Alman dili

Alman dili (alm. Deutsch^ⓘ, tələffüs olunur: [ˈdɔʏtʃ]; deutsche Sprache) — almanların, avstriyalıların, lixtenşteynlilərin, eləcə də isveçrəlilərin çoxunun dili, Almaniyanın, Avstriyanın, Lixtenşteynin rəsmi dili, İsveçrənin, Lüksemburqun və Belçikanın rəsmi dillərindən biri. Çin, ərəb, hindi, ingilis, ispan, benqal, portuqal, rus və yapon dillərindən sonra dünyada ən çox yayılmış dildir^[16]. Bu dil Avropa Birliyinin rəsmi və işçi dillərindən biridir^[17].

Alman dili
Orijinal adı	Deutsch, deutsche Sprache
Ölkələr	Almaniya Federativ Respublikası[1]  Avstriya[2]  Belçika[3]  Çexiya[4]  Danimarka[5]  İtaliya[6]  Lixtenşteyn[7]  Lüksemburq[8]  Polşa[9]  İsveçrə[10]  Fransa[11]
Rəsmi status	Almaniya[12]  Avstriya[13]  Lixtenşteyn  İsveçrə  Lüksemburq Regional və lokal rəsmi dil:  Belçika: Belçikanın alman ictimaiyyəti  Vatikan: İsveçrə qvardiyası  İtaliya: Cənubi Tirol  Namibiya  Polşa: Opol voyevodalığı 27 qmin  Rusiya: Altay diyarı Alman milli rayonu Omsk vilayəti Azov alman milli rayonu  Slovakiya: Banskobistr diyarı Təşkilat: Aİ
Danışanların ümumi sayı	Ana dili: 90 milyon[14] İkinci dil: 16[15]-20 milyon [14]
Təsnifatı
Kateqoriya	Avrasiya dilləri
Hind-Avropa dilləri German dilləri Qərbi Germanca[vd] South Germanic[vd] alman dili
Yazı	latın (alman əlifbası)
Dil kodları
QOST 7.75–97	нем 481
ISO 639-1	de
ISO 639-2	ger (B); deu (T)
ISO 639-3	deu
Dilin strukturlarının dünya atlası	ger, gbl, gha, gma, gth, gti
Ethnologue	deu
ABS ASCL	1301
IETF	de
Glottolog	stan1295
Bu dildə olan Vikipediya
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Alman dili hind-avropa dilləri ailəsinin german dilləri qrupuna daxildir. Latın əlifbası əsasında yaranan yazısına umlautlu üç sait (ä, ö, ü) və esset (ß) liqaturası əlavə edilib.

Hərf			Almanca deyilişi	Azərbaycanca deyilişi
Aa	a/ɑ	a/â	ɑˑ	â
Bb	b	b	beˑ	beğ
Cc	ʦ	ts	ʦeˑ	tseğ
Dd	d	d	deˑ	değ
Ee	ɛ/e	e	eˑ	eğ
Ff	f	f	ɛf	ef
Gg	ɡ	g	ɡeˑ	geğ
Hh	h	h	hɑ	hâ
Ii	ɪ/i	i/î	iˑ	î
Jj	j	y	jɔt	yot
Kk	k	k	kɑˑ	kâ
Ll	l	l	ɛl	el
Mm	m	m	ɛm	em
Nn	n	n	ɛn	en
Oo	ɔ/o	o/ô	oˑ	ô
Pp	p	p	peˑ	peğ
Qq	k	k	kuˑ	kû
Rr	ʀ	ġ*	ɛʀ̥	er
Ss	s/z	s/z	ɛs	es
Tt	t	t	teˑ	teğ
Uu	ʊ/u	u/û	uˑ	û
Vv	f	f	faɔ̹	fau
Ww	v	v	veˑ	veğ
Xx	ks	ks	ɪks	iks
Yy	y	ü	ˈyp.sɪ.ˌlɔn	üpsilon
Zz	ʦ	ts	ʦɛt	tset
Ää	ɛ	e	—	e
Öö	ø	ö	—	ö
Üü	y	ü	—	ü
ß	ss	ss	ɛs ʦɛt	es tset

İstinadlar

1. ScriptSource - Germany.
2. ScriptSource - Austria.
3. ScriptSource - Belgium.
4. ScriptSource - Czechia.
5. ScriptSource - Denmark.
6. ScriptSource - Italy.
7. ScriptSource - Liechtenstein.
8. ScriptSource - Luxembourg.
9. ScriptSource - Poland.
10. ScriptSource - Switzerland.
11. ScriptSource - France.
12. "Административно-процессуальный закон Германии: § 23 Amtssprache" (alman). 2011-06-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-06.
13. "Bundeskanzleramt Österreich. Bundesverfassungsrecht" (alman). 2008-01-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-06.
14. İsveç dialekti ilə birlikdə  — 97 milyon. Bax: Ethnologue (2009), SIL International; Lewis, M. Paul (ed.), 2009. Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas, Tex.: SIL International Arxivləşdirilib 2013-02-02 at the Wayback Machine (ing.)
15. "Deutsch als Fremdsprache weltweit: Datenerhebung 2005" (alman). 2013-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-06.
16. "Languages Spoken by More Than 10 Million People" (ingilis). 2007-12-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-06.
17. "Fact sheets on the European Union" (ingilis). 2012-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-06.

Xarici keçidlər

Həmçinin bax