Гановерская дынастыя

Гано́верская дына́стыя (англ.: House of Hanover) — дынастыя каралёў Вялікабрытаніі з 1714 па 1901 гады. Галіна старажытнага германскага роду Вельфаў, да пачаткі XVIII стагоддзя кіруючая Браўншвайгам. Да 1837 года таксама кіруючая дынастыя (курфюрсты, а затым каралі) Гановера, які знаходзіўся з Вялікабрытаніяй у асабістай уніі.

Шмат у чым чужыя англійскай культуры (першы кароль зусім не размаўляў па-англійску), Вельфы апынуліся на брытанскім прастоле дзякуючы Акту аб пераходзе ў спадчыну прастола 1701 года, які адрэзаў шлях да брытанскай кароны ўсім шматлікім каталікам, якія былі ў сваяцтве са Сцюартамі. Гановерскія кіраўнікі паходзілі ад курфюрсціны Сафіі Гановерскай, бацькамі якой былі англійская прынцэса Елізавета Сцюарт і пратэстант Фрыдрых V, курфюрст Пфальцкі.

Час Вельфаў, вядомы таксама як Геаргіянская эпоха (першых чатырох каралёў клікалі Георгамі), — перыяд узмацнення парламентарызму ў Вялікабрытаніі, паслаблення каралеўскай улады, станаўлення брытанскай дэмакратыі. Пры іх адбылася прамысловая рэвалюцыя і пачаў бурна развівацца капіталізм. Гэта і перыяд Асветы і рэвалюцый у Еўропе, вайны за незалежнасць амерыканскіх калоній, заваявання Індыі і Французскай рэвалюцыі.

Дзякуючы ўзыходжанню Вельфаў на брытанскі прастол змаглі працягнуць сваю дзейнасць у Англіі і атрымаць сусветную славу выхадцы Гановера — кампазітар Георг Фрыдрых Гендэль і астраном Вільгельм (Уільям) Гершэль. У той жа час англійская знешняя палітыка змяніла вектар, стала кіравацца інтарэсамі абароны Гановерскага курфюрства ад магчымых замахаў звонку. Гэта стала адной з прычын перавароту альянсаў і Сямігадовай вайны.

У дачыненні да XIX стагоддзя прынята казаць не пра Геаргіянскую эпоху, а пра перыяд Рэгенцтва (першая траціна XIX стагоддзя) і Віктарыянскую эпоху — 64-гадовае кіраванне Вікторыі. Паводле салічнага закона Вікторыя не магла атрымаць у спадчыну гановерскі прастол, таму з 1837 па 1867 год (год аб’яднання з Прусіяй) у Гановеры кіравалі нашчадкі аднаго з братоў Георга IV — герцагі Камберлендскія (Эрнст Аўгуст I і Георг V). Яшчэ адна галіна роду пражывала ў Англіі, носячы тытул герцагаў Кембрыджскіх.

Спіс каралёў

• Георг I, кароль Вялікабрытаніі (1714—1727)
• Георг II, кароль Вялікабрытаніі (1727—1760), сын папярэдняга
• Георг III, кароль Вялікабрытаніі (1760—1820), унук папярэдняга
• Георг IV, кароль Вялікабрытаніі (1820—1830), сын папярэдняга, рэгент з 1811
• Вільгельм IV, кароль Вялікабрытаніі (1830—1837), брат папярэдняга
• Вікторыя, каралева Вялікабрытаніі (1837—1901), пляменніца папярэдняга