From Wikipedia, the free encyclopedia
Нацыянальна-вызваленчы рух — арганізацыя, якая вядзе барацьбу за вызваленне якога-небудзь народа ад замежнага панавання.
Прыкладамі нацыянальна-вызваленчых рухаў, якія ўзніклі ў XIX стагоддзі, была Маладая Італія, якая змагалася за вызваленне італьянскіх земляў ад панавання Габсбургскай манархіі і аб'яднанне Італіі, а таксама феніі, якія змагаліся за незалежнасць Ірландыі ад Вялікабрытаніі.
Шмат нацыянальна-вызваленчых рухаў узнікла ў XX стагоддзі, асабліва ў перыяд крушэння каланіяльнай сістэмы ў другой палове XX стагоддзя. Прыклады нацыянальна-вызваленчых рухаў XX стагоддзя:
Азія:
Афрыка:
Многія з гэтых рухаў падтрымліваліся СССР. У прыватнасці, іх удзельнікі навучаліся ў 165-м навучальным цэнтры па падрыхтоўцы замежных ваеннаслужачых. У дакументах ААН нацыянальна-вызваленчыя рухі прадстаўлены як часовая форма існавання дзяржаў, якія знаходзяцца ў працэсе фарміравання і станаўлення. Прызнанне права нацый і народаў на барацьбу за самавызначэнне адлюстравана ў прынятай у 1960 г. на 15-й сесіі Генеральнай Асамблеі ААН Дэкларацыі аб прадастаўленні незалежнасці каланіяльным краінам і народам, а таксама ў Дэкларацыі аб прынцыпах міжнароднага права, якія тычацца міжнародных адносін і супрацоўніцтва паміж дзяржавамі ў адпаведнасці са Статутам ААН. Нацыі, якія змагаюцца за сваю незалежнасць, становяцца ўдзельнікамі міжнародна-прававых адносін пасля стварэння на пэўных тэрыторыях пэўных уладных структур, здольных выступаць ад імя насельніцтва, якое насяляе гэту тэрыторыю, у міждзяржаўных адносінах.[1]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.