Шчытоўнік

	Шчытоўнік
	; Папараць мужчынская (Dryopteris filix-mas)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Папарацепадобныя
Клас:	Папараці
Парадак:	Мнаганожкі
Сямейства:	Шчытоўнікавыя
Род:	Шчытоўнік
Міжнародная навуковая назва
	Dryopteris Adans. (1763), nom. cons.
Сінонімы
	Arthrobotrys (C.Presl) Lindl.; Dichasium (A.Braun) Fée; Diclisodon T.Moore; Filix Ség., nom. rej.; Filix-mas Hill ex Farw.; Lophodium Newman; Nephrodium Michx.; Pteris Gled. ex Scop.; Pycnopteris T.Moore;
ITIS	17519
NCBI	3287
EOL	60837
GRIN	g:4011
IPNI	17323300-1
FW	55562

Шчыто́ўнік, Папараць^[1] (Dryopteris) — род папарацей сямейства Шчытоўнікавыя (Dryopteridaceae).

Хуткія факты Навуковая класіфікацыя, Міжнародная навуковая назва ...

Закрыць

Шмагадовыя травяністыя бессцябловыя расліны вышынёй 20—150^[2] см з тоўстым пакарочаным карэнішчам. Лісце перыстае або шматразоваперыстае, шматлікае, прыкаранёвае, у пучках. Групы спарангіяў (сорусы) размешчаны на ніжнім баку ліста. Размнажэнне спорамі і вегетатыўна (дзяленнем карэнішча^[2]).

Каля 150 відаў. Пашыраны пераважна ва ўмераным поясе і ў гарах тропікаў^[2]. На тэрыторыі Беларусі 5 відаў. Найбольш вядомыя: шчытоўнік грабеньчаты (Dryopteris cristata), шчытоўнік мужчынскі, або папараць мужчынская (Dryopteris filix-mas), шчытоўнік шартрскі, ці ігольчасты (Dryopteris carthusiana). Трапляюцца ў вільготных лясах (звычайна шыракалістых^[2]), хмызняках, на тарфяных балотах. Ценевынослівыя і ценелюбівыя расліны, непатрабавальныя да якасці глебы.

Лекавыя, дэкаратыўныя расліны. Карэнішчы шчытоўніка мужчынскага выкарыстоўваюцца ў медыцыне.

[1]
Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 47. — 160 с. — 2 350 экз.
[2]
Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Ред. кол.: Г. И. Воробьёв (гл. ред.) и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — Т. 2. Лимонник—Ящерицы. — С. 568. — 631 с. — 100 900 экз. (руск.)

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1). — С. 5.
Дзмітрыева С. А. Шчытоўнік // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 400—401.
Щитовник // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Ред. кол.: Г. И. Воробьёв (гл. ред.) и др.. — М.: Сов. энциклопедия, 1986. — Т. 2. Лимонник—Ящерицы. — С. 568. — 631 с. — 100 900 экз. (руск.)

Щитовник — род Dryopteris: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Dryopteris (англ.) // The Plant List

Апісанне