Серэтсэ Кхама

Сэр Серэтсэ Кхама (англ.: Sir Seretse Khama, тсвана Serêtsê a Sekgoma a Khama, 1 ліпеня 1921, Серовэ, Батсвана — 13 ліпеня 1980, Габаронэ, Батсвана) — першы прэзідэнт Батсваны з 30 верасня 1966 года да 13 ліпеня 1980.

Серэтсэ Кхама
прэзідэнт Батсваны[d] 30 верасня 1966 — 13 ліпеня 1980
Пераемнік	Квет Кетуміле Масірэ
1-ы прэм’ер-міністр Батсваны[d] 3 сакавіка 1965 — 30 верасня 1966
Нараджэнне	1 ліпеня 1921(1921-07-01)[1][2][…] Серовэ[d], Бечуаналенд[3][4][…]
Смерць	13 ліпеня 1980(1980-07-13)[1][2][…] (59 гадоў) Габаронэ, Паўднёва-усходняя акруга, Батсвана[3][4][…]
Бацька	Sekgoma II[d]
Маці	Tebogo Kebailele[d][5]
Жонка	Ruth Williams Khama[d][6][3]
Дзеці	Ян Кхама і Tshekedi Khama II[d]
Веравызнанне	каталіцтва
Партыя	Botswana Democratic Party[d]
Адукацыя	Універсітэт Форт-Хэр[d] Бэйліял-каледж Tiger Kloof Educational Institute[d] Lovedale[d] Вітватэрсрандскі ўніверсітэт[d] Adams College[d]
Навуковая ступень	бакалаўр мастацтваў[d][7] (1944)
Узнагароды	прэмія Нансена[d] (1978)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Паходзіў з роду правадыроў племя бамангвата, у 1925 стаў іх каралём (kgosi). Атрымаў юрыдычную адукацыю ў ПАР і Вялікабрытаніі. Пасля атрымання Батсванай (тады звалася Бечуаналенд) аўтаноміі вярнуўся на радзіму і, адмовіўшыся ад каралеўскага сану, быў абраны ў мясцовы савет у 1957 годзе. У 1961 годзе заснаваў Дэмакратычную партыю Батсваны, якая ў 1965, выступаючы на сацыялістычных і пан-афрыканісцкіх пазіцыях, выйграла парламенцкія выбары, пасля чаго Кхама стаў прэм’ер-міністрам Бечуналенда. Дамагаўся атрымання краінай незалежнасці ад Вялікабрытаніі, была пабудавана новая сталіца краіны — Габаронэ. У 1966 Кхама быў узнагароджаны ордэнам Брытанскай імперыі. У тым жа годзе пасля атрымання краінай незалежнасці абраны першым прэзідэнтам Батсваны. Пераабіраўся парламентам пасля кожных выбараў, бо БДП заўсёды атрымлівала большасць галасоў.

Дамогся ператварэння Батсваны, адной з самых бедных і пустыні краін Афрыкі на момант атрымання незалежнасці, у адну з краін, якія развіваюцца на кантыненце дзякуючы актыўнаму экспарту прыроднай сыравіны і карысных выкапняў. Паспяхова змагаўся з карупцыяй, змог стварыць стабільны дэмакратычны рэжым, пазбаўлены ад пагрозы пераваротаў. Памёр ад раку падстраўнікавай залозы, знаходзячыся на пасадзе прэзідэнта. Пахаваны ў сямейным магільным склепе. Яго пераемнікам стаў віцэ-прэзідэнт краіны Квет Кетуміле Масірэ.

Яго сын, Ян Кхама, з 2008 года займае пасаду прэзідэнта краіны.

Зноскі

1. Sir Seretse Khama // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. Seretse Khama // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3407324'></a>
3. Sir Seretse Khama // Encyclopædia Britannica

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
4. Большая российская энциклопедия — М.: Большая российская энциклопедия, 2004.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1768199'></a>
5. https://www.oxforddnb.com/view/10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-31311
6. Munzinger Personen

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107343683'></a>
7. https://www.mmegi.bw/opinion-analysis/seretse-khama-centenary-a-profile-of-our-first-president/news