Nogometna reprezentacija Zambije

Nogometna reprezentacija Zambije predstavlja Zambiju na međunarodnim nogometnim takmičenjima i pod kontrolom je nogometnog saveza Zambije ( Football Association of Zambia). Reprezentacija ima nadimak Chipolopolo (bosanski: Meci).

Nogometna reprezentacija Zambije
Nadimak	Chipolopolo (Meci)
Savez	FAZ
Konfederacija	CAF
Selektor	Honour Janza
Trenutni kapiten	Christopher Katongo
Najviše nastupa	David Chabala (110)
Najbolji strijelac	Godfrey Chitalu (78)
FIFA kod	ZAM
FIFA rang	50 (januar 2015)[1]
Najveći FIFA rang	15 (februar 1996.)
Najniži FIFA rang	101 (februar 2011.)
Domaći dres Gostujući dres
Prva utakmica
Južna Rodezija 0-4 Sjeverna Rodezija   (Južna Rodezija, 1946)
Najveća pobjeda
Zambija 11-2 Esvatini   (Lusaka, Zambija, 5. februar 1978)  Zambija 9-0 Kenija   (Lilongwe, Malavi; 13. novembar 1978)
Najveći poraz
DR Kongo 10-1 Zambija   (Congo-Kinshasa; 22. novembar 1969)  Belgija 9-0 Zambija   (Bruxelles, Belgija; 3. juni 1994)
Afrički kup nacija
Broj učestvovanja	16
Prvo učestvovanje	1974.
Najbolji rezultat	Prvak: 2012.

Reprezentacija Zambije je šesnaest puta učestvovala na Afričkom kupu nacija. Najbolji plasman je ostvarila 2012. kada je postala prvak. Do sada se nije uspjela kvalificirati na Svjetsko prvenstvo u nogometu. Službeni stadion reprezentacije je Levy Mwanawasa.

Historija

Reprezentacija Zambije je svoju prvu utakmicu odigrala 1946. godine protiv Južne Rodezije (današnji Zimbabve). Pobijedila je sa 4-0. Nogometni savez Zambije je osnovan 1929. godine. Zambija postaje nezavisna država 1964. godine. Iste godine postaje članica FIFA-e i CAF-a.

Prvi plasman na završni turnir Afričkog kupa nacija ostvaruje 1974. godine. Prvenstvo se te godine održalo u Egiptu. Zambija je bila u grupi sa Egiptom, Ugandom i Obalom Slonovače. Svoju prvu utakmicu na Afričkom kupu nacija je odigrala protiv Obale Slonovače 2. maja 1974. godine. Pobijedila je sa 1-0, a historijski gol za reprezentaciju Zambije je postigao Simon Kaushi. Nakon tri odigrana susreta zauzela je drugo mjesto sa četiri osvojena boda. U polufinalu je igrala protiv Republike Kongo, te je pobijedila sa 4-2. Protivnik u finalu je bio Zair (današnja Demokratska Republika Kongo) koji je pobijedio sa 2-0.

Na naredni Afrički kup nacija 1976. godine koji se odigrao u Etiopiji ne uspjeva ostvariti plasman. 1978. godine na završnom turniru Afričkog kupa nacija koji se održao u Gani ispada već u grupnoj fazi. Na prvenstvo koje se odigralo 1980. godine u Nigeriji ne ostvaruje plasman. Međutim, dobar rezultat ostvaruje za dvije godine na završnom turniru u Libiji kada osvaja treće mjesto. U polufinalu je poražena od domaćina Libije sa 2-1, a u borbi za treće mjesto biva bolja od Gane nakon penala sa 7-6. Do 1990. godine nije igrala značajniju ulogu na završnom turniru, međutim te godine na prvenstvu koje se odigralo u Alžiru osvaja treće mjesto.

Prilikom putovanja na utakmicu protiv Senegala u Sjedinjene Američke Države 27. aprila 1993. godine reprezentaciju Zambije je zadesila jedna od najtežih avionskih nesreća. Avion se brzo nakon polijetanja srušio u Atlantski okean te je pritom poginulo svih 30 putnika od čega je bilo 18 reprezentativaca. Ubrzo nakon nesreće okupljena je nova reprezentacija koja je naredne godine sve iznenadila i stigla do finala Afričkog kupa nacija koje se održalo u Tunisu. U finalnom susretu poražena je od Nigerije sa 2-1. Dvije godine kasnije na prvenstvu u Južnoafričkoj Republici osvaja treće mjesto.

Na narednih sedam završnih turnira Afričkog kupa nacija reprezentacija Zambije nije ostvarila značajniji rezultat. Međutim, 2012. godine na prvenstvu koje se odigralo u Gabonu i Ekvatorijalnog Gvineji osvaja titulu, te tako ostvaruje svoj najbolji rezultat u historiji. U grupi je bila sa Ekvatorijalnom Gvinejom, Libijom i Senegalom. Završila je na prvom mjestu sa sedam osvojenih bodova. U četvrtini finala je igrala protiv Sudana, te bila bolja sa 3-0. U polufinalnoj utakmici pobjeđuje Ganu sa 1-0. Finalna utakmica se igrala 12. februara u Librevilleu, a protivnik Zambije je bila reprezentacija Obale Slonovače. Nakon regularnih 90. minuta i produžetaka nije bilo golova. U izvođenju penala Zambija je bila uspješnija sa 8-7, te tako postala prvak Afrike.

Utakmice

Glavni članak: Utakmice nogometne reprezentacije Zambije

Uspjesi

Afrički kup nacija :

• Prvak (1): 2012
• Drugoplasirani (2): 1974, 1994

COSAFA kup :

• Prvak (4): 1997, 1998, 2006, 2013
• Drugoplasirani (4): 2004, 2005, 2007, 2009

CECAFA kup :

• Prvak (2): 1984, 1991
• Drugoplasirani (5): 1976, 1977, 1978, 1988, 2006

Trenutni sastav

Datum: 19. novembar 2014.

0#0	Poz.	Igrač	Datum rođenja (dob)	Nastupi	Golovi	Klub
	1G	Kennedy Mweene	(1984-11-12) 12. novembar 1984 (40 godina)	89	2	Mamelodi Sundowns
	1G	Danny Munyao	(1987-01-21) 21. januar 1987 (38 godina)	9	0	Red Arrows
	1G	Toaster Nsabata	(1990-01-04) 4. januar 1990 (35 godina)	7	0	Nchanga Rangers
	2O	Stoppila Sunzu	(1989-02-22) 22. februar 1989 (36 godina)	47	3	Sochaux-Montbéliard
	2O	Emmanuel Mbola	(1993-05-10) 10. maj 1993 (31 godina)	44	0	Hapoel Ra'anana
	2O	Nyambe Mulenga	(1987-08-27) 27. august 1987 (37 godina)	35	0	ZESCO United
	2O	Kabaso Chongo	(1992-02-11) 11. februar 1992 (33 godine)	17	1	Mazembe
	2O	Christopher Munthali	(1999-02-02) 2. februar 1999 (26 godina)	18	0	Nkana
	2O	Donashano Malama	(1987-07-01) 1. juli 1987 (37 godina)	5	0	Nkana
	2O	Aaron Katebe	(1987-07-01) 1. juli 1987 (37 godina)	2	0	Platinum
	3V	Rainford Kalaba	(1986-08-14) 14. august 1986 (38 godina)	77	11	Mazembe
	3V	Chisamba Lungu	(1991-01-31) 31. januar 1991 (34 godine)	31	0	Ural Sverdlovsk Oblast
	3V	Nathan Sinkala	(1991-04-23) 23. april 1991 (33 godine)	30	2	Grasshopper
	3V	Davies Nkausu	(1986-01-01) 1. januar 1986 (39 godina)	24	0	Bloemfontein Celtic
	3V	Bruce Musakanya	(1993-09-25) 25. septembar 1993 (31 godina)	14	3	Red Arrows
	3V	Rodrick Kabwe	(1992-11-30) 30. novembar 1992 (32 godine)	11	0	Zanaco
	3V	Shadreck Malambo	(1992-01-05) 5. januar 1992 (33 godine)	2	0	Red Arrows
	3V	Charles Zulu	(1992-10-12) 12. oktobar 1992 (32 godine)	2	0	Zanaco
	3V	Lubambo Musonda	(1995-05-05) 5. maj 1995 (29 godina)	3	1	Ulisses
	3V	Changwe Kalale	(1994-10-05) 5. oktobar 1994 (30 godina)	0	0	Chambishi
	3V	Spencer Sautu	(1994-10-05) 5. oktobar 1994 (30 godina)	0	0	Green Eagles
	4N	James Chamanga	(1980-02-02) 2. februar 1980 (45 godina)	58	16	Liaoning Whowin
	4N	Emmanuel Mayuka	(1990-11-21) 21. novembar 1990 (34 godine)	53	11	Southampton
	4N	Given Singuluma	(1986-07-11) 11. juli 1986 (38 godina)	25	5	Mazembe
	4N	Ronald Kampamba	(1991-10-28) 28. oktobar 1991 (33 godine)	11	4	Nkana
	4N	Evans Kangwa	(1994-06-21) 21. juni 1994 (30 godina)	7	3	Hapoel Ra'anana
	4N	Patrick Ngoma	(1993-06-24) 24. juni 1993 (31 godina)	0	0	Red Arrows

Selektori

Ante Bušelic (1971–76) Ted Virba (1977) Brian Tiler (1978–80) Ted Dumitru (1980–81) Ante Bušelic (1981–82) Bill McGarry (1982–83) Wieslaw Grabowski (1983–84) Jeff Butler (1984) Roy Mulenga (1984)

Brightwell Banda (1984–86) Samuel Ndhlovu (1987–92) Moses Simwala (1993) Godfrey Chitalu (1993) Roald Poulsen (1993–94) Ian Porterfield (1994) Roald Poulsen (1994–96) Freddie Mwila (1996–97) George Mungwa (1997)

Burkhard Ziese (1997–98) George Mungwa (1998) Obby Kapita (1998) Fighton Simukonda (1998) Ben Bamfuchile (1999–00) George Mungwa (2000) Jan Brouwer (2001) Roald Poulsen (2002)

Patrick Phiri (2002–03) Kalusha Bwalya (2003–06) Patrick Phiri (2006–08) Hervé Renard (2008–10) Dario Bonetti (2010–11) Hervé Renard (2011–2013) Patrice Beaumelle (2013–2014) Honour Janza (2014-)