Верона

Верона — горад на паўночным усходзе Італіі, у рэгіёне Венета, адміністрацыйны цэнтр правінцыі Верона. Насельніцтва — 262,1 тысяч чалавек (2006 г.). Размешчаны на рацэ Адыджэ. Важны транспартны вузел на шляху з Венецыі ў Мілан і з Паданскай раўніны ў Аўстрыю (праз перавал Брэнер).

Горад Верона Verona Герб Сцяг Краіна  Італія Рэгіён Венета Правінцыя Верона Каардынаты 45°26′ пн. ш. 10°59′ у. д.HGЯO Заснаваны каля 550 да н.э. Плошча 206,63 км² Вышыня цэнтра 59 м Водныя аб’екты Рака Адыджэ Насельніцтва 263 818 чалавек (2010) Шчыльнасць 1276,7 чал./км² Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код 045 Паштовы індэкс 371xx Аўтамабільны код VR Афіцыйны сайт comune.verona.it (італ.) Верона на карце Італіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Верону штогод наведваюць сотні тысяч турыстаў, у тым ліку шмат замежнікаў, з-за яго славутасцяў і розных штогадовых мерапрыемстваў, такіх як адкрыццё опернага сезона.

Горад абавязаны сваім гістарычнымі помнікамі і эканамічным значэннем свайму геаграфічнаму становішчу.

Заступнікам горада лічыцца святы Зінон, дзень горада — 21 мая.

Гісторыя

Як паселішча Верона вядомая з 3 ст. да н. э., з 89 да н.э. рымская калонія. У 489 н. э. ўвайшла ў склад Остгоцкага каралеўства, стала адной з рэзідэнцый Тэадорыха Вялікага. Пры лангабардах — цэнтр герцагства (з 568); з 774 уваходзіла ў склад Франкскай дзяржавы. У 12 ст. Верона зацвердзілася як горад-дзяржава, праводзіла антыімперскую палітыку разам з іншымі гарадамі, якія ўваходзілі ў Веронскую, а затым у Ламбардскую лігу, якая атрымала перамогу над Фрыдрыхам I Барбаросам. У 1183 годзе ў Вероне ўзнікла незалежная камуна на чале з выбарнымі консуламі. У горадзе разгарнулася барацьба гвельфаў і гібелінаў; мір аднавіў военачальнік Эцэліна да Рамана, які фактычна кіраваў у 1227—1259 гадах. У 1262 годзе ўладу ў Вероне захапіў Масціна дэла Скала, яго род (Скалігеры) кіраваў да захопу Вероны міланскімі герцагамі Вісконці ў 1387 годзе . У 1405 годзе далучана да ўладанняў Венецыі^[1].

У 1797 годзе разам з Венецыяй перайшла да Аўстрыі. У 1866 годзе ўвайшла ў склад Італьянскага каралеўства.

Моцна пацярпела ад бамбардзіровак у час Другой сусветнай вайны.

Культура

Горад славіцца старажытнарымскімі (Арэна дзі Верона, Арка Гаві, Порта Барсары, Рымскі тэатр) і сярэднявечнымі архітэктурнымі помнікамі (Кастэльвекіё, аркі Скалігераў), шматлікімі раманскімі і гатычнымі цэрквамі, палацамі эпохі Адраджэння, музеямі, кансерваторыяй «Evaristo Felice dall’Abaco», а таксама ўніверсітэтам.

У Вероне паходзіць дзеянне п’есы Шэкспіра «Рамеа і Джульета». Турыстам паказваюць так званыя дом Джульеты з яе балконам і дом Рамеа, грабніцу Джульеты, хоць з персанажамі п’есы гэтыя будынкі гістарычна не маюць нічога агульнага.

У 2000 годзе Верона была ўключана ў лік аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

• 
  Веронскі краявід
• 
  П'яца дэле Эрбэ
• 
  Понтэ П’етра
• 
  Аркі Скалігераў
• 
  Сад Джусці
• 
  Сан-Джарджа-ін-Браіда
• 
  Понтэ Скалігера

Цэрквы Вероны

Сан-Дзена Маджорэ

• Сан-Дзена Маджорэ (V—XII стагоддзі);
• Санта Марыя Антыка (VII—XII стагоддзі);
• Сан-Ларэнца (VIII стагоддзе);
• Санта-Марыя-ін-Аргана (VIII стагоддзе);
• Сан-Джорджа-ін-Браіда (XI стагоддзе);
• Сан-Джавані ін Фонтэ (XII стагоддзе);
• Санта Эуфемия (XII стагоддзе);
• Кафедральны сабор (XII стагоддзе);
• Сан-Джавані-ін-Вале (першая палова XII стагоддзя);
• Санта Анастасія (XIII—XV стагоддзі);
• Сант-Назара-э-Чэльса (1464—1483 года).

Музеі Вероны

• Археалагічны музей
• Галерэя сучаснага мастацтва
• Гарадскі музей Кастэльвекіё
• Музей-лапідарый Мафеі — вялікі збор антычных помнікаў
• Музей прыродазнаўства

Вядомыя асобы

• Джузэпэ Сака (1735—1798) — архітэктар
• Гай Валерый Катул, старажытнарымскі паэт.
• Чэзарэ Ламброза
• Рамана Гвардзіні

Зноскі

1. Верона // Большая российская энциклопедия. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2004—2017. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов; 2004—).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Верона