Цэнтральнааршанскі горст

Цэнтральнааршанскі горст — тэктанічная структура ў Аршанскім, Дубровенскім, Горацкім і Шклоўскім раёнах. Перасякае Аршанскую ўпадзіну з паўднёвага захаду на паўночны ўсход, аддзяляе чашападобную асіметрычную Віцебскую і ізаметрычную Магілёўскую мульды. Выдзелены комплексам электра-, сейсмаразведачных, аэрамагнітных і буравых работ.

Тэктанічныя структуры Беларусі

Па паверхні крышталічнага фундамента Цэнтральнааршанскі горст выдзяляецца як горстападобная структура, абмежаваная на паўночным усходзе малаамплітудным Аршанскім, на паўднёвым захадзе адносна высокаамплітудным Смаленскім разломамі. Даўжыня горста 35 км, шырыня 8 км. Паверхня фундамента на яго плошчы прыўзнята адносна сумежных участкаў да адзнак -1,2 км. У зоне сучлянення горста з сумежнымі мульдамі характэрны рэзкі нахіл паверхні фундамента з градыентам падзення да 20—30 м/км. У межах горста размешчана серыя лакальных малаамплітудных падняццяў. У асадкавым чахле Цэнтральнааршанскі горст адасабляецца ўдоўж разломаў па паверхнях рыфейскіх і ніжнявендскіх адкладаў. Па верхнявендскіх і дэвонскіх адкладах, якія ляжаць вышэй, Цэнтральнааршанскі горст аднесены да паўднёва-заходняга крыла Маскоўскай сінеклізы. Фарміраванне горста і лакальных падняццяў пачалося ў рыфеі.

Літаратура

• Клімовіч І. В. Цэнтральнааршанскі горст // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.