banniel Breizh ha rannvro Breizh From Wikipedia, the free encyclopedia
Ar Gwenn-ha-du eo an anv a roer da vanniel Breizh. Ur banniel nevez a-walc'h eo en istor ar vro, p'eo bet savet war-dro ar bloaz 1923. Da galz koshoc'h avat e tenn an traoù a zo aet da sevel anezhañ, anezho arouezioù a zo bet graet ganto abaoe kantvedoù gant ar Vretoned. Bremañ eo deuet da vezañ arouez pennañ Breizh hag ar Vretoned. Brav eo da welet ha n'eus talvoudegezh politikel resis ebet ken gantañ. Gwelet a reer anezhañ bremañ ouzh talbennoù an tiez-kêr hag ar savadurioù ofisiel all ha dre ar bed-holl, dalc'het uhel er vann, gant ar Vrezhoned foeterien-bro.
Ar Gwenn-ha-du a zo bet savet gant Morvan Marchal (1900-1963), un tisavour hag un emsaver politikel. Evitañ e oa ur banniel modern evit Breizh vodern. Gwelet e oa bet war di Breizh da geñver diskouezadeg an Arzoù kinklañ e Pariz e 1925. Eno e oa traoù bet savet gant arzourien ar Seizh Breur war ziskouez. Ezel eus al luskad arzourien-se e oa Morvan Marchal.
Evit a sell e zoare hag e livioù eo ar Gwenn-ha-du ur banniel simpl hag eeun:
Ar brizhennoù erminig a ra dave da vanniel duged Breizh. Unnek eo an niver anezho. A-raok e lavared e oant diniver, da lavaret hep niver resis ebet. Ha lavaret e veze ivez e oa ret kaout brizhennoù troc'het ouzh ar bordoù (lavaret e vez, e gaou, "reizh ent-ardamezek"). Gwell eo chom hep ober gant an doare diwezhañ-mañ. En ardamezouriezh hengounel Breizh ne veze troc'het ar brizhennoù gwezh ebet. Bremañ e kaver 11 brizhenn eta, n'eus talvoudegezh ebet gant an niver-se, met war ar skeudennoù kozh eus ar grennamzer e weler alies bannieloù gant 11 brizhenn.
An nav bandenn a zo evit an nav bro istorel a ya da ober Breizh. Ar re wenn evit re Vreizh-Izel (pe an darn vrasañ anezho e Breizh-Izel: Gwened, Kernev, Leon, Treger), hag ar re zu evit re Vreizh-Uhel (pe an darn vrasañ anezho e Breizh-Uhel: Dol, Naoned, Roazhon, Sant-Brieg, Sant-Maloù). Klevet e vez anv alies eus "eskoptioù", met an eskoptioù kozh a oa diazezet war ar broioù da gentañ, met ne oa eskopti ebet a-gement a glote da 100% gant bro ebet.
Setu amañ displegadur ar banniel hervez Morvan Marchal e-unan: "E korn kleiz ar banniel, ur c'harter erminigoù diniver; nav bandenn keit-ha-keit du ha gwenn a bep eil, livioù kozh ha boas Breizh, a ziskouez: evit a sell ar re wenn, ar broioù brezhonek, Leon, Treger, Kernev ha Gwened, hag ar re zu ar broioù gallaouek, Roazhon, Naoned, Dol, Sant-Maloù ha Pentevr. Adlavaret a ran: ar banniel-se n'eus pal politikel ebet dezhañ, met un arouez modern eo evit Breizh. Evidon-me ez eo ur c'hendeuz aes da zegemer eus hengoun ar banniel erminiget plaen hag eus ur skeudenn eus liested Breizh".
E-kichen an displegadurioù-se e kreder ivez eo bet awenet Morvan Marchal gant elfennoù zo tennet eus arouezioù all.
Ne c'heller bezañ sur eus hini ebet eus an teir martezeadenn diwezhañ, pa n'hon eus prouenn ebet war-eeun. Marteze a-walc'h ez eus bet hini pe hini, pe meur a hini marteze a-walc'h, hag en deus bet ul levezon bennak. Met ne c'hallimp biken gouzout moarvat.
N'eus mammenn ebet a ginnig ar bannieloù implijet gant ar rouaned hag an duked eus Breizh a-raok an XIvet kantved. An dave kentañ o c'hinnig ur banniel a zo kavet e-barzh Kan Roland hag a veneg ur banniel "gwer gant seizh sant Breizh" hag a vije bet gwerniet e fin ar Grennamzer Uhel.
Hervez Divi Kervella e veze gwerniet gant rouaned Breizh en IXvet kantved ur banniel gwenn gant ur vandenn ruz, a vije bet un eeunadur eus an Aerouant ruz a veze gwerniet gant ar Vrezhoned ha miret gant ar Gembreiz hiziv c'hoazh. Deuet eo ar soñj-se dezhañ diwar ur mignadur ha diwar bannieloù kozh Egineg ha Lanneur, ha niver bras degouezhioù an daou liv-mañ war skoedoù pennoù-bras e-kichen an Duked.
Pêr Dreux, abalamour d'e oa an eil henañ eus e familh, a ranke lakaat un aezhenn war skoed e diegezh. Peogwir e zlee mont da veleg en devoe dibabet lakaat ur c'hrennbalefarzh gant erminiged.
|
Porched Breizh – Adkavit pennadoù ha rummadoù Wikipedia a denn da Vreizh. |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
