Атмосфера
From Wikipedia, the free encyclopedia
Атмосфера (схьадаьлла шир.-желт. ἀτμός — «Ӏаь» йа σφαῖρα — «сфера») — стиглара дегӀан, цунна уллехь гравитацис сацийна газан чкъор. Атмосферин а, планеташна йукъара есаллин а къаьстина доза доцун дела, дукха хьолехь атмосфера лору стиглара дегӀан гуонахьара область, цунна чохь газан среда хьийза цуьнца дийнна цхьаъ йолуш санна. Цхьайолу, коьртаниг газах (газан планеташ) лаьтташ йолу, планетийн атмосферин стоммалла хила тарло чӀогӀа йоккха.
Дуьненан атмосферица дукхаха йолчу дийна организмаша садоӀуш лелон кислород а, фотосинтезан процессехь ораматаша а, цианобактереша а лелон углеродан диоксид а ду. Атмосфера кхин а планета ларъяран чкъор ду. Цуо лардо Дуьненан Ӏалам мелхан ультрафиолетан зӀенар кхетарехь а, метеоритех а.
Дерриг даккхийн догӀмийн — газан гигантийн а, дукхаха йолчу Дуьненан кепара планетийн (Мелхан системехь — Меркурий йоцачуьнан) атмосфера ю .