Нацыянал-сацыялістычная нямецкая рабочая партыя
From Wikipedia, the free encyclopedia
Нацыянал-сацыялістычная нямецкая рабочая партыя (ням.: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, скароч. НСДАП, ням.: NSDAP) — палітычная партыя Германіі, якая існавала з 1920 па 1945, з ліпеня 1933 да мая 1945 — кіруючая і адзіная законная партыя ў Трэцім Рэйху. Пасля паразы Германіі ў Другой сусветнай вайне ў 1945 па рашэнню створанага саюзнікамі па антыгітлераўскай кааліцыі акупацыйнага кантрольнага савета была распушчана. На Нюрнбергскім працэсе кіруючы склад партыі быў абвешчаны злачынным, а ідэалогія НСДАП называлася адной з галоўных прычын вайны.
Нацыянал-сацыялістычная нямецкая рабочая партыя | |
---|---|
ням.: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei | |
| |
Лідар |
Карл Харэр (руск.) (бел. (1919—1920) Антон Дрэкслер (1920—1921) Адольф Гітлер (1921—1945) Марцін Борман (30 красавіка—2 мая 1945) |
Заснавальнік | Антон Дрэкслер |
Дата заснавання |
5 студзеня 1919 (як Нямецкая рабочая партыя) 24 лютага 1920 |
Дата роспуску | 12 кастрычніка 1945 |
Штаб-кватэра | Брыенэр штрасэ, 45 (руск.) (бел., Мюнхен |
Краіна | |
Ідэалогія | нацыянал-сацыялізм |
Маладзёжная арганізацыя | Гітлерюгенд |
Колькасць членаў |
190 (пачатак 1920)[1] |
Гімн | Песня Хорста Веселя (руск.) (бел. |
Партыйны друк | Völkischer Beobachter (руск.) (бел. |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Нацыянал-сацыялізм |
Асноўныя паняцці |
Дыктатура • Правадырызм • Правая ідэалогія • Шавінізм • Расавая палітыка • Мілітарызм • Антыдэмакратызм |
Ідэалогія |
Фёлькішэ бевегунг • «25 пунктаў» • «Мая барацьба» • Унтэрменш • Нюрнбергскія расавыя законы • Расавая тэорыя Гюнтэра • Расавая палітыка • «Міф дваццатага стагоддзя» |
Гісторыя |
Трэці рэйх • Ноч доўгіх нажоў • Крыштальная ноч • Другая сусветная вайна • Вырашэнне чэшскага пытання / яўрэйскага пытання • Катастрофа еўрапейскага яўрэйства • Халакост • Нюрнбергскі працэс |
Асобы |
Адольф Гітлер • Відкун Квіслінг • Войцех Тука • Генрых Гімлер • Герман Герынг • Рудольф Гес |
Арганізацыі |
НСДАП • СА • СС • Гітлерюгенд • Вервольф • Саюз нямецкіх дзяўчат • Юнгфольк • Саюз дзяўчынак • Зімовая дапамога • Германскі працоўны фронт • Сіла праз радасць • Вера і прыгажосць • Нацыянал-сацыялістычныя (мехкорпус • авіякорпус • народная дабрачыннасць • жаночая арганізацыя • саюз студэнтаў • саюз урачоў • саюз настаўнікаў • саюз юрыстаў • саюз дапамогі ахвярам вайны) |
Нацысцкія партыі і рухі |
Венгрыя • Паўночны Каўказ • Бельгія • Нідэрланды • Чачня • Нарвегія • Латвія • Беларусь |
Роднасныя паняцці |
Фашызм • Антыкамунізм • Неанацызм • Інтэгральны нацыяналізм • Нацысцкі акультызм |
Партал:Нацысцкая Германія · Праект «Фашызм» |