From Wikipedia, the free encyclopedia
Памесная царква — тэрмін хрысціянскай эклезіялогіі. У апошні час ужываецца таксама і ў іншых значэннях.
У праваслаўнай эклезіялогіі паняцце выкарыстоўваецца ў дачыненні да асобнай (партыкулярнай) Царквы на тэрыторыі пэўнай правінцыі ці дзяржавы, у супрацьлегласць Царкве сусветнай (кафалічнай). У праваслаўі звычайна пазначае аўтакефальную або аўтаномную Царкву ў межах незалежнай дзяржавы.
Адміністрацыйны падзел Сусветнай Царквы будуецца на тэрытарыяльным, а не нацыянальным прынцыпе. У звычайных умовах праваслаўныя хрысціяне любой нацыянальнасці, якія пражываюць на адной тэрыторыі, складаюць адзін прыход і акармляюцца адным епархіяльным епіскапам, бо, паводле словаў апостала Паўла, у Хрысце «няма ні Эліна, ні Іўдзея, ні абразання, ні неабразання, варвара, Скіфа, раба, вольніка» (Калас. 3, 11). У сваім тэрытарыяльным размежаванні памеснай царквы ўзгадняюцца з палітыка-адміністрацыйным падзелам, з дзяржаўнымі і адміністрацыйнымі граніцамі[1]
З канца XX стагоддзя існуе 14 агульнапрызнаных самастойных Памесных цэркваў і адна, якая прызнаецца толькі некаторымі цэрквамі.
Дыптых Маскоўскага патрыярхата | Дыптых Канстанцінопальскага патрыярхата |
---|---|
Аўтакефальныя цэрквы: | |
Аўтаномныя цэрквы: | |
|
Амерыканская і Канадская царква ў аўтакефальным статусе прызнана толькі Маскоўскім патрыярхатам і некаторымі іншымі аўтакефальнымі цэрквамі, галоўным чынам — славянскімі, астатнія аўтакефальныя цэрквы прызнаюць Праваслаўную царкву ў Амерыцы самакіравальнай царквой Маскоўскага патрыярхата.
Межы памесных цэркваў традыцыйна маюць тэндэнцыю ўзгадняюцца з граніцамі нацыянальна-дзяржаўнага размежавання, але пэўнай нормы не існуе. Так, Маскоўскі патрыярхат, які гістарычна заўсёды меў юрысдыкцыю ў межах Расійскай дзяржавы і Расійскай імперыі, пасля распаду СССР у 1991 годзе распасцірае сваю выключную юрысдыкцыю на ўсе краіны былога СССР, акрамя Грузіі і Арменіі[2].
У 1990-я гг. паняцце стала ўжывацца ў сувязі з царкоўнай сітуацыяй ва Украіне як фактычны сінонім аўтакефальнай Царквы[3][4][5][6][7]
У большасці евангельскіх хрысціян пад памеснай царквой разумеецца царкоўная абшчына, якая адпавядае паняццю прыхода ў іншых хрысціянскіх канфесіях, але незалежная ў кіраванні. У кансерватыўных прадстаўнікоў пратэстанцтва членства ў памеснай царкве з'яўляецца цалкам канкрэтным, пад ім разумеюць, што вернік прыняў воднае хрышчэнне і рэгулярна ўдзельнічае ў ламанні хлеба і служэннях царквы (набажэнствы, малітоўныя сходы, бяседы, семінары, канферэнцыі, евангелізацыйныя місіі і да т.п.), а таксама ў членскіх сходах, на якіх сумесна вырашаюцца ўнутрыцаркоўныя пытанні.
Памесная царква ў кансерватыўных евангельскіх хрысціян кіруецца калегіяльна — агульным сходам членаў, брацкім саветам, яківыбіраецца з членаў царквы мужчынскага полу, саветам служак і г.д. У некаторых кансерватыўных цэрквах і ў пераважнай большасці свабодна-ліберальных (напрыклад харызматычных) вылучаецца роля пастара як поўнаўладнага кіраўніка ўсімі справамі царквы, за якім, хоць ён і мае памочнікаў, застаецца права апошняга слова.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.