Звірынэць (Кіеў)

Звірынэць^[1] (укр.: Звіри́нець — звярынец) — гістарычная мясцовасць на тэрыторыі Пячэрскага раёна горада Кіева.

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Звярынец.

Від на раён

Размяшчаецца паміж вуліцамі Кіквідзэ, Пятра Боўбачана, Чыгуначнай шашай и Наддняпрянскай шашай.

У часы Старажытнарускай дзяржавы тут былі густыя лясы, багатыя дзічынай (зверам). Адсюль і назва «Звярынец». Тут любілі паляваць кіеўскія князі.

На звярынцы знаходзіўся загарадны палац вялікіх кіеўскіх князёў — Чырвоны двор. Гісторыя звярынца звязана з імёнамі князёў Юрыя Даўгарукага і Данілы Галіцкага. Апошні быў тут праездам ў 1250 годзе, ужо пасля татара-мангольскага нашэсця на Кіеў. На звярынцы паўстала невялікае паселішча, якое належала Выдубіцкому кляштару.

На звярынцы будаваліся розныя фартыфікацыйныя ўмацаванні. Пасля заснавання ў 1810 годзе Звярынецкай крэпасці мясцовыя тэрыторыі пачалі асвойвацца пад забудову. У канцы XIX стагоддзя на адным з звярынецкіх пагоркаў быў пабудаваны Троіцкі Янінскі манастыр.

У пачатку XX стагоддзя тэрыторыя звярынцы была густа забудавана невялікімі дамамі і сядзібамі, але ў чэрвені 1918 года ў выніку выбухаў звярынецкіх артылерыйскіх складоў амаль увесь тутэйшы жыллёвы фонд быў разбураны. Новая жыллёвая забудова асабліва шырока разгарнулася ў гэтых краях пасля Вялікай Айчыннай вайны.

На тэрыторыі звярынца знаходзіцца Звярынецкі пячорны манастыр, які служыў месцам жыхарства і падзвіжніцтва манахаў з 12-га стагоддзя. Падчас татара-мангольскага нашэсця манастыр і падземная пахавальня былі разбураныя. Пазней пра яго існаванне забыліся, і толькі ў 1888 годзе, пры здабычы гліны, выпадкова выявілася ацалелая пры абвалаў падземная царква. Тут захаваліся абразы, насценныя надпісы і прадметы кляштарнага ўжытку, а таксама вялікія могілкі, якое захоўвае парэшткі манахаў. З тых часоў Звярынецкія пячоры прыцягнулі ўвагу археолагаў, чыімі стараннямі падземны манастыр быў расчышчаны і ўмацаваны, а таксама вернікаў і простых абывацеляў. У савецкі час пячорам прысвоены статус Помніка археалогіі нацыянальнага значэння, у канцы 1990-х гадоў манахамі Янінскага манастыра былі адноўленыя набажэнствы ў пячорным храме св. Арханёла Міхаіла.

На тэрыторыі звярынца ў 1964 годзе быў адкрыты Цэнтральны батанічны сад Акадэміі навук Украіны, які славіцца сваім сірінгарыям (садам бэзу), размешчаным на дняпроўскіх схілах. З алей сірінгарыя адкрываецца прыгожы від на Выдубіцкі манастыр і Дняпро.

Уздоўж вуліцы Ціміразеўскай, за плотам батанічнага саду працякае ручай.

Гл. таксама

• Звярыніцкі пячорны манастыр

Зноскі

1. Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 177-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Украіны на беларускую мову»

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Звірынэць (Кіеў)