američka glumica i aktivistkinja From Wikipedia, the free encyclopedia
Jane Seymour Fonda[2] (rođena 21. decembra 1937) jest američka glumica i aktivistica. Priznata kao filmska ikona,[3] dobitnica je raznih priznanja, uključujući dva Oscara, dvije filmske nagrade Britanske akademije, sedam Zlatnih globusa, Primetime Emmy nagradu, AFI nagradu za životno djelo, počasnu Zlatnu palmu i nagradu Cecil B. DeMille.[4]
| Jane Fonda | |
|---|---|
 | |
| Ime pri rođenju | Jane Seymour Fonda |
| Rođenje | 21. decembar 1937 New York City, SAD |
| Pseudonim(i) | Jane S. Plemiannikov[1] |
| Godine rada | 1959–danas |
| Suprug/a | Roger Vadim Plemiannikov (1965; razvod 1973) Tom Hayden (1973; razvod 1990) Ted Turner (1991; razvod 2001) |
| Partner(i) | Richard Perry (2009–2017) |
Rođena u porodici Frances Ford Seymour i glumca Henry Fonde, debitovala je u predstavi na Broadwayu iz 1960. "There Was a Little Girl", za koju je bila nominovana za nagradu Tony za najbolju glumicu u predstavi, a debitovala je i na ekranu kasnije iste godine sa romantičnom komedijom Nevjerojatna priča. Istakla se tokom 1960-ih s komedijama Razdoblje bračnog privikavanja (1962), Sunday in New York (1963), Cat Ballou (1965), Bosonoga u parku (1967) i Barbarella (1968) prije nego što je dobila svoju prvu nominaciju za Oscara za Konje ubijaju, zar ne? (1969). Fonda se tada etablirala kao jedna od najpriznatijih glumica svoje generacije, osvajajući Oscara za najbolju glumicu dva puta tokom 70-ih, za filmove Klute (1971) i Povratak ratnika (1978). Njene druge nominacije su za Julia (1977), Kineski sindrom (1979), Ljetnikovac (1981) i Jutro poslije (1986). Uzastopni hitovi Ludorije Dicka i Jane (1977), Apartman hotela California (1978), Električni konjanik (1979) i 9 to 5 (1980) održali su Fondinu sposobnost privlačenja gledalaca na blagajne, a ona je osvojila Primetime Emmy nagradu za izvanrednu glumicu u limitiranoj seriji ili filmu za televizijski film Lutkotvorka (1984).
Godine 1982. objavila je svoj prvi video za vježbanje, Jane Fonda's Workout, koji je postao najprodavanija video kaseta svog vremena.[5] Bio je to prvi od 22 takva videa u narednih 13 godina, koji su zajedno prodati u preko 17 miliona primjeraka. Nakon uloge u filmu Stanley & Iris (1990), napravila je pauzu od glume i vratila se sa komedijom Monster-in-Law (2005). Također se vratila na Broadwaj u predstavi "33 Variations" (2009), dobivši nagradu Tony za najbolju glumicu u predstavi. Od tada je glumila u nezavisnim filmovima Youth (2015) i Our Souls at Night (2017) i Netflixovoj humorističnoj seriji Grace and Frankie (2015–2022), za koju je zaradila nominaciju za Primetime Emmy nagradu za najbolju glavnu glumicu u komediji.
Bila je politička aktivistkinja u eri kontrakulture tokom Vijetnamskog rata. Slikana je kako sjedi na sjevernovijetnamskom protivvazdušnom topu tokom posjete Hanoiu 1972, tokom koje je stekla nadimak "Hanoi Jane". Za to vrijeme bila je na crnoj listi Hollywooda. Također je protestirala protiv rata u Iraku i nasilja nad ženama i opisuje sebe kao feministkinju i aktivisticu za zaštitu okoliša.[6] 2005, zajedno sa Robin Morgan i Gloria Steinem, suosnovala je Ženski medijski centar, organizaciju koja radi na jačanju glasova žena u medijima kroz zagovaranje, obuku za medije i liderstvo, te stvaranje originalnog sadržaja. Fonda je član odbora organizacije sa sjedištem u Los Angelesu, živjela je širom svijeta, uključujući šest godina u Francuskoj i 20 u Atlanti.
| Godina | Naziv filma | Uloga | Režiser | Bilješke |
|---|---|---|---|---|
| 1960. | Nevjerojatna priča | June Ryder | Joshua Logan | |
| 1962. | Vrela ulica | Kitty Twist | Edward Dmytryk | |
| Chapmanov izvještaj | Kathleen Barclay | George Cukor | ||
| Razdoblje bračnog privikavanja | Isabel Haverstick | George Roy Hill | ||
| 1963. | In the Cool of the Day | Christine Bonner | Robert Stevens | |
| Sunday in New York | Eileen Tyler | Peter Tewksbury | ||
| 1964. | Joy House | Melinda | René Clément | |
| Circle of Love | Sophie | Roger Vadim | ||
| 1965. | Cat Ballou | Catherine 'Cat' Ballou | Elliot Silverstein | |
| 1966. | Potjera bez milosti | Anna Reeves | Arthur Penn | |
| The Game Is Over | Renee Saccard | Roger Vadim | ||
| Any Wednesday | Ellen Gordon | Robert Ellis Miller | ||
| 1967. | Kad padne noć | Julie Ann Warren | Otto Preminger | |
| Bosonoga u parku | Corie Bratter | Gene Saks | ||
| 1968. | Spirits of the Dead | Contessa Frederica | Federico Fellini, Louis Malle, Roger Vadim | |
| Barbarella | Barbarella | Roger Vadim | ||
| 1969. | Konje ubijaju, zar ne? | Gloria Beatty | Sydney Pollack | |
| 1971. | Klute | Bree Daniels | Alan J. Pakula | |
| 1972. | Sve je u redu | Suzanne | Jean-Luc Godard, Jean-Pierre Gorin | |
| 1973. | Steelyard Blues | Iris Caine | Alan Myerson | |
| Lutkina kuća | Nora Helmer | Joseph Losey | ||
| 1976. | Plava ptica | George Cukor | ||
| 1977. | Ludorije Dicka i Jane | Jane Harper | Ted Kotcheff | |
| Julia | Lillian Hellman | Fred Zinnemann | ||
| 1978. | Povratak ratnika | Sally Hyde | Hal Ashby | |
| Dolazi jahač | Ella Connors | Alan J. Pakula | ||
| Apartman hotela California | Hannah Warren | Herbert Ross | ||
| 1979. | Kineski sindrom | Kimberly Wells | James Bridges | |
| Električni konjanik | Alice 'Hallie' Martin | Sydney Pollack | ||
| 1980. | 9 to 5 | Judy Bernly | Colin Higgins | |
| 1981. | Ljetnikovac | Chelsea Thayer Wayne | Mark Rydell | |
| Kotrljanje | Lee Winters | Alan J. Pakula | ||
| 1985. | Agnes of God | Dr. Martha Livingston | Norman Jewison | |
| 1986. | Jutro poslije | Alex Sternbergen | Sidney Lumet | |
| 1989. | Old Gringo | Harriet Winslow | Luis Puenzo | |
| 1990. | Stanley & Iris | Iris Estelle King | Martin Ritt | |
| 2005. | Monster-in-Law | Viola Fields | Robert Luketic | |
| 2007. | Georgia Rule | Georgia Randall | Garry Marshall | |
| 2011. | All Together | Jeanne | Stéphane Robelin | |
| 2012. | Peace, Love & Misunderstanding | Grace | Bruce Beresford | |
| 2013. | The Butler | Nancy Reagan | Lee Daniels | |
| 2014. | Better Living Through Chemistry | Pharmacy Customer | David Postmentier, Geoff Moore | Cameo |
| This Is Where I Leave You | Hilary Altman | Shawn Levy | ||
| 2015. | Youth | Brenda Morel | Paolo Sorrentino | |
| Fathers and Daughters | Teddy Stanton | Gabriele Muccino | ||
| 2017. | Our Souls at Night | Addie Moore | Ritesh Batra | |
| 2018. | Book Club | Vivian | Bill Holderman | |
| 2022. | Luck | Babe | Peggy Holmes | Glas[7] |
| Moving On | Claire | Paul Weitz | ||
| 2023. | 80 for Brady | Trish | Kyle Marvin | |
| Book Club: The Next Chapter | Vivian | Bill Holderman | ||
| Ruby Gillman, Teenage Kraken | Baka | Kirk DeMicco | Glas | |
| 2024. | This Is Me...Now: A Love Story | Sagittarius | Dave Meyers |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
