Навагрудскі павет (1921—1940)

Навагру́дскі павет (польск.: Powiat nowogródzki) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка Навагрудскага ваяводства Польскай Рэспублікі. Адміністрацыйны цэнтр — горад Навагрудак.

Навагрудскі павет
Краіна	Польская Рэспубліка
Уваходзіць у	Навагрудскае ваяводства (1920—1939) Баранавіцкая вобласць (1939—1940)
Адміністрацыйны цэнтр	Навагрудак
Дата скасавання	15 студзеня 1940
Насельніцтва	149 500 чал. (1931)
Плошча	2 930,2 км²

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Навагрудскі павет.

Гісторыя

Былы павет Мінскай губерні Расійскай імперыі. З красавіка 1919 года акупаваны польскімі войскамі. У 1919—1920 у складзе Віленскай акругі Цывільнага кіраўніцтва ўсходніх земляў пад польскай адміністрацыяй.

Паводле Рыжскага мірнага дагавора ў складзе Заходняй Беларусі адышоў да Польшчы. Утвораны 1 сакавіка 1921 года^{[удакладніць]}.

З 1924 па 1937 гады на тэрыторыі павета дзейнічала брыгада Корпуса аховы памежжа «Навагрудак» з цэнтрам у Навагрудку і Баранавічах.

У чэрвені 1938 года распараджэннем міністра ўнутраных спраў гміны Карэлічы, Любча, Пачапава, Райца, Цырын і Шчорсы ўключаны ў пагранічную зону^[1].

Пасля ўз’яднання Заходняй Беларусі з БССР Навагрудскі павет 2 снежня 1939 года ўвайшоў у склад Баранавіцкай вобласці. 15 студзеня 1940 года скасаваны, тэрыторыя падзелена на раёны^[1].

Складаўся з 12 вясковых гмін і 1 горада. Агульная плошча павета — 2930,2 км²^[1].

Адміністрацыйны падзел

Гміны

• Гміна Гарадзечна — сядзіба Гарадзечна
• Гміна Гарадзішча^[2] — сядзіба Гарадзішча
• Гміна Дварэц^[3] — сядзіба Дварэц
• Гміна Здзецел^[3] — сядзіба Здзецел
• Гміна Карэлічы — сядзіба Карэлічы
• Гміна Кашалева — сядзіба Кашалева
• Гміна Любча — сядзіба Любча
• Гміна Нягневічы — сядзіба Нягневічы
• Гміна Пачапава — сядзіба Пачапава
• Гміна Райца — сядзіба Юрыздыка, потым Райца
• Гміна Цырын — сядзіба Цырын
• Гміна Шчорсы — сядзіба Шчорсы
• Гміна Уселюб — сядзіба Уселюб
• Гміна Ярэмічы^[4]  — сядзіба Ярэмічы

Гарады

• Навагрудак

Насельніцтва

Насельніцтва — 109 820 чалавек, з іх беларусаў 58,8 %, палякаў 35,4 %, яўрэяў 5,5 %. 91,3 % насельніцтва жыло ў вёсцы. Налічвалася 846 гаспадарак асаднікаў (1933)^[1].

Эканоміка

Дзейнічалі прадпрыемствы па перапрацоўцы мясцовай сыравіны і прадуктаў сельскай гаспадаркі, буйнейшае — шклозавод «Нёман»^[1].

Зноскі

1. Навагрудскі павет // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 4: Кадэты — Ляшчэня / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1997. — 432 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2.
2. 22 студзеня 1926 перададзена ў склад Баранавіцкага павета (Dz. U. z 1926 r. Nr 7, poz. 43)
3. Перададзена 22 студзеня 1926 года складу Слонімскага павета (Dz. U. z 1926 r. Nr 7, poz. 43)
4. 22 студзеня 1926 перададзена ў склад Стаўбцоўскага павета (Dz. U. z 1926 r. Nr 7, poz. 43)

Літаратура

• Навагрудскі павет // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1999. — 592 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-9.

Спасылкі

• На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх