İrott-kö

İrott-kö (mac. Írott-kő) və ya Geşribenşteyn (alm. Geschriebenstein‎; qulaq as^ⓘ) — Avstriya və Macarıstan sərhədində yerləşən və hündürlüyü 884 metr (2,900 ft) olan dağ.

İrott-kö Geşribenşteyn
mac. Írott-kő alm. Geschriebenstein‎
Dağın zirvəsində yerləşən müşahidə qülləsi.
Ümumi məlumatlar
Dağ sistemi	Köseq dağları
Mütləq hündürlüyü	884[1]
Nisbi hündürlüyü	414 m
Marşrutu	Nəqliyyat vasitəsilə
Yerləşməsi
47°21′10″ şm. e. 16°26′02″ ş. u.HGYO
Ölkələr	Macarıstan  Avstriya
Regionlar	Burgenland Vaş
İrott-kö Geşribenşteyn
İrott-kö Geşribenşteyn
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

İrott-kö Köseq dağlarının, Qərbi Macarıstanın (Transdanubiya), eləcə də Burgenlandın ən hündür dağdır. Dağın hündürlüyü Avstriya mənbələrinə görə – 884 metr (2,900 ft), Macarıstan mənbələrinə görə isə – 883 metr (2,897 ft). İrott-kö dağı Macarıstanın ən hündür zirvələri siyahısında 44-cü yerdədir.

Avstriya tərəfdən dağa ən yaxın qəsəbələr Rextnits və Lokkenhausdur. Macarıstan tərəfdən dağa ən yaxın ən yaxın isə Köseqdir.

Adı

Dağın macar dilindəki əvvəlki adları Fenyoheq (mac. Fenyőhegy; mənası – Şam ağacı) və Salkö (mac. Szálkő; mənası – Sap daşı) olub. Dağın müasir adının (macar dilində Írott-kő, alman dilində Geschriebenstein) mənası "Daşda yazılmış" deməkdir. Ehtimal olunur ki, bu ad Vattyani və Esterhazi sülalələrinin Avstriya–Macarıstan sərhədində yerləşən yazılı abidələrə istinad edir.

Tarixi

Dağ ilk dəfə XIV əsrdə qeydə alınmışdır. Dağın zirvəsində 1913-cü ildə tikilmiş bir müşahidə qülləsi mövcuddur. Bu tikili Avstriya–Macarıstan sərhədinin tam üzərində yerləşir.

2007-ci ilin dekabr ayından etibarən Avstriya–Macarıstan sərhədindən rəsmiyyət olmadan keçmək mümkündür. Buna səbəb Macarıstanın Şengen razılaşmasına qoşulmasıdır.

Mənbə

İstinadlar

1. "Geschriebenstein, Austria/Hungary". www.peakbagger.com (ingilis). peakbagger. 18 iyun 2018 tarixində arxivləşdirilib (#archive_missing_url). (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)

Ədəbiyyat

• Szerényi Gábor: Séta az Írott-kő Natúrparkon keresztül - A kéktúra nyugati végpontján, Élet és Tudomány, 2010 (65. évf.) 40. sz. 1264-1266. old.
• Domonkos János: Jeles pontok a térképen: az Írott-kő, Természetbúvár, 1991 (46. évf.) 2. sz. 43. old.
• Bartha Dénes - Markovics Tibor: Az Írott-kő harangvirágai, Természetbúvár, 1990 (45. évf.) 6. sz. 43. old.
• Bakos György: Az Írottkő Natúrparkért Egyesület, Honismeret, 2010 (35. évf.) 3. sz. 56-61. old.
• Bokányiné Boda Gyöngyi - Kiss Kornélia: "Határtalan természet - ezeréves kultúra" - Az Írottkő-Geschriebenstein Natúrpark, Turizmus Bulletin, 2002, 1. sz. 56-59. old.
• Simola Ferenc: Bariska István: A kéklő Írottkő alatt, Vasi honismereti és helytörténeti közlemények, 2001 (28. évf.) 3. sz. 85-87. old.

Xarici keçidlər

• Naturpark Geschriebenstein-Írottkő
• Írottkő Nature Park Information Centre Arxivləşdirilib 2010-05-03 at the Wayback Machine
• Awarded "EDEN - European Destinations of Excellence" non traditional tourist destination 2009