![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Location_map_Pamir_mhn.svg/langba-640px-Location_map_Pamir_mhn.svg.png&w=640&q=50)
Памир
From Wikipedia, the free encyclopedia
Памир (ҡыт. Упр. 帕米尔, пиньинь Pàmǐ'ěr; фарсы. پامیر; пушту телендә پامیر, Pamir; тажик телендә Помир; һинди सुमेरु; урду телендә پامیر, Pamir; дунган телендә Цунлин) — Үҙәк Азияның көньяғында һәм Гималай тау теҙмәһенең төньяғында тау системаһы, башлыса Тажикстан (Таулы Бадахшан автономиялы өлкәһе), Ҡытай, Афғанстан һәм Пакистан биләмәһендә[к. 1][1]. Памир Үҙәк Азияның башҡа ҡеүәтле тау системалары армыттары — Һиндукуш, Ҡараҡором (тау системаһы), Куньлунь һәм Тянь-Шань тоташҡан урында урынлашҡан[к. 2].
Памир | |
---|---|
![]() | |
Характеристикалар | |
Майҙаны | 120 000 км² |
Оҙонлоғо | 500 km |
Киңлеге | 300 km |
Бейек нөктәһе | |
Иң бейек түбәһе | Конгур |
Бейек нөктәһе | 7649 м |
Урынлашыуы | |
38°35′38″ с. ш. 75°18′48″ в. д.HGЯO | |
Илдәр | |
![]() |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/High_Asia_Mountain_Ranges.jpg/640px-High_Asia_Mountain_Ranges.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/Pamir_topographic_map-fr.svg/640px-Pamir_topographic_map-fr.svg.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/USSR-Tajikistan-Peak_Communism.jpg/640px-USSR-Tajikistan-Peak_Communism.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/ff/%D0%A0%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B3.jpg/320px-%D0%A0%D0%B5%D0%BA%D0%B0%D0%B1%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B3.jpg)
XVIII—XX быуаттарҙа Памир һәм уның тирә-яғындағы өлкәләр Британия һәм Рәсәй империялары араһындағы геосәйәси дәғүә урынына әүерелә, был күренеш британ геосәйәсәте тарихында «Ҙур уйын» тип атала[к. 3].
Әлеге ваҡытта Памир бер нисә дәүләт араһында хәл ителмәгән ҡаршылыҡтарҙың үҙәге булып тора, был төбәктә геосәйәси көсөргәнеш тыуҙыра[2].