Бельгійскае Конга

Бельгійскае Конга — калонія Бельгіі, якая існавала на тэрыторыі сучаснай Дэмакратычнай Рэспублікі Конга пасля таго, як 15 лістапада 1908 года кароль бельгійцаў Леапольд II прадаў Свабодную дзяржаву Конга бельгійскай дзяржаве, і да абвяшчэння незалежнасці Конга 30 чэрвеня 1960 года. На чале калоніі стаяў генерал-губернатар, які прызначаўся бельгійскім парламентам. Сталіцамі з’яўляліся гарады Бома (да 1926) і пазней Леапольдвіль; іншыя буйныя цэнтры — Стэнлівіль і Элізабетвіль.

Калонія Бельгіі
Бельгійскае Конга
Congo Belge Belgisch Kongo
Герб Сцяг
Дэвіз: ««Travail et Progrès» («Праца і прагрэс»)»
<   > 1908 — 1960
Сталіца	Леапольдвіль
Найбуйнейшыя гарады	Леапольдвіль, Стэнлівіль, Элізабетвіль
Мова(ы)	французская (афіцыйная)
Афіцыйная мова	французская і нідэрландская
Грашовая адзінка	кангалезскі франк
Плошча	2 345 410 км²
Форма кіравання	калонія
Кароль Бельгіі
• 1908 – 1909	Леапольд II
• 1909 – 1934	Альбер I
• 1934 – 1951	Леапольд III
• 1951 – 1960	Балдуін I
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Асноўная эканамічная дзейнасць была засяроджана ў правінцыі Катанга. Галоўным артыкулам прыбытку была здабыча карысных выкапняў. У гады нацысцкай акупацыі Бельгіі горнарудная прадукцыя Конга вывозілася ў Вялікабрытанію і ЗША^[1]. У прыватнасці, менавіта ў Катанзе быў атрыманы уран для атамных бомбаў, скінутых на Хірасіму і Нагасакі^[2].

У 1921 г. баптысцкі прапаведнік Сымон Кімбангу заснаваў нацыянальна-вызваленчы рух кімбангізм пад лозунгам «Конга — кангалезцам». Спачатку гэта былі таемныя таварыствы, пасля вайны ім на змену прыйшлі культурна-асветніцкія супольнасці, прафсаюзы арганізацыі і палітычныя партыі.

На чале нацыянальна-вызваленчага руху сталі Патрыс Лумумба (Нацыянальны рух Конга) і Жазеф Касавубу (Альянс баконга).

Пасля здабыцця ў 1960 годзе незалежнасці Рэспубліку Конга ахапіў востры палітычны крызіс. Актывізаваліся сепаратысцкія сілы, былі абвешчаны Рэспубліка Катанга на чале з Маізам Чомбэ і дзяржава Паўднёвае Касаі на чале з Альберам Калонджы. Крызіс працягваўся 5 гадоў, да прыходу да ўлады Жазефа Мабуту. За гэты час у краіне гвалтоўнай смерцю загінула больш за 100 тыс. чалавек.^[3]

Зноскі

1. История Заира Архівавана 20 кастрычніка 2013. в Большой советской энциклопедии
2. Andrew Jon Rotter. Hiroshima: The World’s Bomb. Oxford University Press, 2008. Page 63.
3. Africa 1960—1970: Chronicle and Analysis