Minutni volumen

Minutni volumen srca (MVS) je volumen krvi koji srčana komora upumpava u jednoj minuti.^[2][3]

Glavni faktori uticaja na minutni volumen (cardiac output) – srčana stopa i udarni volumen (stroke volume), od kojih su oba također promjrnjiva^[1]

Gledanu u različitim jedinicama, kao što su dm³/min (1 dm³ iznosi do 1000 cm³ ili 1 litru). Srednji minutni volumen srca u mirovanju, kod mušlaraca je 5,6 L/min, a 4,9 L/min kod žena^[4].

Proračun

Minutni volumen srca (${\displaystyle MVS}$) ovisi o udarnom volumnu (${\displaystyle UV}$) i frekvencije otkucaja srca (${\displaystyle FSO}$):

${\displaystyle MVS}$ = ${\displaystyle UV}$ × ${\displaystyle FSU}$,

pri čemu je udarni volumen krvi količina koja je potisnuta u jednoj komori sistole. Postoji nekoliko načina za određivanje kliničkih MVS, od invazivne unutarsrčanekateterizacije do neinvazivnog mjerenje arterijskog pulsa.

Klinički značaj

Glavna uloga srčanog transporta krvi kroz tijelo je dostavljanje kisika i nutrijenata i drugih materija u ćelije, kako bi se osigurao njihov opstanak i pravilno funkcioniranje i uklanjanje otpadnih materija. Srce pumpa krv uarterije, koja je u njega došla iz venskog sistema, tako da je količina krvi koja dolazi u srce minutni volumen. Međutim, oni imaju važnu ulogu za podmirivanje potreba za kisikom u ćelijama, kao i kapacitetu arteriovenskog sistema, odnosno krvotoka. Povećane potrebe organizma za kisikom, povećaju protok krvi kroz vene do srca. Vene u tijelu reguliraju protok krvi do srca putem aktivne vazodilatacije i vazokonstrikcije, čime se povećava ili smanjuje cirkulacijski otpor.

Ako se srčani volumen povećava u netrenirane zdrave osobe, on ima maksimalni doprinos povećanju broja otkucaja srca. Također, promjene u položaju tijela, povećana aktivnost simpatičkog i smanjena aktivnost parasimpatičkog nervnog sistema može povećati minutni volumen. Učestalost srčanog ritma može varirati za faktor 3, između 60 i 180 otkucaja u minuti, a minutni volumen može biti između 70 i 120 ml, što je variranje samo za faktor 1,7.^[5][6][7] Parametar koji je u vezi sa udarnim volumenom je istisna frakcija, što znači da je udio istisnutog volumena lijeve komore za vrijeme kontrakcije u fazi istiskanja srčanog ciklusa ili sistole u pozitivnom odnosu sa minutnim volumenom. Prije sistole, lijeva komora se ispuni potrebnom količinom krvi, poznatom kao krajnji dijastolni volumen (ADF). Sistola lijeve komore skuplja i steže krv na minimum volumena, koji se zove krajnji sistolni volumen (KSV), jer nije potpuno prazna. Istisnuta frakcija zavisi od krajnjeg dijastolnog volumena u komori, koji može biti promijenjen zbog bolesti komore i na taj način nenormalno proširen. Međutim, ona može ostati na konstantnom minutnom volumenu, unatoč dilataciji lijeve komore i poremećene kontrakcije, odnosno može to nadoknaditi povećanim krajnjim volumenom dijastole.

Udarni volumen: ${\displaystyle UV}$ = ${\displaystyle KDV}$ – ${\displaystyle KSV}$

Istisni dio: ${\displaystyle ID}$ = (${\displaystyle UV}$ / ${\displaystyle KDV}$) × 100 %

Minutni volumen srca: ${\displaystyle MVS}$ = ${\displaystyle UV}$ × ${\displaystyle FSU}$

Srčani indeks: ${\displaystyle SI}$ = ${\displaystyle MVS}$ /površina tijela (${\displaystyle PT}$ = ${\displaystyle UV}$ × ${\displaystyle FSU/PT}$)

${\displaystyle FSU}$ = frekvencija srca, izražena kao broj otkucaja u minuti;

${\displaystyle PT}$ = površina tijela u kvadratnim metrima

Bolestikardiovaskularnog sistema, naprimjer visok krvni pritisak i zatajenje srca, često su povezane sa promjenama minutnog volumena srca. Može doći do povećanja u MVS, naprimjer pri infekcijama,sepsi ili njegovom smanjenju, kao što je u kardiomiopatijama i zatajenju srca. Precizna identifikacija MVS je važna u kliničkoj medicini za poremećaje i diagnosticiranje, a koristi se u određivanju odgovarajućih tretmana.

Također pogledajte

• Srčani ciklus
• Sistola
• Dijastola

Reference

1. Betts, J. Gordon (2013). Anatomy & physiology. str. 787–846. ISBN 1938168135. Pristupljeno 11. 8. 2014.
2. Hadžiselimović R., Maslić E. (1996). Biologija ponašanja životinja i ljudi. Sarajevo Publishing, Sarajevo. ISBN 9958-21-091-6.
3. Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2002). Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo. ISBN 9958-10-222-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
4. Guyton, Arthur C.; John E. (John Edward) (2006). Textbook Of Medical Physiology (11th izd.). Philadelphia: Elsevier Inc. ISBN 0-7216-0240-1.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
5. Levy, Matthew N.; Berne, Robert M. (1997). Cardiovascular physiology (7th izd.). St. Louis: Mosby. ISBN 0-8151-0901-6.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
6. Rowell, Loring B. (1993). Human cardiovascular control. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press. ISBN 0-19-507362-2.
7. Braunwald, Eugene (1997). Heart disease: a textbook of cardiovascular medicine (5th izd.). Philadelphia: Saunders. ISBN 0-7216-5666-8.