Tirozinemija
From Wikipedia, the free encyclopedia
Tirozinemija je nasljedna greška metabolizma, obično označena kao urođena, u kojoj tijelo ne može efikasno razgraditi aminokiselinu tirozin. Simptomi neliječene tirozinemije uključuju poremećaje funkcija jetre i bubrega. Bez liječenja tirozinemija dovodi do zatajenja jetre.[1] Danas se tirozinemija sve više otkriva na skrining testovima za novorođenčad prije nego što se pojave bilo kakvi simptomi. Uz rano i doživotno liječenje koje uključuje prehranu s niskim udjelom proteina, posebnu formulu proteina, a ponekad i lijekove, ljudi s tirozinemijom razvijaju se normalno, zdravi su i žive normalan život.[2]
Uzrok
Sve tirozinemije proizlaze iz disfunkcije različitih gena u kataboličkom putu fenilalanina i tirozina, a nasljeđuju se po autosomno-recesivnom obrascu.[3]
Tirozinemija tipa I rezultat je mutacije gena FAH, koji kodira enzim fumarilacetoacetazu.[4] Kao posljedica nedostatka alela FAH, supstratni fumarilacetoacetat se može akumulirati u proksimalne bubrežne tubulske ćelije i hepatociti, što rezultira oštećenjem bubrega, odnosno jetre.[3]
Tirozinemija tipa II posljedica je mutacije gena TAT, koji kodira enzim tirozin-aminotransferaza.[4] Kao posljedica meedostatka TAT-a, supstrat tirozin se akumulira, uzrokujući očne i kožne abnormalnosti.[3]
Tirozinemija tipa III posljedica je mutacije gena HPD, koji kodira enzim 4-hidroksifenilpiruvat-dioksigenaza.[4] Tirozinemija tipa III najrjeđa je od tri pomenuta stanja, a zabilježena je u samo nekoliko slučajeva.[5] Većina tih slučajeva uključuju intelektualnu invalidnost i neurvni disfunkciju.[3]
Dijagnoza
Tipovi
Tirozinemija tipa I može se otkriti testovima krvi na prisustvo metabolita fumarilacetoacetata, sukcinilacetona, koji se smatra pokazateljem patognomoničnosti bolesti.[6]
Tirozinemija tipa II može se otkriti prisustvom značajno povišenih nivoa tirozina u plazmi, a dijagnoza se može potvrditi otkrivanjem mutacije u TAT u kultiviranim fibroblastima.
Tirozinemija tipa III može se dijagnosticirati otkrivanjem mutacije u HPD u kultiviranim fibroblastima.[3]
Liječenje
Tretman varira ovisno o određenom tipu; u većini slučajeva potrebna je ishrana s niskim udjelom proteina u kombinaciji s korištenjem posebno dizajnirane formule za opskrbu proteinima. Iskustvo sa nitizinonom pokazalo je da je efikasan. To je inhibitor 4-hidroksifenilpiruvat-dioksigenaze indiciran za liječenje nasljedne tirozinemije tipa 1 (HT-1), u kombinaciji s prehrambenim ograničenjima tirozina i fenilalanina.[7] Transplantacija jetre indicirana je za pacijente s tirozinemijom tipa I koji ne reagiraju na nitizinon, kao i one s akutnom insuficijencijom jetre i hepatomima.[8]
Također pogledajte
- Alkaptonurija
- Urođena greška metabolizma
- Ohronoza
Reference
Vanjski linkovi
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.