Тэадор Рузвельт

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Рузвельт.

Тэадор Рузвельт (Theodore Roosevelt; 27 кастрычніка 1858, Нью-Ёрк — 6 студзеня 1919) — палітычны і дзяржаўны дзеяч, 26-ы прэзідэнт ЗША, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру (1906) за вялікі ўдзел у заключэнні Портсмундскага міру.

Тэадор Рузвельт
англ.: Theodore Roosevelt[1]
25-ы віцэ-прэзідэнт ЗША 4 сакавіка 1901 — 14 верасня 1901
Папярэднік	Гарэт Хобарт
Пераемнік	Чарльз Фэрбенкс
26-ы Прэзідэнт ЗША 14 верасня 1901 — 4 сакавіка 1909
Папярэднік	Уільям Мак-Кінлі
Пераемнік	Уільям Говард Тафт
33-і губернатар штата Нью-Ёрк[d] 1 студзеня 1899 — 31 снежня 1900
Папярэднік	Frank Swett Black[d]
Пераемнік	Benjamin Barker Odell, Jr.[d]
Assistant Secretary of the Navy[d] 19 красавіка 1897 — 10 мая 1898
Папярэднік	William McAdoo[d]
Пераемнік	Charles Herbert Allen[d]
Нараджэнне	27 кастрычніка 1858(1858-10-27)[2][3][…] Манхэтэн, Нью-Ёрк, штат Нью-Ёрк, ЗША
Смерць	6 студзеня 1919(1919-01-06)[4][2][…] (60 гадоў) Sagamore Hill[d], Cove Neck[d], акруга Насо[d], штат Нью-Ёрк, ЗША[5]
Месца пахавання	Youngs Memorial Cemetery[d][6][7]
Род	Рузвельты[d]
Імя пры нараджэнні	англ.: Theodore Roosevelt Jr.
Бацька	Theodore Roosevelt Sr.[d][8][9]
Маці	Martha Bulloch Roosevelt[d][5][9]
Жонка	Alice Hathaway Lee Roosevelt[d][8][10][…] і Эдзіт Рузвельт[11][9][…]
Дзеці	Alice Lee Roosevelt[d][12][9], Theodore Roosevelt Jr.[d][12][9], Kermit Roosevelt[d][12][9], Ethel Roosevelt Derby[d][12][9], Archibald Roosevelt[d][12][9] і Quentin Roosevelt[d][12][9]
Веравызнанне	рэфармацтва[d], англіканства і Епіскапальная царква
Партыя	Рэспубліканская партыя ЗША Progressive Party[d]
Член у	Амерыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d][13] American Historical Association[d][14] Амерыканскае філасофскае таварыства[15] Таварыства Phi Beta Kappa[16] Veterans of Foreign Wars[d][17] Camp Fire Club[d]
Адукацыя	Гарвардскі каледж[8] Калумбійскі ўніверсітэт Школа права Калумбійскага ўніверсітэта[d] Friends Seminary[d]
Навуковая ступень	бакалаўр мастацтваў[d] (1880)
Дзейнасць	Палітычная сістэма ЗША[d]
Аўтограф
Род войскаў	Армія ЗША
Званне	палкоўнік
Камандаваў	Rough Riders[d][11]
Бітвы	Іспана-амерыканская вайна[11]
Узнагароды	ганаровы доктар Нацыянальнага аўтаномнага ўніверсітэта Мексікі[d] (1910) ганаровы доктар Берлінскага ўніверсітэта імя Гумбальта[d] Honorary doctorate from the University of Cairo[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфічныя звесткі

Скончыў Гарвардскі ўніверсітэт (1880), вучыўся ў Калумбійскай (Нью-Ёрк) юрыдычнай школе. Належаў да Рэспубліканскай партыі (з 1880). У 1881—84 дэпутат асамблеі штата Нью-Ёрк. 3 1889 член камісіі палаты прадстаўнікоў кангрэса ЗША па грамадзянскіх прызначэннях. У 1895—97 паліцэйскі камісар Нью-Ёрка. У красавіку 1897 — маі 1898 намеснік ваенна-марскога міністра. Удзельнік іспана-амерыканскай вайны 1898 на Кубе. 3 1899 губернатар штата Нью-Ёрк. 3 1900 віцэ-прэзідэнт ЗША, пасля забойства прэзідэнта У. Мак-Кінлі (з 1897) — Прэзідэнт ЗША (26-ы, 1901—09). Праводзіў экспансіянісцкі знешнепалітычны курс у Лацінскай Амерыцы (палітыка «вялікай дубінкі», захоп амерыканскімі войскамі зоны Панамскага канала ў 1903, акупацыя ўзброенымі сіламі ЗША Кубы ў 1906—09 і інш.). Пасрэднік на перагаворах паміж Японіяй і Расіяй па заключэнні Портсмуцкага мірнага дагавора 1905.

Аўтар гісторыка-літаратурных прац «Ваенна-марскія дзеянні ў вайну 1812 г.» (1880), «Заваяванне Захаду» (т. 1—4, 1889—96) і інш., публіцыстыкі, артыкулаў па арніталогіі, біяграфій палітычных дзеячаў ЗША Г. Морыса, Т. Х. Бентана.

Нобелеўская прэмія міру 1906.

Крыніцы

1. Deutsche Nationalbibliothek Record #118749633 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 26 лютага 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
2. Cooper J. M. Theodore Roosevelt // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
3. Lundy D. R. Theodore Roosevelt // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>
4. Рузвельт Теодор // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
5. https://www.biography.com/us-president/theodore-roosevelt Праверана 18 снежня 2019.
6. https://www.findagrave.com/memorial/898/theodore-roosevelt Праверана 11 снежня 2019.
7. http://trgravesite.org/cemetery.html Праверана 11 снежня 2019.
8. https://millercenter.org/president/roosevelt/life-before-the-presidency Праверана 11 снежня 2019.
9. Kindred Britain

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q75653886'></a>
10. https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/presidents/theodore-roosevelt/ Праверана 12 снежня 2019.
11. https://www.whitehouse.gov/about-the-white-house/presidents/theodore-roosevelt/ Праверана 18 снежня 2019.
12. Cooper J. M. Theodore Roosevelt // Encyclopædia Britannica Праверана 18 снежня 2019.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
13. https://artsandletters.org/?s=Roosevelt&restype=all Праверана 11 снежня 2019.
14. https://www.historians.org/about-aha-and-membership/aha-history-and-archives/presidential-addresses/theodore-roosevelt Праверана 11 снежня 2019.
15. https://www.amphilsoc.org/museum/exhibitions/franklins-footsteps-275-years-american-philosophical-society-online-exhibition-1 Праверана 11 снежня 2019.
16. https://pbk.uconn.edu/about/famous-pbk/# Праверана 11 снежня 2019.
17. https://www.vfw.org/vfw120 Праверана 11 снежня 2019.

Літаратура

• Рузвельт // БЭ ў 18 т. Т. 13. Мн., 2001.
• Roosevelt. His Life, Meaning, and Messages. New York, 1919. V. 1-4.
• Mellander, Gustavo A. (1971) The United States in Panamanian Politics:The Intriguing Formative Years. Danville, Ill.: Interstate Publishers, OCLC 138568
• Mellander, Gustavo A.; Nelly Maldonado Mellander (1999). Charles Edward Magoon: The Panama Years. Río Piedras, Puerto Rico: Editorial Plaza Mayor. ISBN 1-56328-155-4. OCLC 42970390.
• Pringle H. F. Theodore Roosevelt: A Biography. New York, 1931.
• Letters of Theodore Roosevelt / Ed. by E. E.Morison. Cambridge (Mass.), 1951-54. V. 1-8.
• Gould L. Presidency of Theodore Roosevelt. Lawrence, 1991.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тэадор Рузвельт