Veselin Šljivančanin

Veselin Šljivančanin (rođen 13. juna 1953) jest bivši oficir u Jugoslavenskoj narodnoj armiji (JNA), koji je učestvovao u bitki za Vukovar,a kasnije je osuđen po optužnici za ratne zločine Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju za svoju ulogu u vukovarskom masakru. Kazna zatvora mu je dva puta mijenjana, sa 5 na 17 i kasnije na 10 godina. Od tada mu je MKSJ naredio puštanje na vrijeme zbog dobrog ponašanja.^[1][2]

Veselin Šljivančanin
Rođenje	(1953-06-13) 13. juni 1953 (71 godina) Palež, Žabljak, FNRJ
Nacionalnost	Srbin
Čin	Pukovnik
Ratovi	Raspad SFRJ
Važnije bitke	Bitka za Vukovar
Vojska	Jugoslavenska narodna armija Vojska Jugoslavije

Biografija

Rođen je u selu Palež blizu Žabljaka, NR Crne Gore, tadašnje FNR Jugoslavije. Njegova porodica pripada plemenu Drobnjaci i slave Đurđevdan.^[3] Kao major JNA, Šljivančanin je učestvovao u bitki za Vukovar koja se vodila od kraja augusta do 18. novembra 1991. Nakon pada Vukovara, unaprijeđen je u čin potpukovnika i postavljen je za komandanta brigade JNA koja je bila stacionirana u Titogradu (današnja Podgorica).

Unapređen je u pukovnika početkom 1996. godine, u Vojsci SR Jugoslavije SR Jugoslavije nakon raspada JNA, a premješten je na [[Vojna akademija u Beogradu|Vojnu akademiju u Beogradu, gdje je radio kao predavač vojne taktike. Povukao se iz vojne službe u oktobru 2001.^[4]

Šljivančanin ima dvoje djece: kćer Olju i sina Mlađena, bivšeg profesionalnog košarkaša.

Suđenje

Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju (ICTY) optužio je Šljivančanina 1995. godine^[5] zajedno s Miletom Mrkšićem, Miroslavom Radićem i Slavkom Dokmanovićem. Optužnica ga tereti za "odgovornost za masovno ubijanje približno 260 zarobljenih muškaraca nesrba u naselju Ovčari, kod Vukovara", po sljedećim osnovama:

• on je direktno komandovao snagama JNA (koje su tada kontrolisale Srbija i Crna Gora, a sastojale su se od Srba i manjine Crnogoraca) koje su 18. novembra 1991. preuzele kontrolu nad vukovarskom bolnicom i evakuisale ljude odatle narednih dana do zgrade farme Ovčara;
• lično je rukovodio odabirom i uklanjanjem iz bolnice oko 400 nesrba za koje je JNA sumnjala da su pripadnici hrvatske paravojske;
• naredio je vojnicima JNA pod njegovom komandom da predaju pritvorenike nad zatočenicima drugim srpskim snagama koje su ih fizički pogubile.

Srpske vlasti uhapsile su ga u Beogradu 13. juna 2003.^[6] kao dio nove politike Srbije i Crne Gore u kojoj su se složile da se pridržavaju UN-a i MSKJ-a. Predat je MKSJ -u 1. jula. Suđenje protiv njega počelo je u oktobru 2005. Presudom suda od 27. septembra 2007. Šljivančanin je oglašen krivim za "pomaganje i podržavanje mučenja zatvorenika" i osuđen je na pet godina zatvora.^[7] Proglašen je nevinim za zločine protiv čovječnosti, jer je sud utvrdio da su ubijanja izvršila Teritorijalna odbrana Srbije i lokalne srpske paravojne formacije. Sud je utvrdio da Šljivančanin kao oficir JNA nije spriječio premlaćivanje zarobljenika od strane lokalnih srpskih snaga.^[7]

Kazna je izazvala bijes u hrvatskoj javnosti i štampi, a hrvatski politički čelnici izrazili su bijes zbog presude.

BBC je intervjuirala jednog od administratora vukovarske bolnice, koji je suđenje u Haagu uporedio sa ročištem pred civilnim sudom u Hrvatskoj, prema kojem "ljudi koji kradu automobile mogu dobiti 20 godina zatvora".^[8]

Sud je 5. maja 2009. godine najavio povećanje kazne Šljivančaninu na 17 godina zbog pomaganja i podržavanja u ubistvu ratnih zarobljenika nakon pada Vukovara, dok je njegova krivica za pomaganje i podržavanje mučenja ponovo potvrđena.^[1] U službenom priopćenju se navodi da je Žalbeno vijeće zaključilo da je Pretresno vijeće pogriješilo oslobađajući Šljivančanina za pomaganje i podržavanje ubistva u Vukovaru. Sudac Theodor Meron izjavio je da je "Šljivančanin bio dužan štititi ratne zarobljenike koji su držani na Ovčari i da je ta odgovornost uključivala obavezu da ne dopusti prijenos pritvora nad ratnim zarobljenicima na bilo koga bez prethodnog uvjerenja da neće biti povrijeđen. Naredba Mrkšića o povlačenju trupa JNA nije ga oslobodila položaja oficira JNA." Kazna mu je u decembru 2010. smanjena na 10 godina na osnovu svjedočenja Miodraga Panića, oficira JNA koji je izjavio da Mrkšić nije obavijestio Šljivančanina da će vojnici JNA biti povučeni s Ovčare.^[9]

Šljivančanin je prijevremeno pušten na slobodu zbog lijepog ponašanja. MKSJ je naložio njegovo prijevremeno puštanje na slobodu i da će biti pušten iz pritvora Međunarodnog suda čim to bude izvodljivo i nakon što se završe administrativne procedure.^[10][11]