Remove ads
Pentref gwledig a chymuned ym Mhowys, Cymru, yw Merthyr Cynog.[1] Saif yn ardal Brycheiniog, ar lethrau deheuol Mynydd Epynt rhwng afonydd Ysgir Fawr ac Ysgir Fechan, ffrydiau sy'n ymuno yn nes i lawr i ffurfio afon Ysgir, un o ledneintiau afon Wysg.
 | |
| Math | cymuned, pentrefan  |
|---|---|
| Enwyd ar ôl | Cynog Ferthyr |
| Poblogaeth | 245 |
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Powys |
| Gwlad |  Cymru |
| Arwynebedd | 7,201.37 ha |
| Cyfesurynnau | 52.0167°N 3.4833°W |
| Cod SYG | W04000330 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AS/au Cymru | James Evans (Ceidwadwyr) |
| AS/au y DU | David Chadwick (Democratiaid Rhyddfrydol) |
 | |
- Am leoedd eraill o'r enw "Merthyr", gweler Merthyr (gwahaniaethu).
Lleolir y pentref ar bwys lôn wledig sy'n dringo i gyfeiriad Epynt o Aberhonddu, 6 milltir i'r de-ddwyrain. Y pentref cyfagos yw Llanfihangel Nant Brân, dros y bryn i'r gorllewin, a'r Capel Uchaf i'r gogledd-ddwyrain.
Ystyr y gair merthyr yma yw "eglwys (er cof am sant neu ar ei fedd)." Cysylltir y plwyf â Chynog Ferthyr, sant a mab hynaf Brychan, brenin Teyrnas Brycheiniog. Yn ôl traddodiad, lladdwyd Cynog gerllaw a chodwyd eglwys ar ei fedd. Ymhlith y lleoedd eraill a gysylltir â'r sant ceir Defynnog, tua 5 milltir i'r de-orllewin, ger Pontsenni.
Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan James Evans (Ceidwadwyr)[2] ac yn Senedd y DU gan David Chadwick (Democratiaid Rhyddfrydol).[3]
Remove ads
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[4][5][6]
| Cyfrifiad 2011 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Poblogaeth cymuned Merthyr Cynog (pob oed) (245) | 100% | |||
| Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Merthyr Cynog) (44) | 18.5% | |||
| :Y ganran drwy Gymru | 19% | |||
| Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Merthyr Cynog) (155) | 63.3% | |||
| :Y ganran drwy Gymru | 73% | |||
| Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Merthyr Cynog) (19) | 19.2% | |||
| :Y ganran drwy Gymru | 5% | |||
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads