From Wikipedia, the free encyclopedia
Ябраил (ғәр. جبريل) — Джибрии́л, (ғәр. جبرائيل) — Джибраи́л, рус. Джибрил; Ҡаһирә Ҡөрьәнендә[1]) — Аллаһы тәғәләгә айырыуса яҡын дүрт фәрештә-мүкәрәбүндәрҙең береһе. Библияла архангел Гавриилға тиңләштерелә[2].
| Ябраил | |
| араб. جبريل | |
 | |
| Шәхси мәғлүмәт | |
|---|---|
| Ҡушаматы: |
Ар-Рух, Рух аль-Кудус, Ар-Рyx аль-Амин, Рух мин амриллах |
| Дине: Ағымы: |
|
Ҡөрьән шәхесе | |
| Исеме башҡа телдәрҙә: | |
| Тиңләнә: |
Гавриил Архангел (Ябраил фәрештә), Holy Spirit in Islam[d] һәм Святой Дух[d] |
| Категория: |
ангел |
| Ҡөрьәндә телгә алыу: |
Исемлек
|
| Бәйле персонаждар: | |
| Ваҡиғалар: |
наказание народа Лута, рождение Исы, мирадж |
Өҫтәмә мәғлүмәт | |
| Разное: |
мукаррабун |
 Ябраил Викимилектә | |
Джибрил (Ябраил) һүҙе ике боронғо семит һүҙенән тора — джибр («ҡол», «хеҙмәтсе») һәм ил («Аллаһ») тигәнде аңлата. Тимәк, «Аллаһтың ҡоло» [3].
Ябраилдең шулай уҡ ошондай исемдәре бар:
Әмин әл-Вәхи (вәхиҙең тоғро илсеһе),
Рух әл-Әмин (рухы тоғро),
Рух әл-Ҡодос (изге рух),
Намыҫ Әкбәр (иң юғары дәрәжә эйәһе)
һәм Тауис Мәләикә (фәрештә-тауис).
Ябраил Аллаһы тәғәлә менән пәйғәмбәрҙәр, шул иҫәптән Мөхәммәт пәйғәмбәр[4][3] араһындағы аралашсы. Ҡөрьәндә ул Аллаһтың ҡушыуы буйынса Мөхәммәттең ҡурсалаусыһы, уны кафырҙарҙан яҡлаусы булараҡ телгә алына. Ябраил аша Аллаһ Мөхәммәткә Ҡөрьән ебәргән[5][6][7].
Мөфәссирҙәр (Ҡөрьәнде аңлатыусылар) Ябраилде «рух» тип тә атайҙар (әр-pyx)[8] «изге рух» (рух әл-ҡодос)[9], «тоғро рух» (әр-pyx әл-әмин)[10] «Аллаһтың әмере рухы» (рух мин әмр Аллаһ)[11][12][13]. Ғайса пәйғәмбәр[14][15][16], уның әсәһе Мәрйәм Инә тураһындағы бәйәндәрҙә лә шундай уҡ һүҙҙәр ҡулланыла[17][18]; Ҡөрьән уларҙы Ябраил менән дә бәйләй тип һанала[7].
Ябраил Мәрйәмгә улының тыуасағы тураһында хәбәр итер өсөн килә[19].
Хәҙистәрҙә Мөхәммәт Пәйғәмбәр тормошонда Ябраилдең роле ентекле тасуирлана. 23 йыл дауамында ул Мөхәммәткә Ҡөрьән өлөштәрен тапшыра. Ябраил Пәйғәмбәрҙе һаҡлай һәм өйрәтә, Ҡотдосҡа сәфәре — Миғраж кисендә оҙатып йөрөй. Ул шулай уҡ дини бәхәстәрҙә һәм Мәккә мәжүсиҙәренә ҡаршы һуғышта Уға ярҙам итә.
Риүәйәт буйынса, Ябраилде Аллаһ Әҙәмде яралтыр өсөн балсыҡ алып килергә ебәргән. Әҙәмде ожмахтан ҡыуғандан һуң Ябраил уны ҡурсалай. Ябраил Нухты һәм Ибраһимдың улы — Исмәғилде ҡотҡарған, Йософты — күп телдәргә, Дауытты һайман яһарға өйрәткән; Сөләймәнгә ярҙам иткән, Яхъяға Зәкәрийәнең тыуыуын хәбәр иткән һ. б.[7].
Риүәйәт буйынса, Ябраил ергә күп тапҡырҙар төшә:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
