Specijacija

Specijacija (lat. species = vrste) je proces nastajanja novih vrsta putem evolucijske divergencije populacija ili monofiletske evolucije.^[1] Određuju je svi opći evolucijski faktori iako se događa u relativno kratkim geološkim razdobljima i na razini infraspecijskih kategorija živih bića (mikroevolucija).^[2]

Filogenetska divergencija (filetski gradualizam) (gore) pokazuje relativno spore promjene tokom geoloških epoha - Isprekidane ravnoteže (dolje) ilustriraju morfološku stabilnost i (rijetko) relativno brze evolucijske promjene.

Biolog Orator F. Cook je prvi skovao termin specijacija za razdvajanje određene „loze“ ili „kladogenezu“, za razliku od "anageneze" ili "filetičke evolucije" koje se dešavaju unutar te linije.^[3][4][5] Pitanje da li i koliko genetički drift manje ili više doprinosi specijaciji problem je mnogih rasprava.

Na osnovu izolacijskih činilaca koji uzrokuju polaznu divergenciju populacija (u subpopulacije), moguća su tri osnovna oblika specijacije:

• alopatrična,
• peripatrična,
• parapatrična i
• simpatrična.^[6][7][8]

Četiri oblika specijacije: alopatrijska, peripatrijska, parapatrijska i simpatrijska specijacija

Također pogledajte

• Vrsta (biologija)
• Populacija
• Biosistematika