From Wikipedia, the free encyclopedia
Гіраскоп (ад стар.-грэч.: γῦρος «круг» і σκοπέω «гляджу») — сіметрычнае цвёрдае цела, якое хутка верціцца і вось вярчэння якога можа мяняць свой напрамак у прасторы.
Уласцівасці гіраскопа маюць нябесныя целы, артылерыйскія снарады, ротары турбін, вінты самалётаў, колы веласіпедаў і матацыклаў і іншыя целы, якія верцяцца. Найпрасцейшы гіраскоп — дзіцячая цацка ваўчок.
Свабодны паварот восі гіраскопа ў прасторы забяспечваецца замацаваннем яго ў кольцах т.зв. карданавага падвесу, у якім восі ўнутранага і знешняга кольцаў і вось гіраскопа перасякаюцца ў адным пункце (у цэнтры падвесу). Такі гіраскоп мае тры ступені свабоды. Калі цэнтр цяжару гіраскопа супадае з цэнтрам падвесу, гіраскоп называецца ўраўнаважаным ці свабодным, калі не — цяжкім. Вось ураўнаважанага гіраскопа ўстойліва трымае нязменны напрамак у прасторы. Пад уздзеяннем прыкладзенай да гіраскопа пары сіл яго вось прэцэсіруе і адначасова робіць нутацыйныя ваганні.
Гіраскоп з трыма ступенямі свабоды выкарыстоўваецца пры канструяванні гіраскапічных прылад для аўтаматычнага кіравання рухам самалётаў (аўтапілот), ракет, марскіх суднаў, тарпед і інш. Гіраскопы з дзвюма ступенямі свабоды выкарыстоўваюцца як паказальнікі павароту, розныя віды стабілізатараў (напр., гіраскапічны заспакойвальнік — гірарама). Камбінацыя трох гірарам з узаемна перпендыкулярнымі восямі можа служыць для прасторавай стабілізацыі рухомага аб'екта, напр., штучнага спадарожніка Зямлі.
Гіраскоп на Вікісховішчы |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.