Папірус 52

Папірус P52 Райлэндсавай бібліятэкі, вядомы таксама як Фрагмэнт сьвятога Яна і Грэцкі папірус Райлэндса 457 — кавалак папіруснага кодэксу найбольшымі памерамі 8,9 × 6 см, які захоўваецца з папірусамі Райлэндса ў бібліятэцы Манчэстэрскага ўнівэрсытэту (Вялікабрытанія). На першай старонцы знаходзяцца сем радкоў Дабравесьця паводле Яна 18:31—33 па-грэцку, на адваротным баку — радкі 37—38 вершаў^[2][3].

Папірус ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁵²

Папірус 52 у бібліятэцы Манчэстэрскага ўнівэрсытэту (Ангельшчына)
Катэгорыя	I
мова напісаньня	грэцкая
час напісаньня	125—175[1]
месца выяўленьня	Эгіпет
зьмест	Ян 18:31—33, 37—38
матэрыялы	папірус
памеры	8,9 × 6 см
заўвагі	C. H. Roberts, «An Unpublished Fragment of the Fourth Gospel in the John Rylands Library» (Manchester University Press, 1935)
знаходзіцца	Бібліятэка Манчэстэрскага ўнівэрсытэту

Райлэндс ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁵² — найранейшая захаваная копія кананічнага новазапаветнага тэксту, аднак пакуль дакладна не датаваная і адносіцца да прамежку 125—175 рокаў^[1]. Фрагмэнт разам зь некаторымі іншымі папірусамі набыў на эгіпецкім рынку ў 1920 року Бэрнард Грэнфэл.

Грэцкі тэкст

Першая старонка Папірусу 52

Другая старонка Папірусу 52

Папірус запісаны з абодвух бакоў, таму лічыцца кодэксам, а ня скруткам; на захаваным кавалку бачныя верхнія і ўнутраныя межы старонкі. Захаваныя ўрыўкі з грэцкага тэксту пададзеныя ніжэй тоўстым шрыфтам.

Дабравесьце паводле Яна 18:31—33 (правая бачына)

	ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ ΗΜΕΙΝ ΟΥΚ ΕΞΕΣΤΙΝ ΑΠΟΚΤΕΙΝΑΙ ΟΥΔΕΝΑ ΙΝΑ Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΠΛΗΡΩΘΗ ΟΝ ΕΙ- ΠΕΝ ΣΗΜΑΙΝΩΝ ΠΟΙΩ ΘΑΝΑΤΩ ΗΜΕΛΛΕΝ ΑΠΟ- ΘΝΗΣΚΕΙΝ ΙΣΗΛΘΕΝ ΟΥΝ ΠΑΛΙΝ ΕΙΣ ΤΟ ΠΡΑΙΤΩ- ΡΙΟΝ Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΦΩΝΗΣΕΝ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΕΙΠΕΝ ΑΥΤΩ ΣΥ ΕΙ O ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΙΟΥ- ΔΑΙΩN (радкі з 18:34—36 адсутнічаюць)

	… [сказалі яму] Юдэі: Нам ня можна забіваць нікога», каб слова Ісуса споўнілася , якое Ён ска- заў, даючы знак, якою сьмерцю мае памерці. Увайшоў зноў у прэто- рыю Пілат, і паклікаў Ісуса, і сказаў Яму: «Ты — Валадар Юдэйскі?»

Дабравесьце паводле Яна 18:37—38 (левая бачына)

	ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΕΙΜΙ ΕΓΩ ΕΙΣ TOΥΤΟ ΓΕΓΕΝΝΗΜΑΙ ΚΑΙ (ΕΙΣ ΤΟΥΤΟ) ΕΛΗΛΥΘΑ ΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ ΙΝΑ ΜΑΡΤΥ- ΡΗΣΩ ΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΑΣ Ο ΩΝ ΕΚ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕI- ΑΣ ΑΚΟΥΕΙ ΜΟΥ ΤΗΣ ΦΩΝΗΣ ΛΕΓΕΙ ΑΥΤΩ Ο ΠΙΛΑΤΟΣ ΤΙ ΕΣΤΙΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥΤΟ ΕΙΠΩΝ ΠΑΛΙΝ ΕΞΗΛΘΕΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΙΟΥ- ΔΑΙΟΥΣ ΚΑΙ ΛΕΓΕΙ ΑΥΤΟΙΣ ΕΓΩ ΟΥΔΕΜΙΑΝ ΕΥΡΙΣΚΩ ΕΝ ΑΥΤΩ ΑΙΤΙΑΝ

	… Я Валадар. На тое Я нарадзіўся і на тое прыйшоў у сьвет, каб сьвед- чыць пра праўду. Усякі, хто з праўды, слухае голас Мой.» Кажа Яму Пілат: «Што ёсьць праўда?» І, гэта сказаўшы, ізноў выйшаў да Юдэяў і кажа ім: «Я ня бачу аніякае віны ў Ім.»

Агулам у кодэксе налічваецца 114 разборлівых літараў, якія прадстаўляюць 18 з 24 літараў грэцкага альфабэту^[4]; бэта, дзэта, ксі, фі, хі і псі адсутнічаюць. Літара «альфа» напісаная двума рознымі спосабамі^[5], як і «іпсылён»^[4].

Датаваньне

Значнасьць ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁵² заключаецца і ў ягоным раньнім датаваньні, і ў выяўленьні на даволі вялікай адлегласьці ад месца напісаньня, якім лічыцца Этэс.

Тэкстуальная і гістарычная значнасьць

Знаходкі раньніх хрысьціянскіх папірусаў у Эгіпце зьяўляюцца найранейшымі бясспрэчнымі фізычнымі доказамі прысутнасьці ў ім хрысьціянства і Дабравесьцяў^[6]. Акрамя іншых новазапаветных фрагмэнтаў таго пэрыяду: ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁹⁰, ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$¹⁰⁴, ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁶⁴⁺⁶⁷ — а таксама раньніх апакрыфічных тэкстаў: Папірус Эгертана 2, Аксырынхускі папірус LX 4009 — існуе яшчэ шэраг папірусаў старазапаветных грэцкамоўных кніг (пераважна Псальмаў) хрысьціянскага паходжаньня, таксама датаваных II стагодзьдзем^[7]. Сярод іх ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁵² лічыцца найранейшым^[8]. І, хоць ён зьмяшчае зусім мала тэксту, аднак дастаткова сьведчы пра гістарычнасьць асобы Хрыста, хоць і не называе ягонага імя. Аднак у гэтых вершах апісаны ягоны допыт перад рымскімі ўладамі ў вызначаную дату (кіраваньне Понтыюса Пілята), на вызначаным месцы (Прэторыюм у Ерусаліме), акрэсьлены прысуд (укрыжаваньне) пры падбухторваньні сьвятораў Ерусалімскага храму.

Калі датаваньне ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁵² II стагодзьдзем правільнае, тады той факт, што фрагмэнт напісаны ў форме кодэксу, а ня скрутку, сьведчыць пра даволі раньняе прыняцьце гэтага віду кнігаў хрысьціянамі ў адрозьненьне ад практыкі тагачаснага юдаізму. А ацэнка даўжыні страчанага тэксту адпавядае даўжыні гэтага тэксту ў кананічным Дабравесьці паводле Яна, што пацьвярджае адсутнасьць уставак ці выдаленьняў пры перапісе гэтага тэксту. За выняткам двух ётасізмаў (ΗΜΕΙΝ, ΙΣΗΛΘΕΝ) і магчымага пропуску другога ΕΙΣ ΤΟΥΤΟ з другога радку вершу, ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$⁵² адпавядае Александрыйскай тэкставай базе. Цяжка сказаць па маленькім (6×9 см) фрагмэнце, ці зьмяшчаў кодэкс поўны тэкст Яна; зь іншага боку, наўрад ці гэта быў збор усіх чатырох Эвангельляў, паколкьі падлічана, што ў такім разе кніга зьмяшчала б 576 старонак^[9].

Крыніцы

1. Orsini, p. 470.
2. Kurt Aland, Barbara Aland. The Text of the New Testament: An Introduction to the Critical Editions and to the Theory and Practice of Modern Textual Criticism / Erroll F. Rhodes (trans.). — Grand Rapids: William B. Eerdmans Publishing Company, 1995. — С. 99. — ISBN 978-0-8028-4098-1
3. Kurt und Barbara Aland. Der Text des Neuen Testaments. Einführung in die wissenschaftlichen Ausgaben sowie in Theorie und Praxis der modernen Textkritik. — Stuttgart: Deutsche Bibelgesellschaft, 1989. — С. 109. — ISBN 3-438-06011-6
4. Nongbri, p. 28.
5. Roberts(1935), p. 15.
6. Larry W. Hurtado, The Earliest Christian Artefacts: Manuscripts and Christian Origins, Grand Rapids; Eerdemans, 2006,
7. Roger S. Bagnall, Early Christian Books in Egypt, Princeton; Princeton University Press, 2009, pp. 11-12
8. Roger S. Bagnall, Early Christian Books in Egypt, Princeton; Princeton University Press, 2009, pp. 12-15
9. Roberts(1935), p. 20.

Літаратура

• Hurtado, Larry W. (2003) «P52 (P.Rylands Gr 457) and the Nomina Sacra; Method and Probability.» Tyndale Bulletin 54.1
• Roberts, C. H. (1935) An Unpublished Fragment of the Fourth Gospel in the John Rylands Library. Manchester University Press, 35pp.

Вонкавыя спасылкі

• Неапублікаваны фрагмэнт чацьвертага Дабравесьця ў бібліятэцы імя Джона Райлэндса
• K. C. Hanson - P52: A Fragment of the Gospel of John
• historian.net: P52
• Liste Handschriften (ням.). Institute for New Testament Textual Research. Праверана 27 жніўня 2018 г.