Слуцкая брама

Слу́цкая бра́ма — помнік архітэктуры 16 ст. у Нясвіжы, стаіць на дарозе, што злучае Нясвіж са Слуцкам.

Славутасць
Слуцкая брама
Слуцкая брама
53°13′04,67″ пн. ш. 26°41′07,71″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Нясвіж
Тып будынка	Брама
Архітэктурны стыль	Барока
Дата пабудовы	XVI стагоддзе
Асноўныя даты
1760 — перабудавана 1970 — рэстаўрыравана
Рэліквіі і святыні	абраз Найсвяцейшай Дзевы Марыі з дзіцем Ісусам (страчаны)
Статус	ахоўваецца дзяржавай
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Выгляд збоку

Стаяла ў абарончым гарадскім вале на дарозе, што звязвала Нясвіж са Слуцкам. Пабудавана разам з абарончай гарадской сістэмай у 16 ст., але ў часе ваенных дзеянняў 17 ст. была разбурана. Зноў пабудавана ў 1690 г. на старым месцы, перабудоўвалася ў 1700 г. (паводле іншых звестак, у 1760 г.). Стаіць на дарозе-дамбе на беразе возера паміж Новым і Старым горадам. У 1970-я гады брама адрэстаўравана.

Архітэктура

Старадаўняя дошка ўмураваная ў сцяну

Брама ўяўляе сабой мураваны двух'ярусны прамавугольны ў плане будынак з арачным праездам па цэнтры. Сцены брамы ўмацаваны контрфорсамі, будынак накрыты двухсхільным чарапічным дахам. Галоўны і процілеглы (тыльны) фасады завершаны пластычнымі франтонамі з крывалінейнымі абрысамі. На першым ярусе брамы былі памяшканні для варты, на другім — капліца, якая раскрывалася праз вялікі аконны праём з балконам у бок горада.

Капліца

Капліца зроблена на сродкі нясвіжскіх мяшчан у 1700 г. Адноўлена ў 1788 г. князем Каралем Радзівілам. Пасля паўстання 1863 г. капліца зачынена; адноўлена толькі ў 1900 г. У капліцы меўся шанаваны абраз Найсвяцейшай Дзевы Марыі з дзіцем Ісусам у багатым срэбраным абкладзе.

Брама на старых фотаздымках

• 
  У пачатку XX ст.
• 
  У 1930 г.
• 
  Першая палова XX ст.
• 
  Інтэр'ер капліцы, 1937 г.

Літаратура

Аб’ект Дзяржаўнага спіса гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь, шыфр 611Г000476

• Т. І. Чарняўская. Памяць. Нясвіжскі раён. Мінск, Белта, 2002.
• А. М. Кулагін. Каталіцкія храмы на Беларусі. Мінск, Беларуская Энцыклапедыя, 2000.
• Е. Квитницкая. Брамы Белоруссии. Архитектурное наследство. № 29. 1981. http://harodnia.com/be/uczora/vkl-recz-paspalitaja/539-elena-kvitnitskaya-bramy-belorussii-chast-1

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Слуцкая брама
• Слуцкая брама на сайце «Архіварта»