέδωσε διερευνητική εντολή στον πρόεδρο της ΝΔ και απερχόμενο πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη[7], εκείνος όμως την επέστρεψε την ίδια ημέρα, λέγοντας πως δεν υπάρχουν περιθώρια συγκλίσεων για τον σχηματισμό κυβερνήσεως συνεργασίας.[8] Τις επόμενες ημέρες έλαβαν διερευνητική εντολή ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Αλέξης Τσίπρας και ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης, αμφότεροι, ωστόσο, την επέστρεψαν άμεσα.[9][10][11] Στις 24 Μαΐου πραγματοποιήθηκε σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών των κοινοβουλευτικών κομμάτων υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας με σκοπό την ύστατη εξέταση του ενδεχομένου σχηματισμού κυβέρνησης που να διαθέτει την εμπιστοσύνη της Βουλής είτε υπηρεσιακής κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Βουλής προκειμένου να διεξαγάγει εκλογές, ωστόσο κατέστη και αυτή άκαρπη.[12] Την ίδια ημέρα, η Πρόεδρος έδωσε εντολή σχηματισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης που θα οδηγήσει εκ νέου τη χώρα σε εκλογές στις 25 Ιουνίου στον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Γιάννη Σαρμά.[13] Εκείνος αποδέχτηκε και ορκίστηκε πρωθυπουργός στις 25 Μαΐου.[14]