Алвар Аалта

Алвар Хуга Хенрык Аалта^[7] (фінск.: Hugo Alvar Henrik Aalto, 3 лютага 1898, Куартанэ — 11 мая 1976, Хельсінкі) — фінскі архітэктар і дызайнер, «бацька мадэрнізму» ў Паўночнай Еўропе, адзін з заснавальнікаў сучаснага дызайну.

Алвар Хуга Хенрык А́алта
Дата нараджэння	3 лютага 1898(1898-02-03)[1][2][…]
Месца нараджэння	Куартанэ[d], Паўднёвая Астработнія[d], Вазаская губерня[d], Вялікае Княства Фінляндскае, Расійская імперыя[3]
Дата смерці	11 мая 1976(1976-05-11)[1][2][…] (78 гадоў)
Месца смерці	Хельсінкі, Агенцтва рэгіянальнага кіравання Паўднёвай Фінляндыі[d], Фінляндыя[1][3][…]
Месца пахавання	Хіетаніемі[4][5][…]
Грамадзянства	Фінляндыя
Альма-матар	Фінская вышэйшая тэхнічная школа[d] (1921)[6] Jyväskylän Lyseon lukio[d]
Працы і дасягненні
Член у	Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Міжнародны кангрэс сучаснай архітэктуры[d][6] Амерыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d] Каралеўская фламандская акадэмія навук і мастацтваў Бельгіі[d] Акадэмія прыгожых мастацтваў[d]
Працаваў у гарадах	Ювяскюля[6], Хельсінкі, Турку[6], Кембрыдж і Выбарг
Архітэктурны стыль	мадэрнізм, функцыяналізм
Найважнейшыя пабудовы	Санаторыя ў Пайміё Выбаргская бібліятэка Віла Майрэ Бэйкер-хаўс Палац «Фінляндыя» Політэхнічны інстытут у Отаніемі
Уплыў	Jonas Heiska[d]
Узнагароды	Каралеўскі залаты медаль[d] (1957) медаль Алвара Аалта[d] (1967) Залаты медаль Амерыканскага інстытута архітэктуры[d] (1963) член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук ганаровы доктар Венскага тэхнічнага ўніверсітэта[d] (1965) honorary Royal Designer for Industry[d] (1947) Sonning Prize[d] (1962)
alvaraalto.fi (фін.)​ (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Адзін з найбуйнейшых архітэктараў XX ст. Скончыў Тэхналагічны інстытут у Хельсінкі (1923). Працаваў у розных краінах свету (Швецыя, ЗША, Германія і інш.). Праектаваў жылыя комплексы, друкарні, санаторыі, бібліятэкі, навучальныя ўстановы, культурныя цэнтры, прамысловыя аб’екты (заводы, фабрыкі) і інш.

У сваёй творчасці спалучаў нацыянальныя фінскія традыцыі з прынцыпамі функцыяналізму і арганічнай архітэктуры, дабіваўся выразнасці аб’ёмна-прасторавай кампазіцыі, арганічна ўпісанай у прыродны ці гарадскі ландшафт. Лічыцца адным са стваральнікаў фінскага дызайну.

Палац «Фінляндыя» ў Хельсінкі — адна з найбольш значных пабудоў А. Аалта

Сярод найбольш значных твораў Алвара Аалта — галоўны будынак Політэхнічнага інстытута ў Атаніемі (1963-66), санаторый у Пайміа (1929-30), палац «Фінляндыя» ў Хельсінкі; бібліятэка ў Выбаргу; культурны цэнтр у Вольфсбургу (1962); будынак Пенсійнага кіравання і інш. У творчасці Аалта адлюстраваўся шматслойны характар фінскай культуры (змяшэнне розных элементаў заходняй цывілізацыі, рэшткаў дагістарычных і сярэднявечных часоў). Значную ўвагу архітэктар надаваў арганізацыі асвятлення ў будынках, бо лічыў, што святло фармуе прастору, выяўляе пластыку канструкцый, служыць магутным сродкам ўздзеяння на чалавечыя эмоцыі.

Зноскі

1. Arkitekter verksamma i Sverige — 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q16323066'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17373699'></a>
2. Alvar Aalto

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
3. https://www.mfa.fi/kokoelmat/arkkitehdit/alvar-aalto/ Праверана 6 жніўня 2020.
4. Hautahaku Праверана 10 студзеня 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q104772561'></a>
5. https://www.helsinginseurakunnat.fi/material/attachments/hautausmaat/hietaniemi/w8GZkM0y7/Hietaniemen_merkittavia_vainajia.pdf
6. MODERNE ARCHITEKTUR A-Z — Taschen, 2016. — S. 8. — 693 с.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q367205'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q111621359'></a>
7. Напісанне імя і прозвішча Алвар Аалта ў адпаведнасці з БЭ ў 18 тамах. Т.1., Мн., 1996, С.7.

Літаратура

• Аалта // Культуралогія: Энцыкл. даведнік Уклад. Э. Дубянецкі. — Мн.: БелЭн, 2003. ISBN 985-11-0277-6
• Aalto A. Bde I—III. Ed. Fleig K. Zürich, 1963—1978.
• Schildt G. A. Aalto. [Vol.] 1—4. N. Y., 1984—1994.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Алвар Аалта
• Музей Алвара Аалта ў Ювяскюля Архівавана 18 лістапада 2009.
• Алвар Аалта
• Artek
• Биография Аалто Архівавана 14 верасня 2014.
• Alvar Aalto’s Savoy Vase (1936)
• Чарцяжы пабудоў Алвара Аалта Архівавана 5 красавіка 2012.