Валёны

Валё́ны (саманазва: Walons) — раманскі этнас у Бэльгіі, які насяляе паўднёвыя правінцыі краіны (фэдэральны суб’ект Валёнія і галоўным чынам места Брусэль).

Валёны
Walons
1-ы рад: Готфрыд Бульёнскі • Пэтэр Мінёйт • Люі дэ Гэер 2-і рад: Адольф Сакс • Жуль Бардэ • Жан Рэй 3-і рад: Эліё ды Рупа • Мішэль Прудом • Эдэн Азар
Агульная колькасьць	5,2 млн. чалавек
Рэгіёны пражываньня	Бэльгія 4 100 000 чал.,  Аргентына 450 000 чал.,  ЗША 400 000 чал.,  Бразылія 120 000 чал.
Мовы	француская, валёнская, нямецкая
Рэлігія	хрысьціянства (каталіцтва)
Блізкія этнасы	французы
Валёны ў Вікісховішчы

Колькасьць складае каля 3,5 млн чалавек. Грамады валёнаў існуюць таксама ў Францыі і ЗША. Размаўляюць на францускай і валёнскай мовах. Вернікі належаць да каталіцкай канфэсіі.

Валёны зьяўляюцца нашчадкамі раманізаванага дараманскага кельцкага насельніцтва — бэльгаў, якія зазналі на сабе таксама і пазьнейшы германскі (франкаўскі) уплыў. Блізкім народам сучасных валёнаў зьяўляюцца французы. У ХVI—ХIХ стагодзьдзях большасьць валёнаў сьвядома перайшла на стандартную францускую мову, з прычыны ейнага большага прэстыжу, але захавала пры гэтым выдатную этнічную самасьвядомасьць, абумоўленую пражываньнем на тэрыторыі іншай дзяржавы. Як і француская мова, валёнская належыць да дыялектаў ойль, асабліва ў мінулыя часы акрэсьлівалася тэрмінам патуа (зьняважлівы тэрмін, які выкарыстоўваўся носьбітамі францускае мовы ў дачыненьні да іншых роднасных моваў). Прыкладна з гэтага ж часу дзякуючы эканамічным пераўтварэньням валёны пачынаюць імкліва засяляць сумежны з Валёніяй поўдзень Фляндрыі й Брусэль, што спрычынілася да перавагі валёнаў у гэтых рэгіёнах.

Пры непасрэдным удзеле валёнаў у сталіцы Бэльгіі горадзе Брусэль у ХIХ—ХХ стагодзьдзяў сфармаваўся яшчэ адзін франкамоўны субэтнас — брусэльцы.

Вонкавыя спасылкі

• Walloon Settlers Monument