Abaran

Abaran
Abaran
	Gerb
	40°35′46″ şm. e. 44°21′13″ ş. u.HGYO
Ölkə	Ermənistan;
Tarixi və coğrafiyası
İlk məlumat	II əsr
Sahəsi	3,5 km²;
Mərkəzin hündürlüyü	1.880 ± 1 m
Saat qurşağı	UTC+04:00;
Əhalisi
Əhalisi	6.400 nəf. (2015);
Rəsmi dili	erməni dili;
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi	0301
	Xəritəni göstər/gizlə Abaran
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Abaran, əvvəlki adı: Baş Abaran — Ermənistan Respublikasında şəhər. Abaran rayonunun mərkəzi.^[1]

Cəld faktlar Ölkə, Tarixi və coğrafiyası ...

Bağla

Abaran şəhərinin ilk adı Baş Abaran kəndi olub. Kənd İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasına aid olmuşdur. X əsrdən mənbələrdə adı çəkilir. Toponim Azərbaycan dilində "əsas" mənasında işlənən baş sözü ilə cəmlik bildirən -an şəkilçisi qəbul etmiş apar türk etnonimi^[2] əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.^[3] 1728-ci ildə İrəvan əyalətinin Karbi nahiyəsində kənd adı olmuşdur.^[4]^[5]Qədim türk mənşəli Abaran tayfasının adnı əks etdirir.^[6]

Erm. SSR AS RH-nin 3.1.1935-ci il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Aparan qoyulmuşdur.^[3]

İrəvandan 42 km şimalda, Abaran çayının sahilində yerləşir. 1590-cı ildə tərtib edilmiş "İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri"ndə^[7], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.^[8]

XX əsrin əvvələrinə qədər əhalisi Azərbaycanlılardan ibarət olmuşdur. Ermənilər buraya, əsasən, 1914–1918-ci illərdə Türkiyənin Van, Muş, Alaşkert, Ərzrum və İranın Xoy vilayətlərindən köçürülmüşdür^[9]. Burada indi yalnız ermənilər yaşayır.^[3]

[1]
İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002.
[2]
Древнетюркский словарь, Л., "Наука", 1969. s.47
[3]
PDF versiyası, səh. 61. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
[4]
Дьяконов И. М. Предыстория армянского народа. М., 1968.
[5]
İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996.
[6]
Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Абаран // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. с. 97.
[7]
İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996. s.174
[8]
Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, стр. 33
[9]
Hakopyan T.X., MəlikBaxşyan St.T., Barseğyan O.X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, (erməni dilində) I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986. s.306

Abaran mahalı

[1] [1]
İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri" Arxivləşdirilib 2015-07-21 at the Wayback Machine, Bakı, "Elm", 2002.

[2] [2]
Древнетюркский словарь, Л., "Наука", 1969. s.47

[İbrahim_Bayramov-3] [3]
PDF versiyası, səh. 61. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2

[4] [4]
Дьяконов И. М. Предыстория армянского народа. М., 1968.

[5] [5]
İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996.

[6] [6]
Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Абаран // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. с. 97.

[7] [7]
İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996. s.174

[8] [8]
Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, стр. 33

[9] [9]
Hakopyan T.X., MəlikBaxşyan St.T., Barseğyan O.X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, (erməni dilində) I c., AD, İrəvan, "İrəvan Universiteti", 1986. s.306

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Abaran

Wikiwand in your browser!

Wikiwand in your browser!

Tarixi

Coğrafiyası

Əhalisi

İstinadlar

Həmçinin bax