From Wikipedia, the free encyclopedia
Міраслаў Міхайлавіч Скорык (укр.: Мирослав Михайлович Скорик; нар. 13 ліпеня 1938, Львоў, Львоўскае ваяводства, Польская Рэспубліка — 1 чэрвеня 2020, Кіеў, Украіна) — выбітны[3] ўкраінскі кампазітар і музыкавед, Герой Украіны (2008), народны артыст Украіны (1988), заслужаны дзеяч мастацтваў УССР (1969), лаўрэат Нацыянальнай прэміі Украіны імя Тараса Шаўчэнкі і Рэспубліканскай прэміі імя Мікалая Астроўскага (1968), кандыдат мастацтвазнаўства, сустаршыня Саюза кампазітараў Украіны (2006—2010), мастацкі кіраўнік Кіеўскай оперы (2011—2016), Нацыянальная легенда Украіны (2021, пасмяротна)[4]. Унучаты пляменнік Саламіі Крушальніцкай[5].
Міраслаў Міхайлавіч Скорык | |
---|---|
укр.: Мирослав Михайлович Скорик | |
Асноўная інфармацыя | |
Дата нараджэння | 13 ліпеня 1938[1] |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 1 чэрвеня 2020[2] (81 год) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Краіна | |
Альма-матар | |
Месца працы | |
Музычная дзейнасць | |
Прафесіі | кампазітар, музыказнавец, музычны педагог |
Інструменты | фартэпіяна |
Жанры | опера і класічная музыка |
Выхаванцы | Bohdana Frolyak[d] |
Узнагароды | |
composersukraine.org/ind… | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Нарадзіўся 13 ліпеня 1938 года ў сям’і ўкраінскіх інтэлігентаў у Львове. Маці Міраслава Міхайлавіча паходзіла з сям’і Ахрымовічаў. Дзядуля Скорыка, Уладзімір Ахрымавіч, быў вядомым украінскім фалькларыстам, грамадскім і палітычным дзеячам. Марыя-Саламія Ахрымовіч-Скорык атрымала адукацыю ў Вене. Бабуля Алена Крушальніцкая-Ахрымовіч была роднай сястрой Саламіі Крушальніцкай. Бацька таксама вучыўся ў Венскім універсітэце (філасофскі факультэт). Першае знаёмства з музыкай Міраслаў атрымаў у сям’і — бацькі, хоць і не былі прафесійнымі музыкамі, музіцыравалі ў коле сям’і, бацька граў на скрыпцы, маці — на фартэпіяна.
Бацька кампазітара — Міхаіл Скорык, гісторык, этнограф, быў работнікам Львоўскага аддзялення Акадэміі навук УССР, валодаў ігрой на скрыпцы, ведаў і выконваў разнастайныя карпацкія мелодыі, песні і танцы[6].
З акупацыяй Заходняй Украіны 1939 года СССР сям’я Скорыкаў, як і многія іншыя ўкраінскія інтэлігентныя сем’і, панесла страты. У гады вайны старэйшы брат Міраслава Скорыка ўдзельнічаў у Другой сусветнай вайне ў шэрагах дывізіі Вафен СС «Галічына», па завяршэнні вайны яму атрымалася эміграваць у Аўстралію.
Да сістэматычных заняткаў музыкай Міраслава заахвоціла Саламія Крушальніцкая, сястра яго бабулі. Неяк у гасцях у вялікай спявачкі 5-гадовы хлопчык адзначыў, што яе фартэпіяна «фальшывіць» — ён не ведаў, што для вакалістаў інструмент настройваюць на паўтону ніжэй. Крушальніцкая здагадалася, што ў пляменніка абсалютны слых, і параіла яго бабулі аддаць хлопца вучыцца музыцы. Па яе парадзе, ён пачынае вучыцца ў Львоўскай музычнай школе-дзесяцігодцы (якая ўзнікла па ініцыятыве Васіля Барвінскага пры Львоўскай кансерваторыі). Больш за ўсё Міраславу Міхайлавічу ўрэзаліся ў памяць заняткі па хору і сальфеджыа ў класе Рыгора Цярлецкага, які заахвоціў хлопца да кампаноўкі[7]. Разам са Скорыкам у гэтыя гады вучыліся: Тамара Назарка-Канаварт, Ліда Крых[8], Дар’я Крываручка, у будучым вядомы хормайстар Барыс Какатайла, Аксана Панасюк і іншыя.
У 1948 годзе, з узмацненнем рэпрэсій сям’ю Скорыкаў рэпрэсавалі і выслалі ў Сібір (у Анжэра-Суджанск Кемераўскай вобласці). Нехта зрабіў на іх данос, бо яны выпускалі антысавецкія ўлёткі[9]. У ссылцы Міраслаў працягвае сваю адукацыю. Вучыцца граць на фартэпіяна ў вучаніцы С. Рахманінава Валянціны Канторавай, нават ездзіць на розныя конкурсы. Авалодвае таксама гульнёй на скрыпцы пад кіраўніцтвам бацькі сваёй аднакласніцы Уладзіміра Панасюка.
Толькі пасля смерці І. Сталіна у 1953 годзе рэпрэсіі саслаблі. Міраславу дазволілі вярнуцца ў Львоў з «чыстым пашпартам» (што давала права пражывання ў любым з гарадоў СССР). Бацькам кампазітара атрымалася атрымаць такі дазвол праз два гады, але без права пражывання ў Львове. Пераехаўшы ў Львоў, Міраслаў пасяліўся ў сястры бацькі Яраславы Биганскай, якая дапамагла знайсці рэпетытараў для падрыхтоўкі да паступлення ў кансерваторыю. У тыя часы адбылося знаёмства са Усеваладам Задэрацкім.
У 1955—1960 гадах вучыўся ў Львоўскай дзяржаўнай кансерваторыі імя Мікалая Лысенкі пад кіраўніцтвам прафесараў Станіслава Людкевіча (тэорыя музыкі), Рамана Сімавіча і Адама Солціса (кампазіцыя). У гэты перыяд Міраслаў Скорык праявіў творчую актыўнасць. Быў пастаянным удзельнікам пасяджэнняў Студэнцкага навуковага таварыства. Граў у студэнцкім аркестры, у 1963 годзе арганізаваў ВІА «Веселі скрипки», для якога пісаў эстрадныя песні. Яго дыпломнай працай стала кантата «Вясна» на словы Івана Франко. Па завяршэнні навучання ў кансерваторыі стажыраваўся ў аспірантуры пры Маскоўскай кансерваторыі у класе Дзмітрыя Кабалеўскага, завяршыў навучанне ў 1964 годзе з дысертацыйных даследаваннем на тэму «Асаблівасці ладу музыкі С. Пракоф’ева» і атрымаў вучоную ступень кандыдата мастацтвазнаўства.
У 1964 годзе стварае музыку да кінастужцы Сяргея Параджанава «Цені забытых продкаў». Кінастужка становіцца вядомай і аўтар музыкі — таксама.
У 1963—1966 гадах выкладаў кампазіцыю ў Львоўскай кансерваторыі, а з 1966 года да канца 1980-х гадоў выкладаў кампазіцыю ў Кіеўскай кансерваторыі. Адным з першых яго выпускнікоў быў Я. Станковіч (1968), сярод аспірантаў — І. Карабіц і Г. Гаўрылец. Доўгі час працаваў у ЗША, з 1996 года — у Аўстраліі. У канцы 1990-х вярнуўся ва Украіну. З 1999 года — загадчык кафедры гісторыі ўкраінскай музыкі ў НМАУ. Паралельна выкладаў у Львоўскай кансерваторыі. Сярод выпускнікоў М. Скорыка — М. Швед.
У 1989 годзе — старшыня журы фестывалю «Чырвоная рута». З 2002 года — мастацкі кіраўнік фестывалю «Кіеў Музычны Фэст». На працягу 2006—2010 гадоў — сустаршыня Нацыянальнага саюза кампазітараў Украіны. У красавіку 2011 года прызначаны мастацкім кіраўніком Кіеўскай оперы[10], на гэтай пасадзе працаваў да 2016 года[11].
Памёр 1 чэрвеня 2020 года ў Кіеве. 3 чэрвеня ў сталічным Патрыяршым саборы Уваскрэсення Хрыстова УГКЦ адбылося развітанне з выбітным кампазітарам[12]. 4 чэрвеня 2020 года ў Архікатэдральным саборы Святога Юра ў Львове таксама адбылося развітанне. Пахаваны 5 чэрвеня 2020 года на Лычакоўскіх могілках (поле № 13)[13] у Львове.
Творы Міраслава Скорыка рэгулярна выконваюць ва Украіне, іншых постсавецкіх краінах, а таксама ў Германіі, Францыі, Аўстрыі, Нідэрландах, Балгарыі, Чэхіі, Славакіі, Польшчы, Вялікабрытаніі, ЗША, Канадзе, Аўстраліі. Кампазітар часта выступаў у якасці дырыжора і піяніста з выкананнем уласных твораў.
У стылістыцы працягваў традыцыі львоўскай кампазітарскай школы, арганічна звязанай з разнастайнымі першаснымі жанрамі; даў мадэрну аўтарскае бачанне ўкраінскага, у прыватнасці карпацкага, фальклору і львоўскага гарадскога і салоннага музіцыравання, а таксама сучаснай папулярнай музыкі, перш за ўсё джаза. У творчасці кампазітара можна вылучыць некалькі перыядаў: ранні (1955—1964); неафальклорны (1965—1972); неакласічны (1973—1978); неарамантычны (1983—1983); полістылістычны (1986—1998); постмадэрнісцкі. Шмат гадоў Міраслаў Скорык супрацоўнічаў з сімфанічным аркестрам Дзяржтэлерадыё Украіны пад кіраўніцтвам Вадзіма Гнедаша і Уладзіміра Сірэнкі.
Музычна-Тэатральныя творы
Вакальна-сімфанічныя творы
Сімфанічныя творы
Канцэрты для інструментаў сола з аркестрам
Для камернага аркестра
Камерна-інструментальныя творы
Фартэпіянныя творы
Вакальныя творы
Іншае
Музыка да драматычных спектакляў і больш за 40 фільмаў, уключаючы:
Жонка — Адрыяна[5].
Міраслаў Скорык захапляўся спортам. Падчас вучобы ў кансерваторыі атрымаў спартыўныя разрады па лёгкай атлетыцы, настольным тэнісе, бадмінтоне, шахматах. Цікавіўся турызмам на байдарках, аўтамабілямі[20].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.