Йыл һайын футбол буйынса бирелгән награда From Wikipedia, the free encyclopedia
«Алтын бутса» (рус. Золотая бутса,ингл. European Golden Shoe) — УЕФА ағзаһы булған илдәрҙең милли чемпионаттарында йыл һайын иң яҡшы бомбардирға бирелә торған футбол наградаһы[1]. Тәүге тапҡыр 1968 йылда тапшырыла. 1997 йылдан Европа спорт баҫмалары ассоциацияһы (ингл. European Sports Media) һәм Adidas компанияһы ойоштороусылар булып тора.
Алтын бутса | |
ингл. European Golden Shoe | |
Нигеҙләү датаһы | 1968 |
---|---|
Спорт төрө | футбол |
Награда тапшырыусы | European Sports Media[d] |
Башланыу датаһы | 2030 |
Алтын бутса Викимилектә |
Бер миҙгел эсендә иң күп мәрәй йыйған уйынсы еңеүсе була. Төрлө осорҙарында наградаға лайыҡлыларҙы билдәләү ҡағиҙәләре үҙгәреп тора. Әлеге ваҡытта был наградаға 35 уйынсы лайыҡ була, 1992 йылдан 1996 йылға тиклем тапшырылмай, әммә 1997 йылдан яңынан тергеҙелә[2].
Францияның L'Équipe гәзите Adidas компанияһы менән берлектә ябай ҡағиҙәләр уйлап сығара: иң күп гол индергән уйынсы (чемпионаттың кимәленә һәм оҙайлығына ҡарамай) еңеүсе була. Был осорҙа ҡағиҙәләрр боҙолоуы күп тапҡы күҙәтелә[3]. Шуға ҡарамаҫтан, премия ошо ҡағиҙәләр буйынса 1991 йылға тиклем бирелә.
Был осорҙа Кипр футбол федерацияһының протесы арҡаһында бүләкләү тантанаһы туҡтатыла. Ул Кипр чемпионаты уйынсыһы 1991 йылдағы премия еңеүсеһе булырға тейеш ине, тип белдерә[3]. Әммә Адидас компанияһы етәкселегендә рәсми булмаған бүләкләү тантанаһы дауам итә.[4].
1997 йылда European Sports Media еңеүсене билдәләү системаһын яңынан эшләй. Шул ваҡыттан алып мәрәйҙәр һаны түбәндәгесә билдәләнә: уйынсы индергән голдарҙың суммаһы чемпионаттың тейешле коэффициентына ҡабатлана[5]. Иң көслө 5 чемпионатта туп индереү ике мәрәйгә тиң, 6-нан 21-гә тиклем — 1,5 мәрәй, ҡалғандары — 1 мәрәй. Был система объективыраҡ булып китте, сөнки лигаларҙың кимәле бер-береһенән айырыла.
2019/20 йылдар миҙгеленән башлап, әгәр ике йәки унан да күберәк уйынсы миҙгелде бер үк күләмдә мәрәй менән тамамлаһа, футбол майҙанында иң әҙ ваҡыт үткәргән уйынсы бүләкләнә.
Айырым төҫ менән билдәләнгән: Бүләкте бер тапҡырҙан күберәк алған уйынсылар Рәсми булмаған бүләкләү Adidas Бүләге тартып алынған уйынсылар
Сезон | Футболсы | Гражданлығы | Клуб | Мәрәй иҫәбе |
Иҫкәрмә. |
---|---|---|---|---|---|
1968—1991 | |||||
1967/68 | Эйсебио | Португалия | «Бенфика» | 42 |
|
1968/69 | Петр Жеков | Болгария | ЦСКА (София) | 36 | |
1969/70 | Герд Мюллер | ФРГ | «Бавария» | 38 | |
1970/71 | Йосип Скоблар | Югославия | «Олимпик Марсель» | 44 | |
1971/72 | Герд Мюллер | ФРГ | «Бавария» | 40 | |
1972/73 | Эйсебио | Португалия | «Бенфика» | 40 | |
1973/74 | Эктор Ясальде | Аргентина | «Спортинг» (Лиссабон) | 46 | |
1974/75 | Дуду Джорджеску | Румыния | «Динамо» (Бухарест) | 33 | |
1975/76 | Сотирис Кайафас | Кипр Республикаһы | «Омония» | 39 | |
1976/77 | Дуду Джорджеску | Румыния | «Динамо» (Бухарест) | 47 | |
1977/78 | Ханс Кранкль | Австрия | «Рапид» | 41 | |
1978/79 | Кес Кист | Нидерланд | АЗ’67 | 34 | |
1979/80 | Эрвин Ванденберг | Бельгия | «Льерс» | 39 | |
1980/81 | Георгий Славков | Болгария | «Тракия» | 31 | |
1981/82 | Вим Кифт | Нидерланд | «Аякс» | 32 | |
1982/83 | Фернанду Гомеш | Португалия | «Порту» | 36 | |
1983/84 | Иан Раш | Уэльс | «Ливерпуль» | 32 | |
1984/85 | Фернанду Гомеш | Португалия | «Порту» | 39 | |
1985/86 | Марко ван Бастен | Нидерланд | «Аякс» | 37 | |
1986/87 | Румыния | «Динамо» (Бухарест) | 44 | ||
1986/87 | Тони Польстер | Австрия | «Аустрия» | 39 | |
1987/88 | Танжу Чолак | Төркиә | «Галатасарай» | 39 | |
1988/89 | Дорин Матеуц | Румыния | «Динамо» (Бухарест) | 43 | |
1989/90 | Христо Стоичков | Болгария | ЦСКА (София) | 38 | |
Уго Санчес | Мексика | «Реал Мадрид» | |||
1990/91 | Дарко Панчев | Югославия | «Црвена звезда» | 34 | |
1992 — 1996 | |||||
1991/92 | Алли Маккойст | Шотландия | «Рейнджерс» |
| |
1992/93 | Алли Маккойст | Шотландия | «Рейнджерс» | ||
1993/94 | Дэвид Тейлор | Уэльс | «Портмадог» | ||
1994/95 | Арсен Аветисян | Әрмәнстан | АОСС | ||
1995/96 | Звиад Энделадзе | Грузия | «Маргвети» | ||
1997 — әлегә тиклем | |||||
1996/1997 | Роналдо | Бразилия | «Барселона» | 68 (34) | |
1997/98 | Никос Махлас | Греция | «Витесс» | 68 (34) | |
1998/99 | Марио Жардел | Бразилия | «Порту» | 54 (36) | |
1999/00 | Кевин Филлипс | Англия | «Сандерленд» | 60 (30) | |
2000/01 | Хенрик Ларссон | Швеция | «Селтик» | 52,5 (35) | |
2001/02 | Марио Жардел (2) | Бразилия | «Спортинг» (Лиссабон) | 63 (42) | |
2002/03 | Рой Макай | Нидерланд | «Депортиво Ла-Корунья» | 58 (29) | |
2003/04 | Тьерри Анри | Франция | «Арсенал» | 60 (30) | |
2004/05 | Тьерри Анри (2) | Франция | «Арсенал» | 50 (25) | |
Диего Форлан | Уругвай | «Вильярреал» | |||
2005/06 | Лука Тони | Италия | «Фиорентина» | 62 (31) | |
2006/07 | Франческо Тотти | Италия | «Рома» | 52 (26) | |
2007/08 | Криштиану Роналду | Португалия | «Манчестер Юнайтед» | 62 (31) | |
2008/09 | Диего Форлан (2) | Уругвай | «Атлетико Мадрид» | 64 (32) | |
2009/10 | Лионель Месси | Аргентина | «Барселона» | 68 (34) | |
2010/11 | Криштиану Роналду (2) | Португалия | «Реал Мадрид» | 80 (40) | |
2011/12 | Лионель Месси (2) | Аргентина | «Барселона» | 100 (50) | |
2012/13 | Лионель Месси (3) | Аргентина | «Барселона» | 92 (46) | |
2013/14 | Криштиану Роналду (3) | Португалия | «Реал Мадрид» | 62 (31) | |
Луис Суарес | Уругвай | «Ливерпуль» | |||
2014/15 | Криштиану Роналду (4) | Португалия | «Реал Мадрид» | 96 (48) | |
2015/16 | Луис Суарес (2) | Уругвай | «Барселона» | 80 (40) | |
2016/17 | Лионель Месси (4) | Аргентина | «Барселона» | 74 (37) | |
2017/18 | Лионель Месси (5) | Аргентина | «Барселона» | 68 (34) | |
2018/19 | Лионель Месси (6) | Аргентина | «Барселона» | 72 (36) | |
2019/20 | Чиро Иммобиле | Италия | «Лацио» | 72 (36) | |
2020/21 | Роберт Левандовский | Польша | «Бавария» | 82 (41) | |
2021/22 | Роберт Левандовский (2) | Польша | «Бавария» | 70 (35) | |
2022/23 | Эрлинг Холанн | Норвегия | «Манчестер Сити» | 72 (36) | |
Уйынсы | Ил | Бүләктәр | Йылдар |
---|---|---|---|
Лионель Месси | Аргентина | 6 | 2010, 2012, 2013, 2017, 2018, 2019 |
Криштиану Роналду | Португалия | 4 | 2008, 2011, 2014, 2015 |
Роберт Левандовский | Польша | 2 | 2021, 2022 |
Луис Суарес | Уругвай | 2 | 2014, 2016 |
Эйсебио | Португалия | 2 | 1968, 1973 |
Герд Мюллер | Германия | 2 | 1970, 1972 |
Дуду Джорджеску | Румыния | 2 | 1975, 1977 |
Фернанду Гомеш | Португалия | 2 | 1983, 1985 |
Алли Маккойст | Шотландия | 2 | 1992, 1993 |
Марио Жардел | Бразилия | 2 | 1999, 2002 |
Тьерри Анри | Франция | 2 | 2004, 2005 |
Диего Форлан | Уругвай | 2 | 2005, 2009 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.