Лахор
From Wikipedia, the free encyclopedia
Лахо́р (урду: لاہور, англ.: Lahore, панджаб.: لہور) — другі па велічыні горад Пакістана. На левым беразе р. Раві. Адміністрацыйны цэнтр правінцыі Пенджаб.
Горад
Лахор на карце Пакістана   | ||||||||||||||||||||
Горад узнік у I стагоддзі. У 1099—1114 і 1153—1886 гадах быў сталіцай дзяржавы Газневідаў. Пры дэлійскіх султанах і Вялікіх Маголах — цэнтр Пенджабскага намесніцтва; часта быў часовай рэзідэнцыяй Вялікіх Маголаў, у 1799—1849 гадах — сталіца Сікхскай дзяржавы. У перыяд англійскага панавання (1849—1947) — цэнтр Лахорскай вобласці і аднайменнай акругі Брытанскай Індыі. Пасля ўтварэння Пакістана Лахор у 1947—1955 гадах адміністрацыйны цэнтр правінцыі Пенджаб, у 1955—1970 — вобласці Лахор і правінцыі Заходні Пакістан, з ліпеня 1970 года — адміністрацыйны цэнтр правінцыі Пенджаб.
Станам на 2008 год, па парытэце пакупніцкай здольнасці валавы ўнутраны прадукт горада ацэньваўся ў 40 мільярдаў долараў ЗША пры чаканых сярэдніх тэмпах росту 5,6 %. Знаходзіцца на адным узроўні з эканамічным цэнтрам Пакістана Карачы, Лахор мае эканоміку роўную 51 % ад аб’ёмаў эканомікі Карачы.[2] Паводле ацэнак, уклад Лахора ў нацыянальную эканоміку складае 11,5 %, а ў эканоміку правінцыі Пенджаб — 19 %.
Лахор — буйная прамысловая агламерацыя, якая налічвае каля 9000 прамысловых аб’ектаў. Лахор у першыя дзесяцігоддзі XXI ст. пераходзіць ад апрацоўчай прамысловасці да сферы паслуг. Каля 42 % яго рабочай сілы працуе ў сферы фінансаў, банкаўскай справы, нерухомасці, грамадскіх, культурных і сацыяльных паслуг. Горад з’яўляецца найбуйнейшым у Пакістане цэнтрам вытворчасці праграмнага забеспячэння і абсталявання, і тут расце індустрыя зборкі камп’ютараў. Лахор заўсёды быў цэнтрам выдавецкай справы, 80 % кніг Пакістана выдаюцца ў Лахоры, і гэта найбуйнейшы цэнтр літаратурнай, адукацыйнай і культурнай дзейнасці Пакістана[3].
Паводле перапісу 2017 года, насельніцтва Лахора складала 11 126 285 чалавек[4], і за амаль 20 год яно вырасла амаль на палову (у 1998 годзе насельніцтва горада складала 6 318 745 чалавек). Лахор — другі буйнейшых горад Пакістана (пасля Карачы) і 26 у свеце.
| Год | Насельніцтва (чал.) |
|---|---|
| 1891 | 159.947 |
| 1931 | 400.075 |
| 1972 | 2.198.890 |
| 1981 | 2.988.486 |
| 1998 | 5.209.088 |
| 2017 | 11.126.285 |
94 % насельніцтва складаюць мусульмане, 5,8 % — хрысціяне; доля паслядоўнікаў іншых рэлігій вельмі малая. Частка хрысціян жыве на тэрыторыі хрысціянскага квартала Ёханабада.
Пенджаб — родная мова правінцыі і найбольш распаўсюджаным мовай у Лахоры. Пенджаб — асноўны сродак зносін як у горадзе, так і ў прылеглых сельскіх раёнах. Пенджабская мова не мае афіцыйнага статусу ў Лахоры, і некаторыя пенджабскія актывісты патрабуюць прызнання пенджабскай мовы. Англійская мова становіцца ўсё больш папулярнай сярод адукаваных і маладых людзей дзякуючы свайму афіцыйнаму статусу ва ўрадзе і статусу пераважнай мовы для бізнесу. Многія панджабі, якія размаўляюць у Лахоры, вядомыя як панджабі-маджскі дыялект. Паводле перапісу 1998 года, 86,2 % (6 896 000 чалавек) насельніцтва складаюць пенджабцы; 10,2 % ці 816 000 размаўляюць на ўрду, а сарайкі (0,4 %) налічваюць каля 32 000 чалавек.
Асноўная сістэма грамадскага транспарту Лахора знаходзіцца ў падпарадкаванні транспартнай кампаніі Лахора (LTC) і ўпраўлення грамадскага транспарту Пенджаба (PMTA). Аснова яго сеткі грамадскага транспарту — метробус Лахора PMTA і аранжавая лінія цягнікоў метро Лахора. LTC і PMT таксама кіруюць шырокай аўтобуснай сеткай, забяспечваючы аўтобусную сувязь з многімі часткамі горада. Аранжавая лінія метро цягнецца на 27,1 км вакол горада і працуе з хуткасцю 80 км/г.
Таксама па горадзе курсуюць маламесныя маршрутныя фургоны-аўтобусы, рыкшы і мота-рыкшы, таксі (даступны міжнародныя сэрвісы як Uber або Careem).
Чыгунка
Станцыя Лахор-Джанкшн служыць галоўнай чыгуначнай станцыяй Лахора і асноўным вузлом для ўсіх службаў Пакістанскіх чыгунак на поўначы Пакістана.
Аэрапорт
За 15 км ад цэнтра горада знаходзіцца міжнародны аэрапортам імя Алама Ікбал (Allama Iqbal International Airport). Станам на 2009 год, пасажыраабарот аэрапорта склаў 3 192 904 чалавек, ёсць 3 тэрміналы. Рэйсы ажыццяўляюцца ў большасць буйных гарадоў Азіі і Еўропы, сярод іх Дубай, Абу-Дабі, Маскат, Бангкок, Амстэрдам, Пекін, Токіа, Лондан (Хітраў), Капенгаген, Франкфурт, Эр-Рыяд і іншыя.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
