Aaron Swartz

Rhaglennydd cyfrifiadurol, awdur, archifydd, trefnydd gwleidyddol, ac ymgyrchydd rhyngrwyd o'r Unol Daleithiau oedd Aaron H. Swartz (8 Tachwedd 1986 – 11 Ionawr 2013).

Aaron Swartz
Ganwyd	Aaron Hillel George Swartz  8 Tachwedd 1986  Highland Park
Bu farw	11 Ionawr 2013  Brooklyn
Dinasyddiaeth	Unol Daleithiau America
Alma mater	Prifysgol Stanford North Shore Country Day School
Galwedigaeth	rhaglennwr, llenor, Internet activist, wicimediwr, gweithredydd gwleidyddol, person busnes, hacktivist
Adnabyddus am	Reddit, Open Library, RSS
Tad	Robert Swartz
Mam	Susan Swartz
Partner	Quinn Norton, Taren Stinebrickner-Kauffman
Gwobr/au	Gwobr EFF, Gwobr James Madison, Gwobr Hall of Fame y Rhyngrwyd
Gwefan	http://www.aaronsw.com

Roedd Swartz yn aelod o'r RSS-DEV Working Group a gyd-ysgrifennodd y fanyleb "RSS 1.0"^[1] ac adeiladodd y fframwaith gwefan web.py a phensaernïaeth yr Open Library. Adeiladodd Swartz Infogami, cwmni a gyfunodd â Reddit. Canolbwyntiodd Swartz hefyd ar gymdeithaseg, ymwybyddiaeth ddinesig, a gweithredaeth wleidyddol. Yn 2010 roedd yn aelod o Ganolfan Moeseg Prifysgol Harvard. Cyd-sefydlodd y grŵp ar-lein Demand Progress (a adnabyddir am ei ymgyrch yn erbyn SOPA) ac yn ddiweddarach gweithiodd gyda'r grwpiau gweithredol Rootstrikers ac Avaaz.

Ar 6 Ionawr 2011, cafodd Swartz ei arestio mewn cysylltiad â llwytho i lawr erthyglau academaidd o JSTOR yn systematig, a ddaeth yn destun ymchwiliad ffederal.^[2][3] Roedd Swartz yn feirniadol o bolisi JSTOR o godi pris am gael mynediad i erthyglau ac yn talu'r cyhoeddwyr yn lle'r awduron. Roedd ffïoedd JSTOR yn cyfyngu ar fynediad i waith a gyhoeddwyd gan golegau a phrifysgolion yr Unol Daleithiau.^[4][5]

Ar 11 Ionawr 2013 cymerodd Swartz fywyd ei hunan yn ei randy yn Crown Heights, Brooklyn, trwy grogi.^[6][7][8][9]