Вю́ртэмберг (ням.: Württemberg) — гістарычная вобласць на паўднёвым захадзе Германіі, частка рэгіёна Швабія, цэнтральным горадам якой на працягу працяглага перыяду быў Штутгарт. У мінулым герцагства, затым каралеўства; з ліквідацыяй манархіі стаў свабоднай народнай дзяржавай у складзе Веймарскай рэспублікі, якая была скасавана пасля Другой сусветнай вайны. З 1952 года — у складзе федэральнай зямлі Бадэн-Вюртэмберг.
| Гістарычная дзяржава | |||||
| Вюртэмберг | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ням.: Württemberg | |||||
|
|||||
.svg) Вюртэмберг у складзе Германскай Імперыі (1871—1918) |
|||||
|
XI ст. — 1945
|
|||||
| Сталіца | Штутгарт | ||||
| Мова(ы) | нямецкая (швабскі дыялект) | ||||
| Насельніцтва | 2 437 574 чал. (1910) | ||||
| Асноўныя кіраўнікі | |||||
| • каля 1089—1122 (першы граф) | Конрад I | ||||
| • 1457-96 (першы герцаг з 1495) |
Эберхард I (V) |
||||
| • 1797—1816 (першы кароль з 1806) |
Фрыдрых I (III) |
||||
| • 1891—1918 (апошні кароль, памёр у 1921) |
Вільгельм II |
||||
| Гісторыя | |||||
| • 1081 | Заснаваў Конрад I | ||||
| • 1442 | Дагавор Нюртынген (падзел краіны) | ||||
| • 1482 | Дагавор Мюнсінген (уз'яднанне краіны) | ||||
| • 1495 | Герцагства | ||||
| • 1803 | Прысвоены статус курфюрства | ||||
| • 1806 | Каралеўства | ||||
| • 9 лістапада 1918 | Лістападаўская рэвалюцыя | ||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||
Гісторыя
Пачатковы перыяд
Уладарны дом Вюртэмбергаў упершыню з’явіўся на гістарычнай арэне ў XI стагоддзі. Першым вядомым прадстаўніком дому быў Конрад I. У XII стагоддзі Вюртэмбергі атрымліваюць тытул графаў.
Перыяд герцагства (1495—1806)
У 1495 годзе Вюртэмберг атрымлівае статус герцагства.
Перыяд каралеўства (1806—1918)
У 1806 годзе Вюртэмберг увайшоў у склад Рэйнскага Саюза і атрымаў ад Напалеона I Банапарта статус каралеўства.
З 1806 да 1918 года Вюртэмбергам кіравалі чатыры караля:
- Фрыдрых I
- Вільгельм I
- Карл I
- Вільгельм II
Падчас Лістападаўскай рэвалюцыі 1918 года апошні вюртэмбергскі кароль Вільгельм II адрокся ад прастола.
Свабодная народная дзяржава (1918—1933)
Літаратура
- Das Königreich Württemberg, eine Beschreibung nach Kreisen, Oberämtern und Gemeinden (Stuttgart, 1904)
- Statistisches Handbuch für das Königreich Württemberg (Stuttgart, 1885 fol.)
- Das Königreich Württemberg, eine Beschreibung von Land, Volk und Staat (1893)
- Jahresberichte der Handels- und Gewerbekammern in Württemberg
- Lang, Die Entwicklung der Bevölkerung Württembergs im Laufe des 19ten Jahrhunderts (Tübingen, 1903)
- Engel and Schulze, Geognostischer Wegweiser durch Württemberg (Stuttgart, 1908)
- Staatsrecht des Königreichs Württemberg (Tübingen, 1908)
- F. Bitzer, Regierung und Stände in Württemberg (Stuttgart, 1882).
Спасылкі
- Вюртемберг // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
