Сесілія Ёхансдотэр

Сесілія Ёхансдотэр Шведская (шведск.: Benedikta Ebbesdotter Hvide каля 1165 — каля 1199) — магчымае імя жонкі караля Швецыі Кнута I і маці караля Швецыі Эрыка X. Пра яе мала што вядома, за выключэннем таго, што яна была арыстакратычнага паходжання і памерла дзесьці пасля 1193 года.

Сесілія Ёхансдотэр
Каралева-кансорт Швецыі 12 красавіка 1167 — каля 1190
Папярэднік	Крысціна Стыгсдотэр Хвідэ
Пераемнік	Бенедыкта Эбесдотэр
Нараджэнне	1145
Смерць	1193
Бацька	Ёхан Сверкерсан[d]
Маці	NN[d][1]
Муж	Кнут I Эрыксан
Дзеці	Эрык X і Sigrid Knutsdotter[d]
Веравызнанне	Каталіцкая Царква

Біяграфія

Нягледзячы на тое, што яна была каралевай больш за дваццаць гадоў, каралева-кансорт караля Кнута з’яўляецца адной з самых невядомых шведскіх каралеў. Ні яе імя, ні бацькі, ні гады нараджэння і смерці дакладна не вядомыя. Кнут I заявіў у лісце да папы Клімента III, што яго нявеста была адзінай, хто мела дастаткова высокі статус, каб выйсці за яго замуж, што можа сведчыць аб яе дваранскім паходжанні^[2]. Некаторыя гісторыкі мяркуюць, што яна была дачкой Ёхана Сверкерсана, сына караля Швецыі Сверкера I (пам. 1156)^[3]. Здагадка аб тым, што яна насіла імя Сесілія, грунтуецца на гіпотэзе, што летапісы XIV стагоддзя былі перакрыўлены^[4]. У гэтым тэксце гаворыцца, што маці Эрыка Святога (пам. 1160) звалася Сесілія, сястра Ульфа Ярла і Кола і дачка караля Свена (верагодна, намякаючы на Блот-Свена). Гэта, у сваю чаргу, можна параўнаць з генеалогіяй, у якой Убе (Ульф), Кол і Бурыслеў згадваюцца як сыны Ёхана Сверкерсана. Іх меркаваная сястра Сесілія была тады маці Эрыка X Кнутсана, чыім бацькам быў Кнут I, а не маці Эрыка Святога^[5]. Гіпотэзы могуць быць падмацаваныя карцінай 13-га стагоддзя ў царкве Дэдэшо, у якой згадваюцца імёны Кнут і (магчыма) Сесілія^[6].

Аднак шлюбны саюз двух варожых каралеўскіх кланаў Сверкера і Эрыка не зусім праўдападобны. Сучасныя дакументы паказваюць, што яна была сястрой іншага шляхціца па імі Кнут, вядомага ў (меркавана) страчаным дакуменце як Кнут Ульхільдсан^[7]. Паводле альтэрнатыўнай гіпотэзы, брат каралевы Кнут быў сынам Інгеборгі, дачкі Сігварда. Усе гэтыя тры чалавекі былі фундатарамі абацтва Варфруберга^[8]. Некаторыя пісьменнікі ранняга Новага часу сцвярджаюць, што каралева была сястрой ярла Біргера Броза, што лічыцца вельмі малаверагодным^[9]. У дзявоцтве дама павінна была выйсці замуж за прынца Кнута Эрыксана прыкладна ў 1160 годзе, але забойства Эрыка Святога вымусіла яе пайсці ў манастыр, а Кнуту ўдалося ўцячы^[3]. У 1167 годзе, праз сем гадоў, яе муж стаў каралём, а яна стала каралевай Швецыі.

Ёсць толькі адна гісторыя, якая сапраўды згадвае каралеву больш падрабязна. У 1190 годзе каралева захварэла. Гэта была цяжкая хвароба, і людзі хваляваліся, што яна памрэ. Каб пазбегнуць смерці, каралева паабяцала на сваім ложку, што, калі Бог пашкадуе яе і дасць ёй жыццё, пасля выздараўлення яна ўвойдзе ў кляштар, каб выказаць сваю ўдзячнасць. У рэшце рэшт яна ачуняла ад хваробы, але не жадала стаць манахіняй, як і яе муж гэтага не жадаў. Яны накіравалі зварот да Папы ў Рым, каб спытаць, ці можна вызваліць яе ад абяцання і працягваць свае шлюбныя абавязкі. Кнут сцвярджаў, што ён павінен заручыцца падтрымкай яе сваякоў, каб змагацца з язычнікамі на ўсходзе ад Балтыйскага мора, а значыць, і падтрымліваць шлюбнае жыццё^[10]. Тагачасны Папа Цэлесцін III напісаў шведскім біскупам і прасіў, каб абставіны былі дадаткова правераныя. Вынік невядомы^[11]. Гэты ліст датаваны 1193 годам^[3]. Год яе смерці невядомы^[6].

Сесілія Бланка

Каралева Сесілія Ёхансдотэр выкарыстоўваецца ў якасці персанажа ў кнізе аўтара Яна Гілу ў 1998 годзе, дзе яна была выкарыстана для стварэння выдуманай каралевы Сесіліі Бланкі.

Шлюб

Каля 1160 года яна была заручана з Кнутам Эрыксанам (кароль Швецыі з 1167 года). Шлюб быў заключаны прыкладна ў 1167 годзе, але быў (прынамсі часова) скасаваны, калі ў 1190-х гадах яна была абавязаная ўступіць у кляштар (гл. вышэй).

Дзеці

• NN сын (забіты ў лістападзе 1205 года у бітве пры Эльгаросе)
• NN сын (забіты ў лістападзе 1205 года у бітве пры Эльгаросе)
• NN сын (забіты ў лістападзе 1205 года у бітве пры Эльгаросе)
• Эрык X Кнутсан (пам. 1216), кароль Швецыі 1208—1216.
• Дачка Н. Н. Кнутсдотэр (магчыма, Сігрыд або Карын), якая, як кажуць, выйшла замуж за ярла Кнута Біргерсана (і стала маці Магнуса Брокі), або выйшла замуж за самога Магнуса Броку (і ад Магнуса нарадзіла сына Кнута Магнусана або Кнута Катарынасана, прэтэндэнт на шведскі трон, забіты ў 1251 годзе). Існаванне гэтай дачкі грунтуецца на няясных згадках у старых сагах і летапісных матэрыялах і ў пэўнай ступені прынята ў навукова-даследчай літаратуры, каб патлумачыць спадчынныя прэтэнзіі Кнута Магнусана на трон. Гэтая дачка нарадзілася ў 1170-х ці 1180-х гадах. Яна таксама прапануецца ў старых рамантычных генеалогіях як маці дачкі герцага Сесіліі Натсдотэр (нарадзілася каля 1208 года), аднак паходжанне якой цалкам ахутана туманам гісторыі.

Продкі

Зноскі

1. Pas L. v. Genealogics — 2003.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847329'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19847326'></a>
2. Philip Line, Kingship and state formation in Sweden 1130—1290. Leiden: Brill, 2007, pp. 495-6.
3. Lars O. Lagerqvist (1982). "Sverige och dess regenter under 1.000 år",("Sweden and its rulers during 1000 years")(шведск.). Albert Bonniers Förlag AB. ISBN 91-0-075007-7.
4. Ahnlund, «Vreta klosters äldsta donatorer», p. 345.
5. Schück, «Från Viby till Bjälbo», pp. 198-9.
6. Gillingstam, «Knut Eriksson».
7. Kjellberg, «Erik den heliges ättlingar», p. 369. It has been argued that the lost letter never existed, and that the person alluded to was a certain Kak Ulvhildsson, not related to the Queen.
8. Philip Line, Kingship and State Formation in Sweden 1130—1290. Leiden: Brill, 2007, p. 495.
9. Kjellberg, «Erik den heliges ättlingar», p. 369.
10. Hans Gillingstam, «Knut Eriksson», Svenskt biografiskt lexikon, Canute I of Sweden
11. Nils Ahnlund, «Vreta klosters äldsta donatorer», Historisk tidskrift 65, 1945, p. 308.

Літаратура

• Ahnlund, Nils, «Vreta klosters äldsta donatorer», Historisk tidskrift 65, 1945.
• Hans Gillingstam, «Knut Eriksson», https://sok.riksarkivet.se/Sbl/Presentation.aspx?id=11661
• Lars O. Lagerqvist (1982). "Sverige och dess regenter under 1.000 år" ("Sweden and its rulers during 1000 years")(шведск.). Albert Bonniers Förlag AB. ISBN 91-0-075007-7.
• Kjellberg, Carl M., «Erik den heliges ättlingar», Historisk tidskrift 8, 1888.
• Åke Ohlmarks, Alla Sveriges drottningar (All the queens of Sweden) (Swedish)
• Schück, Adolf, «Från Viby till Bjälbo. Studier i Sveriges historia under 1100-talets andra hälft», Fornvännen 1951.