Марс
From Wikipedia, the free encyclopedia
Марс — Маьлхан системехь Маьлхан тӀера 4-гӀа планета, йозаллина 7-гӀа планета; Марсан йозалла йу Дуьнена йозаллина 10,7 %. ЦӀе тиллина Шира Риман тӀеман делан цӀарах. Цкъацца Марсах олу «цӀен планета» цуьна тӀехулен цӀе бос бахьнехь. Иштта бос цуьнан бу Марсан тӀехь эчиган оксид хиларна. Астр. символ: .
Доца факташ Марс, Орбитан характеристикаш ...
Марс | ||||
---|---|---|---|---|
«Хаббл» телескопас 2001 шаран 26 июнехь даьккхина Марсан сур. | ||||
Орбитан характеристикаш | ||||
Перигелий | 2,06655×108 км[1] | |||
Афелий |
2,49232×108 км[1][2] 1,666 а. е.[2] |
|||
Эксцентриситет орбиташ (e) | 0,0933941[1][2] | |||
Сидеран мур тӀедерзор |
(продолжительность года) 686,98 земных суток 1,8808476 земных лет[1][2] |
|||
Синодан мур тӀедерзор | 779,94 земных суток[1] | |||
Орбитан чехкалла (v) |
24,13 км/с (средн.)[1] 24,077 км/с[2] |
|||
Орбитан охьане (i) |
1,85061° (относительно плоскости эклиптики)[1] |
|||
Гоьдолу шадан дохалла (Ω) | 49,57854° | |||
Перицентран аргумент (ω) | 286,46230° | |||
Спутникаш | 2 (Фобос, Деймос) | |||
Физикин характеристикаш-ref | ||||
Экваторан радиус |
3396,2 км[3][4] 0,532 земного |
|||
Полюсан радиус | 3376,2 км[3][4] 0,531 земного | |||
Йуккъера радиус |
3389,5 км[1][2] 0,5320 земного |
|||
ТӀехулан майда (S) | 144 371 391 км² (0,283 земной)[2] | |||
Чухоам (V) |
1,6318 ×1011 км³[1][2] 0,151 земных |
|||
Йозалла (m) |
0,64185×1024 кг[1][2] 0,107 земных |
|||
Йуккъера дуькъалла (ρ) |
3933 кг/м³[1][2] 0,714 земной |
|||
паргӀата охьакхетаран сихдалар на экваторе (g) |
3,711 м/с² 0,378 g[2] |
|||
ШолгӀа космосан чехкалла (v2) |
5,03 км/с 0,45 земной[1][2] |
|||
Экватаран хьийзаран чехкалла | 868,22 км/ч | |||
Хьийзаран мур (T) |
24 часа 37 минут 22,663 секунды[2] (24,6229 ч) — сидерический период вращения, 24 часа 39 минут 35,244 секунды (24,6597 ч) — длительность средних солнечных суток.[5] |
|||
Семан охьатаӀар | 25,1919°[5] | |||
нийса тӀейалар къилбседа полюса (α) | 317,681°[1] | |||
Легар къилбседа полюса (δ) | 52,887°[1] | |||
Альбедо |
0,250 (Бонд)[1] 0,150 (геом.альбедо) 0,170[1] |
|||
|
||||
|
||||
Атмосфера | ||||
Атмосферан таӀам | 0,4-0,87 кПа (4×10-3-8,7×10-3 атм) | |||
ХӀоттам: 95,32 % КӀорамуьсталлин газ[1] 2,7 % азот |
ДӀачӀагӀа