Алабуға

Алабуға (лат. Perca, рус. Окунь) — бәләкәй йылға балығы; сәнеске ҡанатлылар төркөмөнә ингән йәшкелт ала тәнле, ҡыҙыл ҡанатлы, һырты сәнескеле йыртҡыс балыҡ. ^[1]

Был терминдың башҡа мәғәнәләре лә бар, ҡарағыҙ: Алабуға (мәғәнәләр).

Алабуға
Фәнни классификация
арауыҡтағы ранг Домен:  Эукариоттар Батшалыҡ:  Хайуандар Суб-батшалыҡ:  Эуметазойҙар Тип/Бүлек:  Ике яҡлы - симметриялы Суб-тип:  Икенсел ауыҙлылар Тип:  Хордалылар Клад:  Баш һөйәклеләр Суб-тип:  Умыртҡалылар Инфратип:  Башһөйәклеләр Клада:  Балыҡтар Супер-класс:  Һөйәкле балыҡтар Класс:  Нурҡанатлы балыҡтар Суб-класс:  Яңы ҡанатлылар Инфра-класс:  Һөйәкле балыҡтар Супер-отряд:  Сәнскеле ҡанатлылар Отряд:  Алабуға һымаҡтар Ғаилә:  Алабуға һымаҡтар Төр:  Алабуғалар Ырыу:  Алабуға
Халыҡ-ара фәнни исеме
Perca fluviatilis (Linnaeus, 1758)
Ареал
Тәүҙәге ареал      Киңәйтелгән ареал
Һаҡлау статусы
Ҙур хәүеф янамай IUCN 3.1 Least Concern : 16580
Викитөркөмдә Систематика Викиһаҡлағыста рәсемдәр ITIS   168470 NCBI   8168 EOL   223357

Алабуға тураһында легенда

Алабуға төрки халыҡтарҙа тотем балыҡ, шул иҫәптән башҡорттарҙа ла аласыбар үгеҙ йәки һыйыр. Башҡорттарҙың ырыу- ҡабилә этнонимында ла осрай. Аласыбар — Аҡбуҙат менән бергә һыу төбөнән сыҡҡан мал төҫө. Легендаларға ҡарағанда, Һәүбән артына боролоп ҡарағас, кире һыуға төшөп китеүсе, һәм унда балыҡҡа әүерелеүсе малдарҙың бер төпкөмө кире балыҡҡа әүерелә.

Һынамыштар

Яҙ көнө балыҡ тотҡанда алабуға менән юрыш күберәк тотолһа, бойҙай, арпа, арыш уңыр.

Иҫкәрмәләр

1. Толковый словарь современного башкирского литературного языка. (под. ред З. Г. Ураксина, 2005)