دەستبەسەرداگرتنی ١٩٧٩ی مزگەوتی حەرام
From Wikipedia, the free encyclopedia
دەستبەسەرداگرتنی ١٩٧٩ی مزگەوتی حەرام ڕووداوێک بوو لەنێوان تشرینی دووەم و کانونی یەکەمی ١٩٧٩ ڕوویدا کاتێک ھەندێک چەکدار کەوا داوای لابردنی خێزانی شاھانەی سعودیایان دەکرد دەستیان گرت بەسەر مزگەوتی حەرام لە شاری مەککە لە وڵاتی سعودیە. یاخیبووان دەنگۆی ئەوەیان بڵاودەکردەوە کە گوایە موحەمەدی مەھدی دەرکەوتووە لەسەر شێوەی سەرکردەکەیان بەناوی - موحەمەدی قەحتانی - و داوایان لە مسوڵمانان دەکرد کە پەیڕەوی فەرمانەکانی بکەن. بۆ ماوەی دوو ھەفتە، ھێزە تایبەتەکانی سعودیە، بە پاڵپشتی ھێزەکانی پاکستان،ئوردن و فەڕەنسا،[7] شەڕیان کرد بە دووبارە کۆنتڕۆڵکردنەوەی مزگەوتەکە.[8]
ئەم وتارە ھەتیوە، چونکە ھیچ وتارێکی تر بەستەری پێی نەداوە. تکایە لە وتارە پەیوەندیدارەکانەوە بەستەرەکان بەم پەڕە ئاشنا بکە؛ بۆ پێشنیارەکان ئامرازی دۆزینەوەی بەستەر تاقی بکەرەوە. (حوزەیران ٢٠٢١) |
دەستبەسەرداگرتنی ١٩٧٩ی مزگەوتی حەرام | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
سەربازانی سعودی و ئوردنی ھەوڵی چوونەژوورەوە دەدەن بۆ نێو مزگەوتنی حەڕام | |||||||
| |||||||
شەڕکەرەکان | |||||||
| ئیخوان[2] | ||||||
فەرماندە و سەرکردەکان | |||||||
|
}
| ||||||
ھێز | |||||||
| ٣٠٠–٦٠٠ چەکداری یاخیووەکان[4] | ||||||
زەرەر و زیانە گیانییەکان | |||||||
|
|
دەستبەسەرداگرتنی پیرۆزترین ناوچە لە ئیسلامدا، و بارمەتە گیراوەکان و مردنە دەیان سەرباز و بارمەتە لە ڕووداوەکە بووە ھۆی شۆکبوونی جیھانی ئیسلامی.
ئابڵووقەی سەر یاخیبووان بەکۆتا ھات کاتێک مزگەوتەکە کۆنتڕۆلکرایەوە.[9] قەحتانی لەکاتی شەڕەکەدا کوژرا، بەڵام جوھەیمانی دەستە ڕاستی و ٦٧ یاخیبووی تر کەوا ڕزگاریان بوو دەستگیرکران و سەریان بڕدرا.[10][10][11]
دوابەدوای ھێرشەکە، پاشای ئەوکات سعودیە پاشا خالید، ھەڵسا بە توندکردنی یاساکانی شەریعە و دەسەڵاتی زیاتری بە زانایانی ئیسلامی دا بۆ ماوەی دە ساڵی ڕابردوو، لەو نێوەندەشدا پۆلیسی ئاینی زیاتر تۆخ بوویەوە لەنێو وڵاتەکەدا بۆ چەسپاندنی بیروباوەڕەکانی ئیسلام.[12]