Энтані Ідэн

Робэрт Энтані Ідэн (па-ангельску: Robert Anthony Eden; нар. 12 чэрвеня 1897 году — 14 студзеня 1977 году) — брытанскі палітык, які займаў пасаду прэм’ер-міністра Вялікабрытаніі з 1955 па 1957 гады. Належыў на Кансэрватыўнае партыі. Быў першым з 15 прэм’ераў, якіх прызначала каралева Лізавета II.

Энтані Ідэн
па-ангельску: Anthony Eden
прэм’ер-міністар Вялікабрытаніі[d]
6 красавіка 1955 — 9 студзеня 1957
Папярэднік	Ўінстан Чэрчыль
Наступнік	Гаральд Макмілан
сябра 41-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
26 траўня 1955 — 11 студзеня 1957
сябра 40-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
25 кастрычніка 1951 — 6 траўня 1955
сябра 39-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
23 лютага 1950 — 5 кастрычніка 1951
сябра 38-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
5 ліпеня 1945 — 3 лютага 1950
сябра 37-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
14 лістапада 1935 — 15 чэрвеня 1945
сябра 36-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
27 кастрычніка 1931 — 25 кастрычніка 1935
сябра 35-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
30 траўня 1929 — 7 кастрычніка 1931
сябра 34-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
29 кастрычніка 1924 — 10 траўня 1929
сябра 33-га парлямэнту Вялікабрытаніі[d]
6 сьнежня 1923 — 9 кастрычніка 1924
міністар замежных справаў Вялікабрытаніі[d]
22 сьнежня 1935 — 20 лютага 1938
міністар замежных справаў Вялікабрытаніі[d]
22 сьнежня 1940 — 26 ліпеня 1945
міністар замежных справаў Вялікабрытаніі[d]
28 кастрычніка 1951 — 7 красавіка 1955
старшыня Палаты грамадаў[d]
22 лістапада 1942 — 23 траўня 1945
Папярэднік	Stafford Cripps[d]
Наступнік	Энтані Ідэн
старшыня Палаты грамадаў[d]
23 траўня 1945 — 26 ліпеня 1945
Папярэднік	Энтані Ідэн
Наступнік	Herbert Morrison[d]
лорд Тайнай пячаткі[d]
31 сьнежня 1933 — чэрвень 1935
Папярэднік	Стэнлі Болдўін
Наступнік	Charles Vane-Tempest-Stewart, 7th Marquess of Londonderry[d]
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	12 чэрвеня 1897(1897-06-12)[1][2][3][…] Дарэм[d], Ангельшчына, Вялікабрытанія[d]
Памёр:	14 студзеня 1977(1977-01-14)[1][3][4][…] (79 гадоў) Alvediston Manor[d], Alvediston[d], Ўілтшыр[d], Ўілтшыр, Вялікабрытанія[5]
Партыя:	Кансэрватыўная партыя
Сужэнец:	Beatrice Beckett[d][5] і Clarissa Eden[d][5]
Дзеці:	Simon Eden[d][3], Robert Eden[d] і Nicholas Eden, 2nd Earl of Avon[d]
Бацька:	William Eden[d][3]
Маці:	Sybil Frances Grey[d][3]
Адукацыя:	Крайст Чэрч[d] Ітан Оксфардзкі ўнівэрсытэт Sandroyd School[d]
Узнагароды:	Ўотэлераўская прэмія міру[d] (1955)
Энтані Ідэн у Вікісховішчы

Хутка прасунуўся ў палітыку яшчэ ў маладосьці, стаўшы дэпутатам парлямэнту. Працаваў міністрам замежных справаў, перш чым сысьці ў знак пратэсту на палітыку супакоўваньня Нэвілам Чэмбэрленам фашысцкага рэжыму Мусаліні ў Італіі. Ідэн зноў займаў гэтую пасаду на працягу большай часткі Другой сусьветнай вайны, а ў трэці раз у пачатку 1950-х гадоў. Быў намесьнікам Ўінстана Чэрчыла амаль 15 гадоў, а потым зьмяніў яго на пасадах лідэра Кансэрватыўнай партыі і прэм’ер-міністра ў 1955 годзе. Празь месяц пасьля таго здабыў перамогу на ўсеагульных выбарах. Рэпутацыя Ідэна як кваліфікаванага дыплямата была запэцканая ў 1956 годзе, калі ЗША адмовіліся падтрымаць ангельска-францускі ваенны адказ на Суэцкі крызіс, які крытыкі па партыйных лініях разглядалі як гістарычную няўдачу брытанскае замежнае палітыкі, што сыгналізавала аб сыходзе Вялікабрытаніі з Блізкага Усходу.

Крыніцы

1. Anthony Eden // Encyclopædia Britannica (анг.)
2. Schellenberg W., Ахоўныя атрады Robert Anthony Eden // Sonderfahndungsliste G.B. — Ахоўныя атрады, 1940.
3. Lundy D. R. Robert Anthony Eden, 1st Earl of Avon // The Peerage (анг.)
4. Robert Anthony Eden // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
5. Oxford Dictionary of National Biography (анг.) / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.

Вонкавыя спасылкі

• Партрэты Ідэна. Нацыянальная партрэтная галерэя.