From Wikipedia, the free encyclopedia
Unta Droad vastehd ma vaschiadne Oartn vo Siassgrasa (Poaceae). De Menschn zichtn und bauns im Nohn Ostn scho seit iba 10.000 Joar o, z Middleiropa seid 7.000 Joar. Droad is des Grundnoarungsmiddl vo am Grosstei vo de Menschn und es wead aa ois Fuada fiad Viecha heagnumma.
Der Artikl is im Dialekt Obaboarisch gschriem worn. |
Wejdweid gebts a grosse Zoi vo vaschiadne Soatn.
De foigndn Soatn ghean ned zua de Grasa, wean oba aa so vawendt. Do sans zua Obgrenzung aufgfiat.
Weis des Grundnoarungsmittl schlechthi is, gebts entsprechnd aa de untaschiadlichstn Vaarbatungsweisn. In Eiropa werd Droad vor oim ois Mej hergnumma, aus dem Brod und Nudln gmacht wern. Aa Miasli oda "Fruahstuckscerealien" (Cornflakes und aso Zeig) wern oft gessn. Freara war in Middleiropa hoassa Bapp aus Droad (Brei) recht vabreit. Des merkt ma heid no an de Englända eanam "Porridge". Da Vorteil is, dass' an warma Mogn macht. Im deitschsprochign und slawischn Raum werd vui dunkls, schwaars Brod oda Voikornbrod gessn, in andane Lända meara Weissbrod. Italien is bekannt fia de Nudln aus Woaz, de dortn "Pasta" ghoassn wern. Auf andane Kontinente dominiern ganz andane Droadsortn. In Asien bekanntamassn da Reis, den ma oiwei kocha muas. Heifig gebts dortn zu a jeda Moizeit (aa zum Friastick) an Reis mit am pikantn Gmias- oda Fleischgricht dazua. In Afrika werd vui Bapp aus Hirsn oda Mais gessn, im Nordn eha Bulgur und des "Couscous", wo aus am spezielln Woazngriass gmacht werd. In Amerika schliessle gebts recht vui Zeig aus Mais, wei da Mais jo aa vo dortn herkimmt. Aa de Pseudocerealien san bei de Grundnahrungsmittl guad dabei, da Buachwoaz vor oim im slawischn Raum, Russland zum Beispui, da Amarant und as Quinoa mera in Südamerika.
Inhoitsstoffe vo vaschiedanen Droadoartn (je 100 g) | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
max min | Energie (kJ) | Oaweiß (g) | Fett (g) | Kohlenhydrate (g) | Calcium (mg) | Eisn (mg) | Kalium (mg) | Magnesium (mg) | Vitamine | |||||
B1 (mg) | B2 (mg) | B6 (mg) | E (mg) | Folseire (mg) | Niacin (mg) | |||||||||
Dinkl | 1340 | 11,5 | 2,7 | 69,0 | 22 | 4,2 | 447 | 130 | 0,40 | 0,15 | 0,27 | 1,6 | 0,03 | 6,9 |
Geaschtn | 1430 | 11,0 | 2,1 | 72,0 | 38 | 2,8 | 444 | 119 | 0,43 | 0,18 | 0,56 | 0,67 | 0,065 | 4,8 |
Howan | 1530 | 12,5 | 7,1 | 63,0 | 79,6 | 5,8 | 355 | 129 | 0,52 | 0,17 | 0,75 | 0,84 | 0,033 | 1,8 |
Hiasn | 1510 | 10,5 | 3,9 | 71,0 | 25 | 9,0 | 215 | 170 | 0,46 | 0,14 | 0,75 | 0,1 | 0,01 | 4,8 |
Gugaruz | 1498 | 9,0 | 3,8 | 71,0 | 15 | 1,5 | 330 | 120 | 0,36 | 0,20 | 0,40 | 2,0 | 0,026 | 1,5 |
Reis | 1492 | 7,5 | 2,2 | 75,5 | 23 | 2,6 | 150 | 157 | 0,41 | 0,09 | 0,67 | 0,74 | 0,016 | 5,2 |
Korn | 1323 | 8,8 | 1,7 | 69,0 | 64 | 5,1 | 530 | 140 | 0,35 | 0,17 | 0,29 | 2,0 | 0,14 | 1,8 |
Woazn | 1342 | 11,5 | 2,0 | 70,0 | 43,7 | 3,3 | 502 | 173 | 0,48 | 0,24 | 0,44 | 1,35 | 0,09 | 5,1 |
Im Joar 2007 san wejdweit foigende Anbauergebnisse erzuit woan:
Flächn in ha | ha-Ertrag in dt/ha | Droadmenge in t | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Droadoart | Wejd | D | Wejd | D | Wejd | D | |
1 | Gugaruz | 157.874.343 | 383.100 | 49,7 | 90,9 | 784.786.580 | 3.480.600 |
3 | Reis | 156.952.666 | 41,5 | 651.742.616 | |||
2 | Woazn | 217.432.668 | 3.005.300 | 29,0 | 71,1 | 607.045.683 | 21.366.800 |
4 | Geaschtn | 56.608.527 | 1.933.500 | 24,1 | 57,1 | 136.209.179 | 11.034.200 |
5 | Hirse* | 79.630.605 | 11,8 | 96.465.056 | |||
6 | Howan | 11.951.617 | 181.800 | 21,7 | 44,0 | 25.991.961 | 800.000 |
7 | Korn | 6.892.091 | 674.000 | 22,8 | 49,2 | 15.749.613 | 3.319.000 |
SUMME | 687.342.517 | 6.177.700 | 2.317.990.688 | 40.000.600 | |||
* = Sorghum+Millet | |||||||
Quelle: FAO: Faostat 2009[1] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.