Richard Wagner

Cyfansoddwr dylanwadol o'r Almaen oedd Wilhelm Richard Wagner (22 Mai 1813, Leipzig – 13 Chwefror 1883, Fenis). Roedd hefyd yn arweinydd a theorydd cerddorol, ac yn draethodydd, ond fe'i cofir yn bennaf am ei operâu, yn arbennig cylch Der Ring des Nibelungen (Modrwy y Nibelung).

Richard Wagner
Ffotograff o Richard Wagner (1871) gan Franz Hanfstaengl (1804–1877)
Ffugenw	K. Freigedank, H. Valentino
Ganwyd	Wilhelm Richard Wagner  22 Mai 1813  Leipzig
Bu farw	13 Chwefror 1883  Fenis
Dinasyddiaeth	Teyrnas Sachsen, yr Almaen, Y Swistir, yr Eidal, Awstria
Alma mater	Prifysgol Leipzig Kreuzschule Thomasschule zu Leipzig
Galwedigaeth	cyfansoddwr, libretydd, arweinydd, awdur ysgrifau, cyfarwyddwr theatr, hunangofiannydd, bardd, pianydd, beirniad cerdd, dyddiadurwr, llenor
Cyflogwr	Prifysgol Gerdd a Chelf Mynegiannol Fiena
Adnabyddus am	Der fliegende Holländer, Tristan und Isolde, Tannhäuser, Das Rheingold, Lohengrin, Der Ring des Nibelungen
Arddull	opera, choral symphony, cerddoriaeth glasurol
Prif ddylanwad	Arthur Schopenhauer
Tad	Carl Friedrich Wagner
Mam	Johanna Rosina Wagner-Geyer
Priod	Cosima Wagner, Minna Planer
Plant	Siegfried Wagner, Isolde Wagner
Perthnasau	Franziska Wagner
Llinach	Wagner family
Gwobr/au	Urdd Maximilian Bafaria am Wyddoniaeth a Chelf
llofnod

Priododd Christine Wilhelmine "Minna" Planer yn 1836.

Ymddengys nad oes sail i honiad George Powell bod Wagner wedi aros yn Nanteos, plasdy'r Poweliaid yng Ngheredigion, a chael ei ysbrydoli i gyfansoddi ei opera Parsifal ar ôl yfed o'r "Greal Santaidd", cwpan ym meddiant y teulu. Roedd Powell yn hoff iawn o waith Wagner ond ymwelodd y cyfansoddwr â gwledydd Prydain yn 1855, tua deng mlynedd cyn iddo ysgrifennu Parsifal.^[1]

Operâu

Cyfnod cynnar

• (1832) Die Hochzeit (Y Briodas) (anorffenedig)
• (1833) Die Feen (Y Tylwyth Teg)
• (1836) Das Liebesverbot (Y Gwaharddiad ar Gariad)
• (1837) Rienzi, der Letzte der Tribunen (Rienzi, y Tribwn olaf)

Cyfnod canol

• (1843) Der fliegende Holländer (Yr Holandwr Hedegog)
• (1845) Tannhäuser
• (1850) Lohengrin

Cyfnod diweddar

• (1865) Tristan und Isolde (Tristan ac Esyllt)
• (1867) Die Meistersinger von Nürnberg (Meistr-gantorion Nuremberg)
• Der Ring des Nibelungen (Modrwy y Nibelung), yn cynnwys:
  • (1869) Das Rheingold (Aur y Rhein)
  • (1870) Die Walküre (Y Valkyrie)
  • (1871) Siegfried
  • (1874) Götterdämmerung (Gwyll y Duwiau) (yn wreiddiol Siegfrieds Tod (Marwolaeth Siegfried)
• (1882) Parsifal

Cyfeiriadau

1. Cydymaith i Lenyddiaeth Cymru, d.g. Nanteos.

Eginyn erthygl sydd uchod am un o'r Almaen. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.