Іэн Мак-Келен

Сэр Іэн Мюрэй Мак-Келен (англ.: Sir Ian Murray McKellen; 25 мая 1939, Бернлі, графства Ланкашыр, Вялікабрытанія) — брытанскі акцёр кіно і тэлебачання, які атрымаў шырокае прызнанне як майстар шэкспіраўскага рэпертуара. Цяпер рэгулярна здымаецца ў буйнабюджэтных міжнародных кінапраектах (Магнета ў кінатрылогіі «Людзі Ікс», Гэндальф у кінатрылогіі «Уладар пярсцёнкаў»).

Іэн Мак-Келен
англ.: Ian McKellen
Імя пры нараджэнні	Ian Murray McKellen
Дата нараджэння	25 мая 1939(1939-05-25)[1][2][…] (85 гадоў)
Месца нараджэння	Бернлі, Бернлі[d], Ланкашыр[d], Паўночна-Заходняя Англія[d], Англія, Вялікабрытанія
Грамадзянства	Вялікабрытанія англічане
Адукацыя	St Catharine's College, Cambridge[d] Bolton School[d]
Прафесія	акцёр агучвання, тэатральны акцёр, кінаакцёр, акцёр, тэлеакцёр, сцэнарыст
Кар’ера	1964 — цяперашні час
Кірунак	камедыі Шэкспіра[d]
Узнагароды	Laurence Olivier Award for Actor of the Year in a Revival[d] (1977) прэмія «Даностыя»[d] (2009) Annie Award for Voice Acting in a Feature Production[d] (2006) прэмія «Тоні» за найлепшую мужчынскую ролю ў п’есе[d] (1981) Critics' Choice Movie Award for Best Actor[d] (1998) Еўрапейская кінапрэмія найлепшаму еўрапейскаму акцёру (1996) Critics’ Choice Movie Awards за найлепшы акцёрскі склад[d] (2003) Прэмія «Залаты глобус» за найлепшую мужчынскую ролю другога плана — міні-серыял, тэлесерыял ці тэлефільм[d] (1996) Прэмія «Сатурн» найлепшаму кінаакцёру другога плана[d] (1998) Прэмія «Сатурн» найлепшаму кінаакцёру другога плана[d] (2001) Прэмія Гільдыі кінаакцёраў ЗША за найлепшую мужчынскую ролю другога плана[d] (2001) Прэмія Гільдыі кінаакцёраў ЗША за найлепшы акцёрскі склад у ігравым кіно[d] (2003) Laurence Olivier Award for Best Comedy Performance[d] (1978) Laurence Olivier Award for Actor of the Year in a New Play[d] (1979) Laurence Olivier Award for Actor of the Year in a Revival[d] (1984) Laurence Olivier Award for Best Actor[d] (1991) Empire Icon Award[d] (2010) прэмія «Драма Дэск» за найлепшую мужчынскую ролю ў п’есе[d] (1981) Drama Desk Award for Outstanding One-Person Show[d] (1984) Спецыяльная прэмія таварыства Лонданскага тэатра[d] Critics' Circle Award for Distinguished Service to the Arts[d] GLAAD Stephen F. Kolzak Award[d] (1993)
IMDb	ID 0005212
mckellen.com (англ.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мак-Келен нарадзіўся ў сям’і інжынера. Перад пачаткам вайны разам з сям’ёй пераязджае ў шахцёрскі горад Віген на поўдні Ланкашыра. Вучыўся ў школе Болтан, дзе ўдзельнічаў у аматарскіх школьных тэатральных пастаноўках, затым у Кембрыджы, дзе таксама запісаўся ў студэнцкі тэатр.

Па заканчэнні каледжа Мак-Келен абраў прафесію акцёра і стаў іграць у тэатры Белгрэйд. Праз тры гады акцёр пераехаў у Лондан. На працягу шасцідзесятых і сямідзесятых сыграў практычна ва ўсіх п’есах шэкспіраўскага рэпертуара. У 1988 годзе ўпершыню публічна заявіў пра сваю гомасексуальнасць падчас інтэрв’ю радыёстанцыі Бі-Бі-Сі^[3]. У 1990 годзе стаў адным з першых адкрытых геяў, ганараваных рыцарскай годнасцю^[4][5]. З’яўляецца актывістам брытанскага руху за правы сексуальных і гендарных меншасцей^[6][7][8].

Фільмаграфія

Год		Беларуская назва	Арыгінальная назва	Роля
1966	ф	Дэвід Коперфільд	David Copperfield	David Copperfield
1969	ф	Абяцанне	The Promise	Leonidik
1969	ф	Альфрэд Вялікі	Alfred the Great	Роджэр
1981	ф	Служыцель кахання	Priest of Love	Лоўрэнс
1983	ф	Крэпасць	The Keep	доктар Тэадор Куза
1983	ф	Пунсовы першацвет	The Scarlet Pimpernel	Пол Шаўлін
1985	ф	Клапатлівае сэрца	Plenty	Сэр Эндру Чарлсан
1985	ф	Зіна	Zina	Кронфельд
1988	тф	Млыны багоў	Windmills of the Gods	Чэйрман
1989	ф	Скандал	Scandal	Джон Праф’юма
1993	ф	Балада пра маленькую Джо	The Ballad of Little Jo	Персі Коркаран
1993	тф	Зацягнутая музыка	And the Band Played On	Біл Краўз
1993	ф	Апошні кінагерой	Last Action Hero	Смерць
1993	ф	Шэсць межаў аддалення	Six Degrees of Separation	Джэфры Мілер
1994	ф	Я згодны на ўсё	I'll Do Anything	Джон Эрл Мак-Алпайн
1994	ф	Цень	The Shadow	доктар Рэйнхарт Лейн
1995	ф	Джэк і Сара	Jack & Sarah	Уільям
1995	ф	Рычард III	Richard III	Рычард III
1995	ф	Каралеўская ласка	Restoration	Уіл Гейтс
1996	тф	Распуцін	Rasputin	Мікалай II
1997	ф	Схільнасць	Bent	дзядзька Фрэдзі
1997	ф	Вялікія кампазітары	Great Composers	Пётр Чайкоўскі
1997	ф	Панесены морам	Swept from the Sea	доктар Джэймс Кенэдзі
1998	ф	Багі і монстры	Gods and Monsters	Джэймс Уэйл
1998	ф	Здольны вучань	Apt Pupil	Курт Дзюсандэр
1999	ф	Дэвід Коперфільд	David Copperfield	містар Крыкл
2000	ф	Людзі Ікс	X-Men	Эрык Леншэр / Магнета
2001	ф	Уладар пярсцёнкаў: Брацтва пярсцёнка	The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring	Гэндальф
2002	ф	Уладар пярсцёнкаў: Дзве вежы	The Lord of the Rings: The Two Towers	Гэндальф
2003	ф	Людзі Ікс 2	X2	Эрык Леншэр / Магнета
2003	ф	Уладар пярсцёнкаў: Вяртанне караля	The Lord of the Rings: The Return of the King	Гэндальф
2003	ф	Эміль	Emile	Эміль
2005	мф	Чароўная прыгода	The Magic Roundabout	Зебедзі
2005	ф	Вар’яцтва	Asylum	доктар Пітэр Кліў
2005	с	Coronation Street	Coronation Street	Мел Хатчрайт
2005	ф	Няўдачнік	Neverwas	Гэбрыел Фінч
2006	ф	Код да Вінчы	The Da Vinci Code	Сэр Лі Тыбінг
2006	ф	Людзі Ікс: Апошняя бітва	X-Men: The Last Stand	Эрык Леншэр / Магнета
2006	мф	Змывайся!	Flushed Away	Жаб
2007	ф	Зорны пыл	Stardust	апавядальнік
2007	ф	Залаты компас	The Golden Compass	Ёрык Бірнісан
2009	с	Вязень	The Prisoner	Вязень нумар 2
2012	с	Доктар Хто	Doctor Who	Вялікі Розум
2012	ф	Хобіт: Нечаканая вандроўка	The Hobbit: An Unexpected Journey	Гэндальф
2013	ф	Расамаха: Бессмяротны	The Wolverine	Эрык Леншэр / Магнета
2013	ф	Хобіт: Пустка Смаўга	The Hobbit: The Desolation of Smaug	Гэндальф
2013	с	Распусныя	Vicious	Фрэдзі
2014	ф	Хобіт: Бітва пяці войскаў	The Hobbit: The Battle of the Five Armies	Гэндальф
2014	ф	Людзі Ікс: Дні мінулай будучыні[9]	X-Men: Days of Future Past	Эрык Леншэр / Магнета
2015	ф	Містэр Холмс	Mr. Holmes	Шэрлак Холмс
2017	ф	Прыгажуня і Пачвара	Beauty and the Beast	Кагсворт

Зноскі

1. Ian McKellen // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q31964'></a>
2. Sir Ian McKellen // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q31964'></a>
3. Gandalf ist sauer (ням.)
4. Ian McKellen (англ.)
5. Біяграфія Іэна Мак-Келена (англ.)
6. Aim High (англ.)(недаступная спасылка). the Lesbian & Gay Foundation. Архівавана з першакрыніцы 19 ліпеня 2011. Праверана 15 June 2009.
7. Ian McKellen becomes the Albert Kennedy Trust's new patron (англ.)(недаступная спасылка). The Albert Kennedy Trust (5 студзеня 2007). Архівавана з першакрыніцы 16 мая 2008. Праверана 18 жніўня 2011.
8. LGBT History Month 2007 Pre Launch (англ.)(недаступная спасылка). LGBT History Month (20 лістапада 2006). Архівавана з першакрыніцы 18 лютага 2012. Праверана 18 жніўня 2011.
9. Singer, Bryan. Thrilled to announce @ianmckellen118 & @SirPatStew are joining the cast of #XMEN #DaysOfFuturePast #magneto #professorX More to come... (англ.). Twitter (27 лістапада 2012). Праверана 1 сакавіка 2013.

Спасылкі

• Афіцыйны сайт (англ.)